Lớp mầm non 1 giờ sáng

Điều kỳ diệu đó không phải thực hiện ở thành phố hay đồng bằng mà ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn của xã biên giới Mô Rai, huyện Sa Thầy, tỉnh Kon Tum.   

Những đứa trẻ đến lớp từ 1 giờ sáng

Tôi có mặt tại Điểm trường Đội 5 thuộc Trường Mầm non Công ty 78 (Binh đoàn 15) đúng 1 giờ sáng. Hai cô giáo trực phiên hôm nay là Lê Thị Hồng, Tổ trưởng và cô Cầm Thị Nguyệt, giáo viên, điểm trường Đội 5 đã có mặt từ lúc nào. Điện trong nhà trẻ và ngoài sân đều bật sáng, chỗ ngủ, chăn màn, gối nệm được chuẩn bị sẵn sàng để đón các cháu. Mặc dù trời mưa, nhưng chỉ 5 phút sau, trên từng ngõ xóm, đường thôn, đèn xe máy, đèn pin rọi sáng, các gia đình công nhân, người lao động của Công ty 78 có con ở độ tuổi đi nhà trẻ và mầm non bắt đầu đưa các cháu đến trường. Đặc thù công việc cạo mủ cao su phải bắt đầu từ khoảng 1 hoặc 2 giờ cho đến sáng. Vì vậy, các gia đình có con nhỏ, đặc biệt là các cặp vợ chồng trẻ, xa quê hương, xa nội ngoại, đều không thể yên tâm để con ở nhà đi làm được. Anh A Thuân, người dân tộc Gia Rai, là công nhân của Đội 5 (Công ty 78) đưa hai cháu sinh đôi là A Đu và A Dân (3 tuổi) đến lớp và khi con mình đã yên giấc ngủ trong sự chăm sóc, trông nom của các cô giáo, anh mới ra về chuẩn bị đi làm. Anh tâm sự: "Nếu không có trường mầm non này, vợ chồng tôi không biết xoay xở ra sao với hai đứa nhỏ. Điều mà vợ chồng tôi vui mừng hơn cả là các cô giáo yêu thương, chăm sóc bọn nhỏ như con ruột mình".

Trường Mầm non Công ty 78 được thành lập từ năm 2009, có 11 điểm trường, hiện đang có 422 cháu ở độ tuổi nhà trẻ và mẫu giáo. Cả 11 điểm trường đều tổ chức đón các cháu từ 1 giờ sáng và có khoảng 160 cháu đang đến lớp ở khung thời gian này. Một ngày làm việc của các cô giáo nơi đây bắt đầu bằng việc đón các cháu từ lúc 1 giờ sáng, sau đó, các cô cho các cháu ngủ đến 6 giờ sáng thì đánh thức các cháu dậy làm vệ sinh và ăn uống, rồi vui chơi, học tập; những cháu còn bú mẹ thì sau khi cạo mủ xong, bố mẹ sẽ đón về, các cháu lớn thì ở lại tiếp tục vui chơi và học tập đến chiều tối. Cứ như vậy, ngày này qua tháng khác, các lớp hoạt động đều đặn kể cả ngày lẫn đêm, ngày thường cũng như ngày lễ. Trao đổi với chúng tôi, c Hà Thị Vân, Hiệu trưởng Trường Mầm non Công ty 78, cho biết: "Để công nhân lao động trên lô đạt năng suất tốt, trường luôn làm hết mình vì các cháu, có những cháu mới 3 tháng tuổi chúng tôi cũng nhận giữ. Lúc đó, cô giáo chẳng khác gì mẹ cả". Cô Vân cũng cho biết thêm, các cháu đều ở bán trú, ngoài tiền hỗ trợ của Chính phủ cho các cháu ở độ tuổi mẫu giáo, bố mẹ chỉ đóng tiền ăn, các khoản khác đều do Công ty 78 đảm nhiệm. Ngoài ra, 11 điểm trường đều có chuồng gà, vườn rau do chính tay các cô chăm nuôi. Hằng tuần, các cô mổ gà nấu cháo cho các cháu ăn hoàn toàn miễn phí.

Gặp vợ chồng anh Ngô Văn Tuấn và chị Ngân Thị Mời đưa cháu Ngô Bảo Hân (4 tuổi) đến lớp, nhìn ánh mắt tươi vui của vợ chồng anh chị, tôi hiểu họ đặt niềm tin tuyệt đối vào các cô giáo ở đây. Chị Mời bộc bạch: "Vợ chồng tôi quê ở Thanh Hóa, vào làm công nhân cho Đội 5, Công ty 78 hơn 10 năm nay. Ngô Bảo Hân là com thứ hai của chúng tôi. Biết bố mẹ đi làm từ sớm nên cháu cũng ý thức được việc đến lớp vào giờ này, cháu ngoan và không khóc". Ngô Bảo Hân có đôi mắt to và sáng như ánh sao đêm, cháu thấy cô Lê Thị Hồng thì sà vào vòng tay cô. Tôi không nghĩ đứa trẻ 4 tuổi hiểu được chuyện mẹ nó đi làm vào lúc 1 giờ sáng, nhưng tôi tin chắc cháu biết được các cô giáo cũng như mẹ, nên ở với mẹ hay cô giáo thì cháu cũng được yêu thương như vậy. Còn vợ chồng anh A Kảo và chị Y Ven, người dân tộc Gia Rai, mới vào làm công nhân cho Đội 5, Công ty 78 từ đầu năm 2017, có hai con nhỏ đang ở độ tuổi đi nhà trẻ. Anh chị không những được công ty tạo điều kiện cho ở nhà tập thể của đội mà còn có thể gửi hai cháu vào trường mầm non để yên tâm đi làm. Chị Y Ven tâm sự: "Vợ chồng tôi không nghĩ cuộc sống khi vào làm công nhân cho Công ty 78 lại đổi thay nhiều như vậy. Bọn trẻ cũng thích đến lớp lắm và sống hòa đồng với các bạn người dân tộc khác, điều đó làm chúng tôi rất hạnh phúc".           

Người mẹ thứ hai của các cháu             

Cô giáo Lê Thị Hồng, Tổ trưởng Điểm trường Đội 5, vừa cho cháu A Đu và A Dân ngủ vừa nói với tôi: "Anh có phân biệt được cháu nào là anh, cháu nào là em không?". Tôi quan sát kỹ nhưng hai đứa trẻ giống nhau như hai giọt nước khiến tôi không thể phân biệt được, cô Hồng chỉ vào A Đu: "Cháu A Đu là anh, đầu cháu có hai cái xoáy, nhìn giống nhau vậy thôi chứ A Đu chững chạc và trầm tính hơn, còn A Dân sôi nổi". Cô Hồng nói rồi kéo chăn đắp cho các cháu, ngoài sân, những cơn mưa vẫn chưa ngớt, tôi có cảm giác như cô Hồng là mẹ của các cháu chứ không phải cô giáo. Bên cạnh, cô giáo Cầm Thị Nguyệt đang đung đưa võng cho cháu A Thuyền, con của chị Y Krút, người dân tộc Gia Rai, công nhân Đội 5, ngủ. Những cháu nhỏ dưới 2 tuổi thường được các cô cho lên võng để ru, cũng có cháu quấy khóc, các cô phải bế trên tay cho đến sáng. Cô Cầm Thị Nguyệt sinh năm 1991, nhưng đã có thâm niên 7 năm làm ở điểm trường Đội 5, Trường Mầm non Công ty 78. Nguyệt tâm sự: "Công việc này phải thực sự yêu trẻ mới làm được anh ạ! Nhiều khi mình cũng không còn nghĩ đây là nghề nữa, mà là trách nhiệm và tình cảm để chăm sóc các cháu". Nguyệt còn cho biết, điểm trường có 6 cô, hai cô giáo trực một đêm nên cứ ba ngày lại trực một ngày. Khi mới lấy chồng, con còn nhỏ, bản thân Nguyệt cũng phải đưa con mình vào nhà trẻ lúc 1 giờ sáng.

Rời điểm trường Đội 5, tôi sang điểm trường Đội 2, Trường Mầm non Công ty 78 khi đã 2 giờ sáng. Lúc này các cháu đã ngủ say, chỉ còn 2 cô giáo trực là Lê Thị Dung và Mai Thị Mộng Duyên còn thức. Nhìn những đứa trẻ ngủ say khi bố mẹ đang lên lô lấy những "dòng sữa trắng" từ cao su, thấy dòng chảy cuộc sống đẹp biết bao. Duyên bảo với tôi: "Hôm nay, biết các anh chị đến thăm nên các cháu đều ngủ ngon, không quấy các cô". Lời nói đùa đó làm sống mũi tôi cay cay, thì ra được một đêm yên như vậy thật khó. Thì cũng đúng thôi, trong lớp của Duyên có những cháu mới hơn 6 tháng tuổi, các cháu quấy khóc, rồi đi vệ sinh trong đêm là chuyện thường, chưa nói đến chuyện các cháu khát sữa đòi mẹ, nóng sốt, đau bụng... Mỗi điểm trường như vậy thường có từ 15 đến 20 cháu gửi lúc 1 giờ sáng. "Bây giờ các cô thất nghiệp rồi, sướng nhé!"-tôi buông một câu đùa, cốt tạo ra tiếng cười nhằm xua tan đêm lạnh ở vùng biên cương này. Nhưng Dung và Duyên đều không cười, họ bước chân nhẹ như hơi thở để không cháu nào thức giấc. Tôi biết mình vô duyên và vụng về. Duyên bước lại gần nói vừa đủ cho tôi nghe: "Các cháu ngủ nhưng chúng em cũng không ngủ đâu. Lỡ có cháu nào dậy khóc mà không dỗ kịp thời làm nhiều cháu thức giấc, các cháu mất ngủ sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng học tập ngày mai".

Tôi quên mất ngày mai các cháu cũng học tập như những trường mầm non bình thường khác. Khi các cháu đã ngủ say, cô giáo lại tranh thủ chuẩn bị giáo án, bài giảng, đồ dùng học tập và đồ chơi cho các cháu. Trường Mầm non Công ty 78 nằm trong hệ thống trường mầm non của huyện Sa Thầy, tỉnh Kon Tum, chương trình học tập các lớp mầm, chồi, lá theo chuẩn của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Ngoài ra, do đặc thù công việc của công nhân, trường có chức năng như một nhà trẻ nhận các cháu ở nhiều độ tuổi, thành phần dân tộc khác nhau. Vì vậy, giáo viên ở đây vừa làm cô giáo vừa thay bố mẹ chăm sóc các cháu. Trong 55 giáo viên của nhà trường, có 4 cô chưa qua đào tạo, còn lại có trình độ từ trung cấp, cao đẳng, đại học. Nhiều cô giáo đạt giáo viên dạy giỏi cấp trường, cấp huyện và cấp binh đoàn. Đặc biệt, cô Lê Thị Hồng trong đội giáo viên mầm non của Binh đoàn 15 tham gia Hội thi giáo viên dạy giỏi và đồ dùng, đồ chơi tự tạo bậc học mầm non toàn quân và đoạt giải A. Từ ngày thành lập đến nay, Trường Mầm non Công ty 78 năm nào cũng được Ban giám đốc Công ty 78 và Bộ tư lệnh Binh đoàn 15 khen thưởng.

Bài và ảnh: NGUYỄN ANH SƠN