Nếu ai đã có cơ hội một lần về với nơi đây thì không thể không thốt lên rằng: “Người ơi, sao mà nên thơ quá!”. Cái nên thơ đầu tiên chính là khung cảnh núi rừng. Bắc Hà còn giữ nguyên vẹn sự hùng vĩ của thiên nhiên. Trên cung đường di chuyển, hãy chậm chân lại mà cảm nhận trọn vẹn hương vị núi rừng. Giang tay ra như ôm được cả áng mây bay là là dưới mặt đất. Từng cơn gió mát lạnh lướt qua đôi bàn tay, rồi lại quyến luyến mà ôm lấy thân mình. Đứng trên đầu con dốc Trung Đô thì đừng quên hít lấy một hơi thật sâu, vì khi quay trở về với đô thị phồn hoa sẽ chẳng còn cơ hội nào để tìm lại cảm giác trong lành ấy.
Nhiều người vẫn tò mò không hiểu vì sao Bắc Hà được gọi là “cao nguyên trắng”. Khách du lịch thường được tư vấn chọn đi tham quan nơi này vào thời gian trước hoặc sau Tết một chút. Đây chính là thời điểm mận ra hoa. Hoa mận trắng phủ khắp không gian tạo nên một khung cảnh nên thơ trữ tình như trên phim ảnh. Hoa mận chính là đặc trưng tạo nên nét khác biệt cho du lịch ở đây.
Không chỉ có hoa mà mận hậu Bắc Hà cũng là một đặc sản đáng thưởng thức. Quả mận hái trên cây xuống vẫn còn nguyên lớp phấn trắng, lấp ló sau là màu đỏ căng mọng của trái chín. Cắn một miếng thôi thì mãi không thể quên được hương vị. Trái mận chín đặt lên môi đưa ngay vị chua nhẹ vào đầu lưỡi, tiếp đến là vị ngọt thanh mát khiến người ta không thể ngừng ăn để tìm kiếm lại hương vị vừa qua. Những năm gần đây, vùng đất phân chia giữa Tây Bắc và Đông Bắc này còn được biết đến với những đồi hoa tam giác mạch đẹp mê hồn. Cả một trời tràn ngập hoa, đi đến đâu hoa theo chân đến đấy như muốn níu giữ bước chân người khách phương xa “người ơi, người ở đừng về”.
Con người chính là sự nên thơ không thể thiếu được ở Bắc Hà. Bắc Hà đa dạng với rất nhiều đặc trưng văn hóa của nhiều đồng bào dân tộc anh em như: Tày, Kinh, Dao, Mông… tạo nên sự hòa quyện mà không hòa tan. Đã là người con của đất Bắc Hà thì chẳng thể lẫn đi đâu được cái nét hồn hậu, dân dã mà hiếu khách. Sinh thời, nhạc sĩ Thuận Yến từng phải cất lên lời ca: “Đất Bắc Hà nhớ mong anh lắm, người Bắc Hà như chén rượu nồng say…”. Đến là thương, đi là nhớ. Hãy cùng cô gái người Mông đi xuống phiên chợ miền núi để ngợp trong sắc váy xòe người dân tộc. Cả một không gian thổ cẩm hiện lên trước mặt du khách. Đố ai đếm được hết số màu trên chiếc váy của cô gái Mông. Thị giác còn chưa hết choáng ngợp thì thính giác cũng bị cuốn hút theo. Tiếng tinh tinh vui tai từ các chiếc chuông bạc nhỏ đính trên váy áo của người dân tộc rồi tiếng nói cười vui vẻ của người cho, kẻ đổi. Phiên chợ ấy thật khác so với những phiên chợ miền xuôi ta vẫn được đi.
    |
 |
|
Lễ hội đua ngựa Bắc Hà năm 2018 |
Vó ngựa nơi rừng núi đã quá thân quen trong cuộc sống của người đồng bào dân tộc. Ngựa gắn liền với cuộc sống sinh hoạt như lên nương, chở củi, thồ hàng. Ngựa là phương tiện đi lại của người dân. Ngày nay, khi mọi thứ đã phát triển nhanh như vũ bão thì đối với đồng bào nơi đây, ngựa vẫn là một phần quan trọng trong đời sống. Chính vì thế, ở Bắc Hà hằng năm vẫn tổ chức cuộc thi đua ngựa vào đầu tháng 6 dương lịch. Lễ hội đua ngựa này đã có truyền thống gần 100 năm. Nài ngựa chính là người nông dân và ngựa đua là những con ngựa thồ hàng phục vụ họ hằng ngày. Cũng từ truyền thống này mà huyền thoại về những chàng kị binh đất Bắc Hà cưỡi ngựa giỏi xuất phát từ đây. Người ta gọi đua ngựa Bắc Hà là “đua mộc”. Đây cũng là nét thu hút lớn nhất của cuộc thi. Những nài ngựa không có yên cương, không bàn đạp giữ chân mà chỉ có dây cương để điều khiển. Nài ngựa không dùng roi quất ngựa khi tăng tốc, chỉ dùng chân thúc ngựa chạy nhanh. Đây vừa là cuộc thi cũng vừa là nơi để thể hiện tình cảm với chính con vật đã trung thành phục tùng mình.
Bắc Hà qua con mắt mỗi du khách lại hiện lên một vẻ khác nhau. Có thể là sự mộc mạc dân dã của quang cảnh làng bản. Lại có thể là sự hùng vĩ của thiên nhiên nguyên sơ vẫn còn đó. Cũng có thể là sặc sỡ sắc màu váy áo của con gái, con trai dân tộc nơi đây. Với tôi, thì không còn gì bằng nếu bạn được đến và tự mình trải nghiệm từng cung bậc cảm xúc vỡ oà mà Bắc Hà đem lại cho bạn. Đừng quên mang một chút hương vị núi rừng cho bõ cái công lưu luyến vùng đất này.
Bài và ảnh: HOÀNG HÀ LY