Không chỉ đồng lương ít ỏi mà việc được vào biên chế của ngành cũng rất khó khăn. Chị Châm kể, có cô giáo là đồng nghiệp của chị trước đây giảng dạy hợp đồng hơn 10 năm nay vẫn chưa vào được biên chế. Chính những điều này khiến chị Châm không còn muốn quay trở lại với nghề giáo.
Cũng giống như chị Châm, không ít sinh viên ngành sư phạm khi ra trường rất khó xin việc hoặc làm việc trái ngành. Thực trạng “cung” vượt quá “cầu” đang là thực tế đáng bàn của ngành sư phạm. Mùa tựu trường năm nay, dư luận vẫn đang sục sôi quanh câu chuyện về điểm chuẩn của ngành sư phạm. Nhiều cơ sở đào tạo vì thiếu chỉ tiêu đào tạo phải tuyển sinh bằng mọi giá, thậm chí, có một số trường đại học, cao đẳng địa phương thí sinh chỉ đạt 3-4 điểm môn Toán kỳ thi THPT Quốc gia vẫn trúng tuyển ngành sư phạm cùng môn. Có ngành điểm chuẩn thấp mà vẫn rất khó tuyển. Hiện tại, một số trường đại học sư phạm vẫn còn hàng trăm chỉ tiêu đợt 2 chờ thí sinh.
Thí sinh tham dự Kỳ thi THPT quốc gia 2017 tại Trường THCS Nghĩa Tân, quận Cầu Giấy, TP Hà Nội. Ảnh: NGUYỄN HUY
Trong khi các cơ sở đào tạo sư phạm thì cố gắng tuyển cho đủ thí sinh vì sự tồn tại của nhà trường, còn thực tế ở các địa phương lại thừa giáo viên cục bộ. Hiện trên cả nước, số giáo viên thừa lên tới hơn 26.000 người. Ngay trước thềm năm học mới này, việc 51 giáo viên tiểu học và THCS ở huyện Tây Hòa, tỉnh Phú Yên bị chấm dứt công việc giảng dạy với lý do địa phương không còn nhu cầu sử dụng khiến nhiều giáo viên và dư luận xã hội càng thêm hoang mang, bức xúc.
Theo đánh giá của các chuyên gia, sự bất hợp lý về chỉ tiêu tuyển sinh, điểm chuẩn đầu vào thấp chính là hệ lụy của việc thiếu kiểm soát các cơ sở đào tạo sư phạm nhiều năm qua. Hệ thống các trường đào tạo sư phạm phát triển quá ồ ạt. Hiện cả nước có 14 trường đại học chuyên về sư phạm, 58 cơ sở đại học có đào tạo sư phạm và 33 trường sư phạm chuyên ngành. Trong đó, nhiều trường sư phạm còn đào tạo đa ngành làm ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo trong các nhà trường. GS Nguyễn Văn Minh, Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Hà Nội cho rằng, gốc rễ của vấn đề chính là phải quy hoạch lại mạng lưới các trường đào tạo sư phạm. Về phía các trường sư phạm cũng phải chủ động cải tổ để xây dựng lại chương trình, sàng lọc trong quá trình đào tạo. Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) phải thay đổi quyết liệt trong nội tại các trường sư phạm…
Theo Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ, việc quy hoạch mạng lưới các trường sư phạm sẽ phải được ưu tiên làm ngay trong năm học mới này. Theo đó, các trường có chất lượng cao, có uy tín sẽ được chọn làm trung tâm, các trường khác sẽ chuyển đổi hoạt động trở thành phân hiệu hay vệ tinh để trước mắt tập trung vào nhiệm vụ đào tạo lại đội ngũ giáo viên cho các địa phương. Thời gian tới, chỉ tiêu đào tạo cũng sẽ được cân đối để bảo đảm “cung” khớp với “cầu”. Mặt khác, sẽ có những quy định riêng về tuyển sinh của các trường sư phạm và xử lý các vấn đề tồn tại để góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên nói chung.
THẢO TRANG