QĐND - Mùa World Cup, mùa Euro trùng với mùa vải thiều. Ngày khai mạc thú vị thay đĩa vải đầu mùa đã sẵn trước màn hình ti vi. Mắt dõi theo đường bóng qua lại, căng thẳng quá tay cũng bóc một quả, gay cấn quá, cú sút ghi bàn hay hỏng ăn. Giật mình hả hê hay tiếc nuối, cùi vải tuột khỏi miệng, thứ nước ngọt lịm tràn ra cả cổ, cả áo.

Hà Lan - "giống cũ có lai tạo". Ảnh: FIFA

 

Cái thứ vải thiều hợp với lắm loại đất, miền xuôi sẵn nước đã hợp, miền đồi cũng hay. Nông dân mình giỏi lại chịu khó nên thời đổi mới, thời thị trường cả miền Bắc á nhiệt đới đâu đâu cũng trồng, đâu đâu cũng bán. Lâu nay hầu như chẳng mấy khi mất mùa vải. Năm nay thì được mùa to. Vải cứ tự nhiên có mặt khắp cả nước, chốn thị thành phương Nam đầy chợ mà nơi biên giới An Giang, Kiên Giang, nơi mũi đất Cà Mau, đảo lớn, đảo nhỏ biển Đông, biển Tây cũng bày bán ê hề bên cạnh những xoài, chôm chôm, măng cụt...

Khi sẵn có, no nê lại nhớ thuở khan hiếm, khát thèm. Thuở ấy, vải thiều chỉ có ở Thanh Hà, Hải Dương, còn các tỉnh đồng bằng, trung du, miền núi đâu cũng chỉ là thứ vải cây cao, quả to nhưng chua loét, đụng lưỡi vào là nhăn mặt nhăn mũi. Xưa, dân ta có một cái tên khác gọi thứ vải đó là tu hú. Tại sao lại là tu hú? Nó có liên quan đến con chim tu hú thật. Mùa vải là mùa các con chim tu hú, chào mào ríu ran hú gọi rồi tranh giành nhau những quả vải ngon ngọt nhất, chỉ dành lại những quả chua, xanh cho người. Đã thế, chúng kéo đàn kéo đống, ăn rồi lại phá, chúng mổ, nếm rồi bỏ. Người lớn đuổi chúng không đi. Trẻ con dùng súng cao-su bắn cũng chỉ rụng vài con. Tiếng tu hú như tiếng gì đó của thiên nhiên vừa rộn rã, vừa bí hiểm, thách đố như trẻ con chơi trò trốn tìm hú gọi xong là biến.

Bóng đá cũng giống với trò tu hú, với mùa vải tu hú vậy, Euro cũng thế, World Cup càng thế. Bí ẩn mạnh yếu, thắng thua, chợt nóng chợt rét những siêu sao, bất ngờ các đường bóng, cú sút...

Nông dân ta tài, thứ vải tu hú chua loét xưa kia mấy năm nay qua lai tạo mà thành quả to ngọt mát, lại vẫn giữ được vị chua chua thanh thanh. Người sành ăn thích loại vải này hơn vải thiều ngọt lịm. Bóng đá World Cup cũng vậy, cứ ngon ngọt mạnh được yếu thua thì còn gì gọi là bóng đá.

Đại tiệc tu hú Bra-xin mới đầu mùa đã đủ vị. Chua chát là cựu vương Tây Ban Nha. Chua mà không cay là anh Tam sư Anh quốc bởi họ còn có chút ngọt mát từ đám trẻ. Chua đấy mà ngọt đấy là U-ru-goay. Ngọt đấy mà chua đấy là I-ta-li-a... Còn ngọt lịm, thơm phức lại thuộc về những quả lạ, giống mới từ Nam Mỹ, Trung Mỹ, Cô-lôm-bi-a, Chi-lê, Cô-xta Ri-ca. Giống cũ có lai tạo Hà Lan, Đức, Pháp được nổi bật trên mâm. Mùa tu hú chẳng biết đâu mà tìm cây quả giữa rừng. Đường bệ Bra-xin, Ác-hen-ti-na liệu có ngồi được mâm trên trước những đàn em châu Mỹ và các biệt khách thâm hậu châu Âu?

Khá khen cho FIFA, người sắp đặt thêm chút hương hoa công nghệ bên mâm quả World Cup năm nay. Nhưng công nghệ không quyết định được công minh. Nó chỉ là thứ gia vị thêm vào thời hiện đại. Thì đấy, cú ngã tu hú của Phrết trận khai mạc đã lừa được trọng tài. Ai biết được sẽ còn bao nhiêu ẩn ức, oan sai. Công minh thuộc về con người các đội bóng và ông chủ FIFA. Công minh là dâng hiến, ghi nhận, cầm trịch và phán quyết chính trực, đàng hoàng, đừng như chim tu hú lẩn lút như đùa.

MẠNH HÙNG