Theo kết quả của những nghiên cứu trước đây, giấc ngủ đêm là khoảng thời gian để não bộ phân loại và sắp xếp tất cả các thông tin tiếp nhận sau một ngày dài hoạt động. Nói cách khác, ngủ là khoảng thời gian não được nghỉ ngơi để chuẩn bị cho một khoảng thời gian lao động mới. Tuy nhiên, một số thử nghiệm mới đây đã mở ra những cơ hội tiếp thu kiến thức cho não bộ ngay trong khi ngủ.
Các nhà khoa học tại Đại học Northwestern, Mỹ, đã tổ chức một cuộc thử nghiệm trong lĩnh vực âm nhạc. Nhưng người tham gia thử nghiệm được học cách chơi 2 bản nhạc khác nhau. Sau đó, họ được ngủ một giấc khoảng 90 phút. Trong thời gian họ chìm sâu vào giấc ngủ, một trong hai bản nhạc sẽ cất lên liên tục. Sau khi tỉnh giấc, những người tham gia thử nghiệm được yêu cầu chơi cả hai bản nhạc. Kết quả cho thấy, họ chơi bản nhạc được nghe trong lúc ngủ tốt hơn bản nhạc kia.
Trong một thử nghiệm khác, các nhà khoa học yêu cầu những người tham gia học một số từ vựng ngoại ngữ. Sau đó, những người này được chia làm hai nhóm. Nhóm thứ nhất trải qua một giấc ngủ đêm bình thường. Nhóm thứ hai được nghe âm thanh của những từ vựng mới suốt đêm. Kết quả kiểm tra cho thấy, so với nhóm người “ngủ ngon”, nhóm được nghe từ mới trong giấc ngủ có khả năng xác định và dịch từ tốt hơn.
Con người có thể học trong lúc ngủ. Ảnh: Cooperinstitute
Thử nghiệm thứ ba liên quan tới khả năng ghi nhớ nơi để đồ vật. Những người tham gia thử nghiệm sử dụng một chương trình máy tính để sắp xếp các đồ vật ảo trên màn hình theo vị trí nhất định. Khi họ hoàn thành xong mỗi tác vụ lựa chọn vị trí cho mỗi đồ vật, một âm thanh sẽ được bật lên. Sau khi xếp xong, những người tham gia thử nghiệm được ngủ một giấc ngắn trong 1,5 giờ. Kết quả kiểm tra cho thấy, mỗi khi âm thanh vang lên, họ nhớ chính xác vị trí sắp xếp đồ vật tốt hơn nhiều so với những người không ngủ.
Trong giấc ngủ, não người hoạt động chậm hơn ở một số giai đoạn nhất định. Ở những giai đoạn này, não người sẽ chuyển ký ức ngắn hạn từ nơi lưu trữ tạm thời đến vỏ não trước trán, nơi chúng được ghi nhận lại trong thời gian dài. Khi các nhà khoa học quan sát hoạt động não bộ của nhóm tham gia thử nghiệm học ngoại ngữ, họ nhận thấy rằng, những người nghe từ mới qua đêm đều có hoạt động sóng chậm ở não bộ. Với đặc điểm này, khả năng nhớ từ và dịch từ mới có thể tốt hơn. Não bộ sử dụng một hệ thống "gắn thẻ" đặc biệt, giúp phân biệt sự khác nhau giữa trải nghiệm quan trọng và không quan trọng. Thẻ quan trọng được gửi thẳng đến bộ nhớ dài hạn, trong khi thẻ còn lại được đẩy về trạng thái quên lãng tạm thời và dễ dàng bị cuốn trôi khi có ký ức mới. Tuy nhiên, các nhà khoa học nhận thấy rằng, những người được nghe lại âm thanh có liên kết với một ký ức dù là không quan trọng, vẫn có thể giữ ký ức đó trong bộ nhớ.
Thông thường khi ngủ, con người chỉ tiếp thu thông tin qua thính giác. Vì thế, các nhà khoa học cho rằng, con người hoàn toàn có thể học trong khi ngủ bằng giải pháp âm thanh. Người học có thể thay vì miệt mài ngồi trên bàn học thâu đêm suốt sáng, hãy ôn luyện bằng cách đi ngủ sớm với một chiếc headphone và nghe lại toàn bộ bản ghi âm bài học trong ngày. Qua kênh thính giác, người học sẽ ghi nhận được đáng kể lượng kiến thức cần thiết. Tuy nhiên, có một lưu ý nho nhỏ, học trong lúc ngủ tức là học cách ghi nhớ và củng cố trí nhớ, chứ không phải thu nạp thêm những kiến thức mới. Ngoài ra, nếu người học có ý định nâng cao những kỹ năng về thị giác thì tốt nhất hãy học trong khi tỉnh táo, đừng thử học trong khi ngủ vì sẽ quên hết mọi thứ ngay khi vừa thức dậy.
NGUYỄN VĂN THẢO (theo Business Insider)