Thiện tâm cốt ở cứu người

Hippocrates-ông tổ ngành y thế giới sống cách chúng ta gần 2.500 năm-đã đúc kết những kiến thức, tư tưởng, lời dạy về y đức mà sau đó được những người nối nghiệp ông viết nên lời thề mang tên “Lời thề Hippocrates”. Sau này, tất cả những bác sĩ khi tốt nghiệp ra trường đều phải tuyên thệ lời thề này, trong đó câu đầu tiên là: Tôi xin thề sẽ trung thành với quy tắc danh dự và sẽ liêm khiết trong khi hành nghề bác sĩ… Danh y Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác của nước ta đã từng nói: “Không có nghề nào đạo đức bằng nghề y và không nghề nào vô nhân đạo bằng nghề y thiếu đạo đức”. Ông cũng là người chủ trương "thiện tâm cốt ở cứu người" trong ngành y. Hay khi sinh thời, Bác Hồ cũng nhấn mạnh tư tưởng “Lương y như từ mẫu” của đội ngũ thầy thuốc…

Thực hiện lời dạy của các bậc tiền nhân, biết bao thế hệ thầy thuốc âm thầm cống hiến cả cuộc đời cho ngành y, cho việc cứu người mà không màng hiểm nguy. Không hiếm thầy thuốc lấy máu của mình cấp cứu cho bệnh nhân. Rất nhiều thầy thuốc trên mọi miền đất nước khám, chữa bệnh miễn phí cho người bệnh nghèo. Thậm chí có những người như bác sĩ Trần Hữu Ngoạn đã tự tiêm vi khuẩn bệnh phong vào người mình để chứng minh cho mọi người biết rằng, bệnh phong khó lây và có thể chữa khỏi… Trải qua hàng nghìn năm, dù ở bất cứ môi trường xã hội nào, thời kỳ nào, hình ảnh những người thầy thuốc với công việc đầy tình người ấy đã làm cho mối quan hệ thầy thuốc-người bệnh trở nên đặc biệt.

Mối quan hệ thầy thuốc-người bệnh được xây dựng không chỉ từ tính chất công việc, mà hơn hết là từ mối quan hệ của tình người. Mối quan hệ truyền thống giữa thầy thuốc-người bệnh chính là sự tôn trọng, tin tưởng của người bệnh với thầy thuốc; sự tận tâm, đạo đức của thầy thuốc với người bệnh. Có lẽ điều này phần nào lý giải tại sao chỉ trước người thầy thuốc, người bệnh mới yên tâm, tin tưởng để sẵn sàng chia sẻ những điều thầm kín, riêng tư nhất của mình. Thế nhưng, sự thay đổi của xã hội đã tác động không nhỏ đến suy nghĩ, hành vi của con người. Không thể phủ nhận rằng đâu đó, vẫn còn một bộ phận nhỏ cán bộ y tế có hành vi, biểu hiện xuống cấp về y đức. Tuy nhiên, chúng ta không vì vậy mà phủ nhận sạch trơn những đóng góp, công lao của bao thế hệ thầy thuốc, của hàng vạn cán bộ ngành y tế đang ngày đêm tâm huyết vì sự nghiệp chăm sóc sức khỏe cho xã hội, luôn lấy việc cứu người làm trọng.

Bởi vậy, khi gần đây ngày càng có nhiều trường hợp nhân viên y tế bị hành hung nghiêm trọng được báo chí phản ánh đã khiến dư luận xã hội rất bức xúc và không thể im lặng. Thật buồn khi thầy thuốc-những người luôn đặt y đức lên trên hết để cứu chữa người bệnh lại nhận được sự đối xử bằng hành vi hành hung, lăng mạ, xúc phạm từ người khác, đặc biệt là người nhà bệnh nhân. Hành vi ấy không chỉ dừng lại ở vấn đề vi phạm pháp luật mà đáng lên án hơn, nó còn vi phạm những chuẩn mực đạo đức xã hội truyền thống của dân tộc Việt Nam.

THU HÒA