Xây dựng khu vườn âm nhạc thiếu nhi
Phóng viên (PV): Là một nhạc sĩ với các ca khúc về tình yêu làm nên tên tuổi nhiều ca sĩ, cơ duyên nào khiến anh đến với những sáng tác dành cho thiếu nhi?
Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung: Ai cũng biết trước đây tôi là một nhạc sĩ chuyên viết nhạc về đề tài tình yêu và cũng được công chúng biết đến với những bài hát về tình yêu. Nhưng con người ai rồi cũng phải lớn lên, trưởng thành, qua một giai đoạn khác của đời người, kết hôn và tạo lập gia đình nhỏ cho riêng mình. Tôi cũng vậy! Khi tôi có con, tôi bỗng muốn các con tôi được nghe và hát những bài hát của cha chúng. Hơn hết, tôi muốn các con được sống trong một môi trường âm nhạc thiếu nhi đúng nghĩa, đúng độ tuổi, vui tươi, trong sáng và ngây thơ, được tìm hiểu về thế giới và học những điều hay lẽ phải về sự yêu thương thông qua những bài hát. Vì thế, tôi quyết định không phải ai khác mà chính mình sẽ trở thành người xây dựng khu vườn âm nhạc thiếu nhi cho các con. Và đó cũng là nghĩa vụ của một nhạc sĩ.
Viết những bài hát về tình yêu là thỏa mãn cảm xúc của mình, nhưng viết những bài hát về gia đình, thiếu nhi là tôn vinh và giữ gìn những nét đẹp văn hóa, là trách nhiệm của bất kỳ nhạc sĩ nào. Đó là cống hiến thiết thực nhất dành cho xã hội.
Nghệ sĩ phải có sản phẩm đàng hoàng
PV: Nhiều người vẫn cho rằng, giai đoạn hiện nay đầu tư cho nhạc thiếu nhi doanh thu ít, thậm chí bị thua lỗ. Anh không “ngại” sao?
Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung: Không thể phủ nhận những lợi ích về kinh tế và danh tiếng khi sản xuất những bài nhạc tình yêu, nhất là khi bài đó thành công. Thế nhưng, có một sự thật là nhiều bài hát kiểu như vậy thường có sức sống không dài. Những bài hát theo trào lưu, theo sự quan tâm của giới trẻ ấy sẽ nhanh chóng bị lãng quên theo thời gian, nhường chỗ cho những trào lưu mới, dòng nhạc mới. Và khi bị lãng quên thì doanh thu đương nhiên bị sụt giảm.
Trong khi đó, những bài hát về gia đình và thiếu nhi lại khác. Chúng ta có thể thấy và không thể phủ nhận rằng, cho đến tận bây giờ, nhiều thế hệ thiếu nhi khi đã trưởng thành rồi vẫn còn nhớ và hát những bài hát thiếu nhi có từ ngày xưa như: Cháu lên ba, Bắc Kim Thang, Cô và mẹ... Có nghĩa là, nếu những bài hát về thiếu nhi, gia đình thành công và đi vào lòng khán giả, trở nên quen thuộc với những đứa trẻ thì các con sẽ nhớ những bài hát đó suốt cả cuộc đời!
Nếu chỉ nhìn trước mắt, có thể thấy doanh thu khi sản xuất một bài hát thiếu nhi thua kém một bài tình ca rất nhiều, nhưng về lâu dài, rõ ràng lợi ích đều và ổn định hơn, và nhất là mình nhận được sự yêu mến, tôn trọng của đồng nghiệp, khán giả.
    |
 |
|
Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung cùng các bé trong liveshow "Gia đình nhỏ hạnh phúc to" |
PV: Trong kỷ nguyên số hóa hiện nay, sách nhạc dường như đã lạc hậu, lý do gì khiến anh làm cuốn sách nhạc thiếu nhi rất kỳ công trong thời gian vừa qua?
Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung: Lý do khiến tôi thực hiện cuốn sách nhạc “100 bài hát thiếu nhi” là vì tôi nghĩ “nghệ sĩ phải có sản phẩm” và phải là một sản phẩm đàng hoàng, tâm huyết, có giá trị, để mai sau khi nhìn lại, mình tự hào về những gì mình đã làm được thời tuổi trẻ. Đó là một sự cố gắng, kiên trì không mệt mỏi, một sự cống hiến, ghi dấu tấm lòng và tâm huyết của tôi dành cho thế hệ thiếu nhi, cũng là thể hiện sự yêu nghề và nghiêm túc với sự nghiệp sáng tác của mình!
Cuốn sách nhạc này được tôi tập trung chuẩn bị trong vòng 3 năm, gồm các chủ đề như: Lễ tết, gia đình, cổ tích, khám phá, mái trường, quê hương-đất nước… phù hợp với các bé trong lứa tuổi từ 3 đến 13, do chính tôi sáng tác và biên soạn. Trong cuốn sách, ngoài lời và nhạc 100 bài hát dành cho thiếu nhi còn có tranh vẽ minh họa nội dung bài hát cho các bé tô màu; dưới mỗi bài hát có câu hỏi kiến thức nhỏ cho các bé trả lời hoặc viết cảm nhận, bài học bổ ích các bé rút ra được và tặng kèm một đĩa CD MP3 100 bài hát do các ca sĩ nhí thể hiện. Cuốn sách sẽ là một phần ký ức tuổi thơ của con tôi, của con đồng nghiệp tôi, con của khán giả tôi, của thế hệ thiếu nhi ngày nay.
Trong suốt thời gian thực hiện cuốn sách, một cách tự nhiên, tôi nhận được rất nhiều sự giúp đỡ từ những người trước đây chưa từng quen biết. Nhiều người thể hiện sự ngạc nhiên và ngưỡng mộ trước quyết tâm của tôi khi làm một điều ý nghĩa.
Một thời gian dài thiếu nhi thiếu bài hát mới phù hợp
PV: Anh có nghĩ rằng thiếu nhi Việt Nam có một thời gian dài thiếu vắng những ca khúc mới khi nhiều thế hệ thiếu nhi chỉ quen hát ca khúc của nhạc sĩ Phạm Tuyên, Hoàng Vân…?
Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung: Đúng vậy! Đã rất lâu rồi thiếu nhi thiếu những bài hát mới phù hợp với cuộc sống đương đại! Thật ra thiếu thì rất thiếu, nhưng thừa cũng rất thừa. Sinh hoạt trong Hội Âm nhạc TP Hồ Chí Minh, tôi biết có nhiều chú, nhiều anh nhạc sĩ vẫn viết nhiều bài nhạc thiếu nhi, nhưng không có đài truyền hình hay đơn vị nào đầu tư sản xuất nên vẫn mãi nằm trên giấy mà không được phổ biến đến khán giả. Tôi may mắn hơn vì có nguồn doanh thu ổn định từ mảng nhạc tình yêu, nhất là tôi có đủ độ liều lĩnh của tuổi trẻ để dấn thân vào con đường chông gai này.
|
|
 |
|
Sách nhạc 100 bài hát thiếu nhi của nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung |
Tôi mong rằng sự liều lĩnh và tâm huyết của mình sẽ sớm được đền đáp bằng tình cảm, sự yêu quý của thiếu nhi và xã hội dành cho những bài hát của mình!
PV: Với anh, sáng tác ca khúc cho thiếu nhi có khó không? Điều gì là quan trọng nhất trong việc này?
Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung: Ai cũng nghĩ sáng tác nhạc thiếu nhi đơn giản lắm, chỉ có vài từ, vài câu là xong và có thể làm qua loa. Nhưng thật ra, viết nhạc thiếu nhi còn khó hơn viết nhạc tình yêu rất nhiều. Viết nhạc thiếu nhi là phải viết bằng ngôn ngữ, tiết tấu, dưới góc nhìn của trẻ con về thế giới và mọi người xung quanh. Nhưng thông điệp và ý nghĩa ẩn sâu trong những câu chữ đơn giản đó thì phải đến từ một người lớn chín chắn, có quan điểm rõ ràng về đúng-sai, phải-trái, định hướng những điều chân-thiện-mỹ. Có như vậy mới tác động tích cực đến tâm hồn non nớt như tờ giấy trắng của đứa trẻ, dạy cho chúng biết yêu thương là thế nào, biết những gì cần làm và nên làm, học được những bài học nhỏ nhưng góp phần hình thành nên nhân cách tốt đẹp của con trẻ.
Sân chơi âm nhạc cho thiếu nhi phải mang tính nhân văn
PV: Hiện nay, nhiều chương trình dành cho thiếu nhi trong đó nhiều em nhỏ hát ca khúc không hợp lứa tuổi, phong cách biểu diễn người lớn. Quan điểm của anh về chuyện này như thế nào?
Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung: Quan điểm của tôi là không ủng hộ việc này! Chúng ta tổ chức nhiều gameshow, cuộc thi ca hát cho thiếu nhi, nhưng lại bắt các con phải hát những bài người lớn, những bài mang tính triết lý quá sâu, những bài mang thông điệp quá lớn, không phù hợp với lứa tuổi và tâm lý trẻ nhỏ. Bắt ép các con phải hát thật khó để thi thố kỹ thuật với nhau, phải biểu diễn theo phong cách người lớn... rốt cuộc để ai xem và để ai vui? Chúng ta có bao giờ tự hỏi liệu trước những cuộc thi như thế, con mình có lo lắng hay không? Trong lúc đang thi, con mình có bị áp lực hay không? Sau khi thi xong, con mình có học được điều gì, và cuối cùng, các con có vui thích hay không? Chúng ta có từng tự hỏi trước những yêu cầu khắc nghiệt trong gameshow, nó là đấu trường hay nó là sân chơi đối với những đứa trẻ?
Tôi mong muốn người lớn chúng ta khi làm gì cho con trẻ cũng phải đặt mình vào cảm nhận của các con để làm và làm vì cái tâm với các con. Đã là sân chơi thì phải vui nhưng quan trọng nhất vẫn phải mang tính định hướng, giáo dục và nhân văn.
DƯƠNG THU (thực hiện)