Chợt nghĩ, thời buổi facebook, zalo hiện nay, bạn bè tri kỷ còn mấy người thích “túm năm tụm ba” để trò chuyện như trước kia? Trong ý nghĩa sum vầy, đoàn viên ngày Tết trước đây, phần đông người Việt không chỉ "ăn" Tết bằng "thịt mỡ, dưa hành, bánh chưng..." mà "món ăn" được chờ đợi hơn cả là ánh mắt, nụ cười, câu chuyện của người thân, bạn bè lâu ngày tụ hội. Gặp nhau tay bắt mặt mừng, ăn một miếng mứt, nhấp một ngụm trà rồi nói với nhau dăm bảy câu chuyện về mình trong thời gian xa cách là giá trị văn hóa đáng quý, đáng yêu của người Việt. Và nghĩ cho cùng, không chỉ người Việt, chuyện trò trực tiếp vốn là nhu cầu thổ lộ lớn lao của loài người từ thuở bình minh nhân loại.
Cuộc sống hiện đại, con người có rất nhiều cách để nắm thông tin của nhau, áp lực cuộc sống cũng nặng hơn trên đôi vai mỗi người. Những chuyến thăm của con cháu đối với ông bà, bố mẹ dịp Tết đến dường như gấp gáp, vội vã, ngắn gọn hơn. Bạn bè tri kỷ hẹn hò tụ tập để chuyện trò cũng ít hơn. Ngay trong một gia đình, bữa cơm tất niên cũng đang đứng trước nguy cơ tan vỡ những giá trị truyền thống. Có bức tranh biếm họa đã mô tả một gia đình chỉ có bố mẹ và hai con, ngồi cùng mâm cơm nhưng mọi người mời nhau bằng cách... nhắn tin qua facebook. Thật khôi hài, thậm chí đau xót, nhưng đó là sự thật! Hội bạn đồng môn chúng tôi hò hẹn mãi mới tổ chức được một cuộc gặp mặt, nhưng đến nơi rồi, ai nấy lại dán mắt vào smartphone của mình, thi thoảng có người đứng dậy bỏ ra ngoài nghe điện thoại, có người đang nói chuyện bỗng nhếch miệng cười vì tin nhắn hiện trên màn hình ipad... Câu chuyện vì thế không "ra môn ra khoai" gì cả. Lúc tập trung nhất là khi nâng cốc "zô zô-vì tình bạn của chúng ta".
Thế hệ cao niên hiện nay tỏ ra lo lắng cho thế hệ trẻ, đồng thời cho rằng các thiết bị thông tin hiện đại là thủ phạm "giết chết" thú vui tụ tập chuyện trò của người trẻ. Nhưng mới đây nhất, ca khúc "Ông bà anh" của thí sinh Lê Thiện Hiếu sáng tác và biểu diễn đã gây sốt cộng đồng với những ca từ dung dị: "Ông bà anh yêu nhau thời chưa có ti vi/ Ông bà anh yêu nhau thời chưa có xe hơi/ Ông thường đưa bà anh đi dạo quanh/ Trên con ngựa sắt Thống Nhất màu xanh.../ Ông có một tình yêu tươi xanh.../ Và em ơi em, em có hiểu lòng anh/ Anh muốn có một tình yêu xanh ngát xanh...”. Việc này cho thấy, ngay chính giới trẻ, những "tín đồ" của ipad, iphone... cũng đang trải qua một thời kỳ "sốc văn hóa". Hơn ai hết, họ khát khao những cuộc gặp gỡ, giao lưu, chuyện trò đúng nghĩa, họ khát khao tái hiện những giá trị văn hóa cổ truyền, nhưng họ lúng túng không biết phải làm gì để khôi phục lại điều đó.
Để giúp thế hệ trẻ, trách nhiệm không ai khác thuộc về lớp người đi trước. Trong đó, tổ chức và gìn giữ thú vui tụ hội, chuyện trò mỗi dịp Tết đến, Xuân về là một việc cần làm trong mỗi gia đình và các nhóm bạn bè tri kỷ.
HỒNG NGUYÊN