Dự luật “Chống các kẻ thù của nước Mỹ bằng lệnh trừng phạt” nhằm trừng phạt Nga, Iran và Triều Tiên trên nhiều lĩnh vực, bao gồm cả dịch vụ tài chính, khai khoáng và năng lượng. Trong đó, dường như tác động đối với nước Nga là lớn nhất.

Theo Hiến pháp Mỹ, Tổng thống có quyền phủ quyết bất cứ đạo luật nào từ Quốc hội, trừ khi có hơn 2/3 số nghị sĩ trong mỗi viện bác bỏ phủ quyết. Dự luật mới trừng phạt Nga đã được cả Hạ viện và Thượng viện Mỹ thông qua với số phiếu áp đảo. Vì thế, ngay cả khi ông Đô-nan Trăm không chịu ký, Quốc hội vẫn có thể biến nó thành luật mà không cần sự phê chuẩn của Tổng thống.

Lệnh trừng phạt mới đối với Nga đã được ký. Điều đó được coi là đồng nghĩa với việc dập tắt hy vọng vừa nhen nhóm về cải thiện mối quan hệ với Nga.

Còn nhớ, cách đây chưa lâu, hồi tháng 12-2016, Tổng thống Nga Vla-đi-mia Pu-tin (Vladimir Putin) đã bày tỏ thiện chí với Tổng thống Mỹ đắc cử Đô-nan Trăm khi chọn cách không trả đũa quyết định của Oa-sinh-tơn trục xuất 35 nhà ngoại giao Mát-xcơ-va và tịch thu một số khu nhà ngoại giao Nga tại Mỹ. Trong các cuộc gặp song phương và đa phương, báo giới quốc tế cũng luôn ghi nhận sự nồng ấm giữa Tổng thống Đô-nan Trăm và Tổng thống Vla-đi-mia Pu-tin. Dư luận đã hy vọng về một chương mới sáng sủa hơn trong quan hệ giữa hai cường quốc hàng đầu thế giới. Thế nhưng, sự thiện chí đó đã kết thúc khi Nga quyết định cắt giảm 755 nhà ngoại giao Mỹ và tịch thu các khu bất động sản ngoại giao Mỹ tại Nga. Động thái trên cho thấy Nga đã không còn tin tưởng vào triển vọng cải thiện quan hệ song phương.

Nga “đoạn tình”, lưỡng viện Mỹ cũng “ép” Tổng thống Đô-nan Trăm phải ký dự luật “Chống các kẻ thù của nước Mỹ bằng lệnh trừng phạt”. Mâu thuẫn ấy khiến mối quan hệ Nga-Mỹ rơi xuống mức “lạnh lẽo nhất có thể” và “tệ hơn” của thời sau Chiến tranh thế giới thứ hai.

Xét cho cùng, các lệnh trừng phạt hiện thời của Mỹ và phương Tây chưa thay đổi được hành vi của Nga. Mát-xcơ-va vẫn can thiệp vào U-crai-na và tiếp tục ủng hộ Tổng thống Xy-ri Ba-sa An Át-xát (Bashar al-Assad) trong công cuộc tái thiết đất nước. Vì thế, về cơ bản, các lệnh trừng phạt chỉ mang lại sự nặng nề trong quan hệ Mỹ-Nga hơn là khả năng buộc Mát-xcơ-va phải “xuống thang”. Diễn biến ấy đi ngược lại mong muốn của Tổng thống Đô-nan Trăm. Vị tổng thống thứ 45 của nước Mỹ lên nắm quyền với một ý định rõ ràng là sẽ thay đổi quan hệ với Nga. Song, tại thời điểm này, ông bị buộc phải đi theo một lối đi rất hẹp nếu muốn làm một điều gì đó. Lối đi hẹp đó chính là khả năng thực hiện “Chống các kẻ thù của nước Mỹ bằng lệnh trừng phạt” theo cách của ông Đô-nan Trăm. Tức là, chính quyền Tổng thống Đô-nan Trăm vẫn có thể xoay xở tìm cách diễn giải và áp dụng cách không làm theo luật nhưng cũng không phạm luật. Giải pháp ấy sẽ có thể khiến ông Đô-nan Trăm vừa thoát khỏi cơn thịnh nộ của các nghị sĩ ở cả hai đảng, vừa "vớt vát" quan hệ với nước Nga.

Luật trừng phạt mới của Mỹ có thể gây tổn hại sâu sắc tới mối quan hệ Nga-Mỹ. Tuy nhiên, với một người thực hiện như Tổng thống Đô-nan Trăm -người được coi là có nhiều cảm tình với nước Nga, mối quan hệ Mát-xcơ-va - Oa-sinh-tơn vẫn còn “cửa thoát”.

HUY ĐĂNG