Người Trung Quốc thường đón Tết từ mồng 8 tháng Chạp, cũng có nơi từ 23 tháng Chạp và thời gian ăn Tết thường kéo dài khoảng hơn nửa tháng. Không giống như phong tục ở Việt Nam, ngày Tết nhất định phải có cành đào, cây quất, mâm ngũ quả, ở Trung Quốc về cơ bản không có những thứ trên, họ chỉ cần cả nhà ở bên nhau vui vẻ là được. Khi không khí xuân tràn ngập, các cửa hàng ở Trung Quốc thường trang hoàng bằng những câu đối Tết, còn ở Việt Nam đó là những biểu ngữ chúc mừng năm mới.

leftcenterrightdel
Người dân Trung Quốc mua sắm Tết tại chợ quận Huairou, Bắc Kinh. Ảnh: vietnamnet.vn

Trong ngày Mồng Một Tết, người Trung Quốc chỉ đi chúc Tết hàng xóm láng giềng, họ kiêng đi xa trong ngày này để tránh gặp điều rủi ro trong năm mới. Đêm Giao thừa, khi chuông đồng hồ điểm đúng 12 giờ, cả nhà ngồi quây quần bên nhau cùng ăn bánh sủi cảo. Sủi cảo là món ăn không thể thiếu trong ngày Tết của người Trung Quốc, cũng như người Việt Nam không thể thiếu bánh chưng mỗi dịp Tết đến, Xuân về. Ngoài ra, món bánh gạo, mỳ vằn thắn, mỳ trường thọ cũng là những món ăn đặc trưng trong ngày Tết cổ truyền của người Trung Quốc. Những món ăn ngày Tết của người Trung Quốc thường mang một ý nghĩa tốt đẹp nào đó. Họ khéo léo mượn sự đồng âm trong ngôn ngữ để nói lên ý nghĩa của các món ăn. Ví dụ như món mỳ vằn thắn có nghĩa là gạo đầy thùng, bánh gạo có nghĩa là công việc và cuộc sống ngày càng nâng cao, hay mì trường thọ có nghĩa là mong muốn được sống lâu. Người Trung Quốc thường chuẩn bị các loại thức ăn sấy như: Thịt sấy, cá sấy, lạp xưởng, thịt vịt sấy... để ăn trong mấy ngày Tết.

Ngày Mồng Hai Tết, người dân Trung Quốc thường ăn chay. Theo tục xưa, đây còn gọi là “Ngày con rể”. Trong ngày Mồng Hai Tết, người con gái lấy chồng rồi phải đưa chồng về nhà bố mẹ đẻ. Khi về nhà bố mẹ đẻ, họ bắt buộc phải chuẩn bị một túi bánh kẹo to. Mẹ vợ sẽ mang bánh kẹo chia cho hàng xóm láng giềng. Nếu như trong nhà có nhiều con gái cùng đi lấy chồng, mà những người con gái này lại không về cùng một ngày thì con nào về sẽ chia trước. Những thứ mang về đều phải thành đôi, thành cặp.

Những thứ con gái và con rể mang về, nhà mẹ đẻ không được lấy hết mà để dành lại một phần gửi con gái mang lại về nhà chồng. Điều này mang một ý nghĩa rất sâu sắc, ngụ ý rằng tuy vật chất ít nhưng tình cảm thì rất sâu đậm, đồng thời thể hiện tấm lòng người con gái luôn luôn nhớ về những người thân của mình. Trong ngày Mồng Hai Tết, theo phong tục của người Trung Quốc, người ta sẽ không đi thăm nhà bạn bè, người thân, nếu nhất định phải đi thì Mồng Một Tết phải đến nhà để báo trước cho chủ nhà.

Theo dân gian Trung Quốc, Mồng Ba Tết là ngày chuột cưới vợ. Ngày này, nhà nhà sẽ tắt đèn đi ngủ sớm để tránh làm phiền đến lũ chuột. Cũng có người nói rằng, tắt đèn sớm để chuột không nhìn thấy gì, không thể lấy được vợ, để giảm tốc độ sinh sôi. Cùng với tắt đèn, người ta còn rắc một ít gạo, bánh vào góc nhà cho chuột ăn với ngụ ý là cùng chia sẻ với chuột một năm được mùa. Mồng Ba Tết còn được cho là ngày sinh nhật của hạt thóc, vì vậy, trong ngày này người ta thường kiêng ăn cơm.

Ở Hồng Công, phần lớn người dân không đi chúc Tết vào Mồng Ba, vì người ta cho rằng ngày này nếu ra đường dễ gặp điềm gở. Mồng 4 Tết hay còn gọi là ngày đón thần. Ngày này, cả nhà cùng nhau ăn một món ăn nấu lẫn những thức ăn còn thừa của mấy ngày Tết. Cùng với đó là dọn dẹp các đồ Tết, quét dọn nhà cửa. Việc này có hàm ý xua đi sự nghèo đói. Cũng có quan niệm cho rằng, trong ngày mồng 4 Tết, ông Táo sẽ về kiểm tra hộ khẩu trong gia đình nên cũng không nên đi xa.

Ngày mồng 5 Tết, người Trung Quốc nhất định phải ăn bánh sủi cảo. Trong ngày này, không được dùng gạo sống nấu cơm, không cho phụ nữ đi ra khỏi nhà. Đây cũng là ngày rất quan trọng đối với người làm kinh doanh vì đó là ngày đón thần tài. Khác với Việt Nam, ngày vía Thần Tài là ngày mồng 10 Tết.

Người Trung Quốc có một phong tục đặc biệt trong ngày mồng 6 Tết, đó là ngày tống tiễn cái nghèo. Mỗi nơi có một cách tiễn đưa cái nghèo riêng, nhưng đều mang một ý nghĩa giống nhau có nghĩa là đuổi con quỷ đói đi, hy vọng đón một năm mới với nhiều điều tốt đẹp. Trong ngày tiễn thần nghèo này, nhà nhà quét dọn tổng vệ sinh, vứt bỏ rác rưởi và quần áo rách. Ngoài ra, họ còn phải ăn một loại canh chay với 7 loại rau. Người Trung Quốc coi ngày này là ngày sinh của đá cho nên tất cả những thứ làm bằng đá đều không nên sử dụng.

Với những phong tục độc đáo trong ngày Tết cổ truyền nên dù đi xa muôn nơi, mỗi dịp Tết đến, hành trình “Xuân vận” về với cái Tết đoàn viên của người dân Trung Quốc lại trở nên nhộn nhịp hơn bao giờ hết.

TƯỜNG VY