Nhà khí tượng học Tim Heller trên Twitter đã phải thốt lên rằng trong suốt 35 năm sự nghiệp, ông “chưa từng thấy nhiều biến động tại vùng nhiệt đới cùng một lúc như vậy”. Các nhà khoa học khẳng định, Trái Đất đang nóng nhanh hơn, nhiều trận bão lớn đang hoành hành tại bờ biển phía đông nước Mỹ và Philippines… là bằng chứng không thể chối cãi của tình trạng biến đổi khí hậu.

leftcenterrightdel
MANGKHUT là siêu bão thứ 4 xuất hiện tại Thái Bình Dương trong năm 2018. Ảnh: Cơ quan Khí tượng Nhật Bản

Vì vậy, tại Hội nghị Hành động chống biến đổi khí hậu toàn cầu vừa diễn ra ở thành phố San Francisco (California, Mỹ), việc đạt được cam kết “Zero” (Không) mang một ý nghĩa quan trọng. Các đại biểu là lãnh đạo hàng chục bang, vùng, thành phố lớn ở Mỹ và trên thế giới cam kết trong vài thập kỷ tới sẽ chỉ cho phép xe không thải khí tham gia giao thông. Tokyo, Seoul, Rotterdam, Paris hay London… đã cam kết chỉ sử dụng xe buýt điện vào năm 2015. Trong khi đó, hãng Sony của Nhật nêu sáng kiến “Con đường tới Không” với các chiến dịch toàn cầu về sử dụng năng lượng tái tạo. Sony cùng 140 tập đoàn đa quốc gia khác đã đưa ra các cam kết tương tự vào năm 2030.

Đó là những cam kết mà cách đây một thập kỷ vẫn còn là điều không tưởng. Bởi khó hình dung sẽ có lúc các ông chủ hãng xe hơi lớn trên thế giới lại có thể nhất trí rằng kỷ nguyên của động cơ đốt trong sắp kết thúc.

Không chỉ là những cam kết dài hơi mà không ai dám chắc có thực hiện được hay không, nhân dịp hội nghị, Thống đốc bang California Jerry Brown đã ký ban hành một đạo luật, trong đó cam kết bang này sẽ có mạng lưới điện sạch 100% vào năm 2045.

Về mặt logic có thể cho rằng chính những cơn bão hoành hành cùng lúc ở nhiều nước thuộc khu vực Đại Tây Dương và Thái Bình Dương đã đẩy quyết tâm lên cao tại hội nghị ở San Francisco. Nhưng thực tế những cơn bão chỉ là “giọt nước tràn ly” bởi tình trạng biến đổi khí hậu đã ở mức báo động từ lâu, nếu không kịp thời hành động, hậu quả sẽ khó lường. Ngay chủ đề “Đưa tham vọng lên tầm cao mới” của hội nghị đã cho thấy quyết tâm đặt ra những mục tiêu mạnh mẽ hơn nhằm ứng phó với tình trạng biến đổi khí hậu toàn cầu.

Trong tháng 10 tới, Liên hợp quốc dự kiến công bố một báo cáo cho biết tình trạng nóng lên toàn cầu sẽ vượt quá giới hạn tham vọng đặt ra là 1,5 độ C trong Hiệp định Paris về chống biến đổi khí hậu. Theo các nhà khoa học, để tránh những hậu quả tồi tệ của việc Trái Đất nóng lên, những cơn bão, hạn hán, nắng nóng hay nước biển dâng, cần phải giảm lượng khí thải toàn cầu trước năm 2020.

Trong khi đó, việc thực thi Hiệp định Paris về chống biến đổi khí hậu đang gặp trở ngại do chính quyền Tổng thống Donald Trump đơn phương rời bỏ hiệp định giữa chừng. Việc Mỹ hủy bỏ các chính sách nhằm giảm lượng khí thải nhà kính khiến các mục tiêu đặt ra trong đó khó mà đạt được vì Mỹ là một trong những nước đứng đầu thế giới về lượng khí phát thải gây hiệu ứng nhà kính.

Tuy nhiên, hội nghị ở San Francisco được tổ chức dưới sự chủ trì của Thống đốc Jerry Brown và cựu Thị trưởng New York Michael Bloomberg đã cho thấy quyết tâm hành động vì môi trường và mang lại hy vọng. Bởi tại Mỹ, các quyết định có ảnh hưởng nhất đến nỗ lực giảm khí thải gây hiệu ứng nhà kính lại do các thị trưởng, thống đốc bang đưa ra mà không phải chính phủ liên bang. Ngoài ra, vai trò của các chủ doanh nghiệp-những người không bao giờ muốn tốn kém cho chi phí năng lượng để dành tiền đầu tư vào các cơ hội kinh doanh mới-cũng đóng góp một phần không nhỏ. Một minh chứng rõ ràng là tại hội nghị, 27 thành phố lớn, bao gồm cả các thành phố của Mỹ đã thông báo ngăn chặn hiệu quả mức độ gia tăng lượng khí phát thải. 

Khẳng định của Thị trưởng Los Angeles Eric Garcetti đã cho thấy quyết tâm cao rất đáng khích lệ ở San Francisco: “Biến đổi khí hậu là có thực và chúng ta sẽ phải hành động ngay cả khi Washington không làm như thế”.

MAI NGUYÊN