Đây là hoạt động nhằm đóng góp vào mục tiêu phát triển bền vững trong APEC, hưởng ứng “Năm quốc tế về Du lịch bền vững vì sự phát triển” của Liên hợp quốc.
Theo Tổ chức Du lịch thế giới (UNWTO), các điểm đến thuộc APEC đang ngày càng hấp dẫn và thân thiện đối với du khách trong và ngoài khu vực. Năm 2015, du lịch APEC đón được hơn 396 triệu lượt khách, chiếm 33% tổng lượng khách du lịch thế giới, doanh thu đạt 598 tỷ USD, chiếm 44,5% thu nhập du lịch toàn cầu, tạo ra xấp xỉ 48 triệu việc làm trực tiếp. Năm 2016, các nền kinh tế APEC thu hút 415 triệu lượt khách, đóng góp trực tiếp 67 triệu việc làm và tạo ra 1.300 tỷ USD vào GDP của khu vực. Các bộ trưởng du lịch APEC đã đặt ra mục tiêu đến năm 2025 có 800 triệu lượt khách quốc tế đến du lịch trong khu vực.
Việt Nam là một điểm đến hấp dẫn và thân thiện với du khách nước ngoài.
Là một thành viên chính thức của APEC, Việt Nam tham gia thường xuyên, tích cực trong các hoạt động quan trọng của hợp tác du lịch trong khối. Đồng thời, Việt Nam cũng đẩy mạnh hợp tác song phương với các nước thành viên bằng những hành động cụ thể như: Miễn thị thực cho 9 nước thành viên, thí điểm cấp thị thực điện tử cho 3 nước thành viên khác, tạo điều kiện đi lại thuận lợi cho du khách. Năm 2016, 10 thị trường nguồn khách du lịch hàng đầu của du lịch Việt Nam đều là các nước thành viên APEC. Năm 2017, trong khuôn khổ “Năm APEC Việt Nam”, Việt Nam đã đưa ra sáng kiến tổ chức “Đối thoại Chính sách cao cấp về du lịch bền vững” trong bối cảnh biến đổi khí hậu. Đây là sự kiện quan trọng trong “Năm APEC Việt Nam 2017” và được các thành viên APEC ủng hộ cao. Hội nghị đã đề xuất mục tiêu và nội dung cơ bản của Tuyên bố Hạ Long và Khung hướng dẫn về phát triển bền vững du lịch APEC trong bối cảnh biến đổi khí hậu. Các văn kiện này sẽ tiếp tục được trình lên Hội nghị các Nhà Lãnh đạo kinh tế APEC vào tháng 11-2017 tại Đà Nẵng. Theo ông Hà Văn Siêu, Phó tổng Cục trưởng Tổng cục Du lịch, đây là một sáng kiến, nỗ lực của nước chủ nhà Việt Nam nhằm đưa ra những gợi mở về chính sách, cũng như cam kết của các nền kinh tế APEC về mục tiêu phát triển bền vững được UNWTO đưa ra trong năm 2017. Chuỗi hoạt động từ đề xuất, sáng kiến, hội thảo, họp Nhóm công tác du lịch, hội nghị bàn tròn cấp cao về du lịch bền vững trong bối cảnh biến đổi khí hậu, đến Hội nghị thượng đỉnh sản phẩm đầu ra của sáng kiến này… chính là những đề xuất mục tiêu định hướng phát triển du lịch trong thời kỳ mới, trong thời kỳ chịu tác động mạnh mẽ của biến đổi khí hậu.
Dù đã đạt được nhiều thành tựu nhưng trong quá trình phát triển, ngành du lịch APEC vẫn đang phải đương đầu với không ít thách thức. Theo UNWTO, du lịch vừa là tác nhân, vừa là nạn nhân của biến đổi khí hậu. Du lịch phát triển gây ra những tác động tiêu cực tới môi trường. Trong đó, đặc biệt là vấn đề khí thải từ hoạt động của các phương tiện vận chuyển du lịch và lưu trú, các chất thải rắn và lỏng từ hoạt động du lịch gây ra ô nhiễm môi trường đất và nước. Mặt khác, không ít hoạt động du lịch đã gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự đa dạng sinh học và môi trường thiên nhiên. Ở “vai trò” nạn nhân, du lịch là ngành dễ bị tổn thương, nhạy cảm với sự thay đổi của thiên nhiên, khí hậu. Các hiện tượng thời tiết cực đoan, khó dự báo đều gây ảnh hưởng rất lớn tới hoạt động du lịch, tạo tâm lý e ngại cho khách du lịch…
Để hoàn thành mục tiêu phát triển du lịch bền vững trong khu vực APEC, điều kiện tiên quyết là sự hợp tác giữa 21 nền kinh tế thành viên. Vì thế, vấn đề hợp tác du lịch trong APEC đã chính thức được đề cập từ năm 1991. Năm 2000, Hội nghị Bộ trưởng Du lịch APEC lần thứ nhất tổ chức tại Hàn Quốc đã thông qua “Hiến chương Du lịch APEC”, một văn kiện quan trọng mang tính định hướng và tạo nền tảng cho hợp tác du lịch APEC. Từ đó, định kỳ 2 năm một lần, Hội nghị Bộ trưởng Du lịch APEC đều nhóm họp và đưa ra tuyên bố thể hiện quyết tâm của các nhà lãnh đạo du lịch APEC nhằm đưa du lịch trở thành một ngành kinh tế quan trọng, là công cụ tăng cường giao lưu văn hóa, hiểu biết lẫn nhau, thúc đẩy hợp tác, góp phần gìn giữ hòa bình, ổn định, tạo điều kiện phát triển.
Bài và ảnh: CÚC PHƯƠNG