Trọng tâm hội nghị là bàn việc thúc đẩy Chương trình toàn quân xây dựng 1.500 “Nhà đồng đội”, “Nhà tình nghĩa” giúp đỡ các đối tượng chính sách và quân nhân có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Giờ giải lao, ông vẫy tôi ra hành lang và hỏi: “Nhà báo có góp ý gì cho hội nghị không?”.

Tôi rất xúc động! Thứ nhất vì sự quan tâm của vị thượng tướng đối với một phóng viên đeo quân hàm đại úy lúc đó. Thứ hai, nội dung của hội nghị là những vấn đề tôi được tòa soạn phân công theo dõi, rất nhiều vấn đề ở cơ sở đặt ra nhưng chưa thấy đại biểu nào đề cập. Tranh thủ cơ hội, tôi trình bày những điều “mắt thấy tai nghe” như: Quy định quân nhân tại ngũ phải có đất ở hợp pháp thì mới được xét xây tặng “Nhà đồng đội”, khiến cho những người rất nghèo được xét hỗ trợ rồi nhưng phải trả lại tiền (50 triệu đồng/nhà). Trong khi, ở vùng sâu, vùng xa, vùng nông thôn, chỉ cần 50 triệu đồng đó, quân nhân đủ điều kiện “mua được đất, cất được nhà”. Hay việc chỉ xét tặng nhà cho quân nhân hưởng lương, chiến sĩ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn vẫn “ngoài vòng phủ sóng” của chương trình. Việc tặng “Nhà tình nghĩa”, khi khảo sát ở địa phương, cần trực tiếp lắng nghe người dân, chứ không “khoán trắng” cho cấp ủy, chính quyền cơ sở vì đã có những trường hợp cán bộ địa phương giới thiệu “địa chỉ cần giúp đỡ” là thân hữu của mình...

Nghe xong, Thượng tướng Bùi Văn Huấn rất tâm đắc. Kết luận hội nghị, ông chỉ đạo khắc phục những vấn đề tôi nêu. Năm đó, tổng kết chương trình “Nhà tình nghĩa”, “Nhà đồng đội”, tình trạng “trả lại tiền” đã không còn ở các đơn vị. Một lần đi trao quyết định tặng “Nhà tình nghĩa”, thấy tôi, Thượng tướng Bùi Văn Huấn nói: “Được đấy, nhà báo các anh tham gia làm chính sách được đó”.

Tôi hiểu đó là lời động viên của thủ trưởng. Còn báo chí, với nhiệm vụ quan sát, phát hiện, nêu vấn đề, giám sát và phản biện mọi chính sách xã hội... thì lúc nào cũng có thể tham gia vào quá trình “làm chính sách” cùng các cơ quan chức năng. Mới đây (ngày 20-7), tại Tọa đàm “Tri ân các nhà báo liệt sĩ, thương binh” do Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức, các đại biểu đã nhất trí rằng, các cơ quan báo chí trong cả nước đang có nhiều hoạt động “đền ơn đáp nghĩa” rất ý nghĩa nhưng báo chí hoạt động đúng chức năng, nhiệm vụ của mình, quan tâm tuyên truyền đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc đồng thời trung thực, khách quan, có "tâm, tầm, tài” khi giám sát, phản biện chủ trương, đường lối, chính sách người có công của Đảng, Nhà nước chính là hoạt động tri ân hiệu quả, sâu sắc nhất.

Điều đó cũng đúng với mọi cá nhân, tổ chức trong xã hội. Tri ân bằng việc hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ, trách nhiệm xã hội của mình là hành động tri ân thiết thực nhất. Đương nhiên, nếu hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ rồi mà lại tổ chức được những hoạt động tri ân trực tiếp đến từng đối tượng người có công cụ thể thì thật là những hành động tri ân vẹn tròn nhân nghĩa trong xã hội chúng ta.

HỒNG HẢI