Kể từ vụ chiêm xuân năm nay, một chiến dịch mang tên “Cánh đồng không đốt rơm rạ” được phát động trên toàn thành phố với hy vọng sẽ trả lại bầu không khí trong lành cho người dân Thủ đô.
Chiến dịch “Cánh đồng không đốt rơm rạ” do Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Hội Nông dân TP Hà Nội phát động nhằm thực hiện quyết nghị của HĐND thành phố về hạn chế đốt rơm rạ trên địa bàn và hưởng ứng “Tháng hành động vì môi trường”. Năm nay, chiến dịch được thí điểm tại xã Thọ Xuân, huyện Đan Phượng với mục tiêu là nâng cao nhận thức cho bà con nông dân về tác hại của việc đốt rơm rạ, đưa ra các phương án hữu ích trong việc tái chế, tái sử dụng rơm rạ đáp ứng hiệu quả kinh tế, bảo vệ môi trường và bảo vệ sức khỏe của người dân, đặc biệt là khuyến khích bà con nông dân tại xã Thọ Xuân nói “không” với việc đốt rơm rạ sau mùa gặt.
Đốt rơm rạ trên đồng sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe cộng đồng. (Ảnh chụp tại xã Bình Minh, huyện Thanh Oai).
Theo điều tra của Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hà Nội về hiện trạng đốt rơm rạ trên địa bàn, thì hầu hết các huyện ngoại thành đều đốt bỏ rơm rạ và phụ phẩm nông nghiệp ngoài cánh đồng. Ước tính hằng năm, TP Hà Nội phát sinh hơn 1 triệu tấn rơm rạ và phụ phẩm nông nghiệp với lượng đốt bỏ ngoài cánh đồng khoảng 352 nghìn tấn/năm. Năm nay, Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố thực hiện thí điểm mô hình sử dụng chế phẩm vi sinh xử lý rơm rạ, thay vì đốt rơm rạ sau mùa gặt tại xã Thọ Xuân, huyện Đan Phượng. Bởi Đan Phượng là huyện ngoại thành có khoảng 2.500ha trồng lúa và 1.000ha trồng ngô. Hằng năm, huyện này phát sinh khoảng 35,7 nghìn tấn rơm rạ và phụ phẩm nông nghiệp. Lượng rơm rạ và phụ phẩm nông nghiệp này chủ yếu được đốt bỏ ngoài cánh đồng (chiếm 90%, tương đương với 32,1 nghìn tấn), đun nấu và làm thức ăn cho gia súc (chiếm 10%, tương đương với 3,6 nghìn tấn). Theo ước tính, hằng năm, hoạt động đốt rơm rạ và phụ phẩm nông nghiệp của huyện Đan Phượng đã thải ra môi trường khoảng 12 nghìn tấn CO2, 290 tấn CO, 10 tấn CH4, 17 tấn SO2 và 1 tấn N20 (31 tấn bụi PM10, 155 tấn PAHs).
Tham gia chiến dịch này, chính quyền địa phương và hơn 100 hộ gia đình trên địa bàn xã Thọ Xuân đã ký cam kết không đốt rơm rạ, tương đương với số rơm rạ trên khoảng 5ha ruộng sẽ không bị đốt sau mùa gặt này. Đồng thời khi tham gia chiến dịch, bà con nông dân sẽ được cung cấp và hướng dẫn việc dùng chế phẩm sinh học để xử lý rơm rạ dư thừa sau thu hoạch thành phân bón hữu cơ phục vụ nông nghiệp, góp phần tăng chất lượng và mức độ an toàn cho sản phẩm nông sản, giảm ô nhiễm môi trường.
Được biết, sau đợt thí điểm tại Đan Phượng, Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hà Nội sẽ tiếp tục làm việc với các địa phương khác trên địa bàn thành phố để đưa chiến dịch “Cánh đồng không đốt rơm rạ” vào thực hiện trên diện rộng, nhằm hạn chế khí thải gây hại đến sức khỏe cộng đồng, góp phần làm cho "lá phổi" của thành phố ngày càng trong lành.
Bài và ảnh: NGUYỄN VINH