Con người trong đô thị thông minh

Đô thị thông minh (Smart city) là mô hình phổ biến ở các nước phát triển. Ở ta, thuật ngữ này vẫn còn khá mới mẻ. Trong đô thị thông minh, mấu chốt là việc giải quyết mối quan hệ giữa cuộc sống con người với khoa học công nghệ. Khoa học công nghệ được ứng dụng toàn diện vào công tác quản lý, điều hành xã hội, mang đến những tiện ích tối đa cho môi trường sống của cư dân.

Đề án của TP Hồ Chí Minh được triển khai theo chiến lược hai cánh: Quy hoạch thông minh và quản lý thông minh. Khoa học công nghệ sẽ được ứng dụng triệt để trong công tác quy hoạch đô thị. Việc quản lý thông minh tập trung cho công tác quản lý ngành, quản lý người dân và quản lý doanh nghiệp. Tầm nhìn đến năm 2025, mọi hoạt động của các tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp và cuộc sống của cư dân sẽ chịu sự chi phối, tác động toàn diện của khoa học công nghệ hiện đại. Người dân chỉ việc nhấp chuột, nhấn bàn phím, quẹt thẻ từ, miết ngón tay trên màn hình cảm ứng, là… xong!

Đề án nói trên có thêm nền tảng vững chắc để hiện thực hóa khi Quốc hội vừa chính thức thông qua Nghị quyết về áp dụng cơ chế, chính sách đặc thù cho TP Hồ Chí Minh.

Tuy nhiên, để trở thành đô thị thông minh thì còn rất nhiều lực cản, trở ngại. Những năm qua, thành phố đã thí điểm đầu tư ứng dụng công nghệ thông minh trong một số lĩnh vực để phục vụ người dân, nhưng hiệu quả không được như mong muốn. Chẳng hạn việc đầu tư kinh phí lắp đặt hệ thống cảm ứng “Chạm để biết” tại 54 trạm xe buýt trên các tuyến đường chính, nhưng phần đông người dân không quen, không thích, không biết sử dụng nên đành bỏ phế, gây lãng phí. Tại nhiều nơi, sau khi áp dụng công nghệ tự động, đã phát sinh thêm một lực lượng “cò công nghệ”. Một bộ phận người dân đến giao dịch lại phải thuê người thực hiện các thao tác công nghệ. Ở phạm vi cá thể thì còn có thể chấp nhận, nhưng trong môi trường đô thị thông minh thì không thể để tồn tại những bất cập ấy.

Đô thị thông minh phải có công nghệ thông minh và con người thông minh. Mặt bằng dân trí và tập tục văn hóa là những nhân tố phải được đầu tư mạnh mẽ trong tiến trình hiện đại hóa, bởi mục đích của xây dựng đô thị thông minh là để phục vụ dân, vì dân.