Những chú voi đến từ các địa phương trong toàn huyện tham gia hội với nhiều hoạt động, như: Lễ cúng sức khỏe cho voi; tái hiện cảnh săn bắt, thuần dưỡng voi rừng; voi diễu hành; voi chạy đua; voi đá bóng; thi trang trí cho voi và tiệc buffet của voi. Một trong những nghi thức độc đáo, thu hút sự quan tâm của đông đảo du khách là lễ cúng sức khỏe cho voi. Theo người dân nơi đây, đã bao đời nay, Buôn Đôn là địa phương có nhiều voi nhất tại Đắc Lắc. Voi được săn bắt từ đại ngàn hùng vĩ bởi những gru (dũng sĩ săn voi) dũng mãnh, được thuần dưỡng và nuôi như người bạn trong mỗi gia đình. Trong sinh hoạt hằng ngày, voi đỡ đần, thay thế con người gánh vác những phần việc nặng nhọc. Vào những ngày lễ hội của buôn làng, voi không chỉ là niềm vinh hạnh của gia đình mà còn là niềm tự hào của cả cộng đồng. Bởi vậy, cúng cầu sức khỏe cho voi rất được bà con coi trọng.
Thầy cúng được mời phải là thầy cúng giỏi, có uy tín; lễ vật gồm rượu cần, thịt, đầu, tiết heo... Theo ông Y Khia Byă-chủ lễ cúng, lễ cúng sức khỏe cho voi thể hiện mối quan hệ gắn bó mật thiết và lòng yêu thương, quý trọng của con người đối với voi. Đây cũng là dịp để con người tạ ơn thần linh, cảm ơn những chú voi đã giúp đỡ cho chủ và buôn làng, đồng thời mong voi luôn có sức khỏe để phục vụ và gắn bó với con người.
    |
 |
|
Các nài voi tái hiện cảnh săn bắt và thuần hóa voi rừng |
|
|
 |
|
Các vận động viên voi thi tài ở nội dung chạy đua |
|
|
 |
|
Các cầu thu voi tranh tài ở nội dùng bóng đá |
|
|
 |
|
Voi diễu hành trong ngày hội |
|
|
 |
|
Voi cúi đầu chào khán giả |
|
|
 |
|
Thầy cúng thực hiện nghi thức cúng sức khỏe cho voi |
Với cảnh tái hiện một cuộc săn bắt, thuần hóa voi rừng của những gru thời xa xưa tại hội voi đã tạo nên sự hồi hộp, kích thích trí tò mò của người tham quan. Theo người dân nơi đây, nghề săn bắt và thuần dưỡng voi rừng ở Buôn Đôn do N’Thu Knul khai sinh và truyền dạy cho con cháu sau này. Ông là một vị tù trưởng đầy quyền lực, được nhân dân khắp vùng kính phục và cũng chính là người lập ra Buôn Đôn. Cả cuộc đời của N’Thu Knul đã săn bắt, thuần dưỡng hàng trăm con voi, trong đó có con voi bạch tượng (voi trắng)-một trong những con voi quý nhất lúc bấy giờ. Cũng nhờ việc săn được voi trắng, ông trở thành người nổi tiếng nhất Đông Nam Á và từng được vua Thái Lan phong tặng danh hiệu khunjunop (vua săn voi). Theo kinh nghiệm truyền lại, trước khi đến với cuộc đi săn, những chú voi nhà sẽ được tuyển chọn một cách kỹ càng, đặc biệt là phải có kinh nghiệm, khỏe mạnh và gan dạ. Sau đó, cả đàn kéo vào rừng và khi phát hiện được con voi rừng thì nhanh chóng áp sát, vây bắt rồi dẫn về buôn để thuần dưỡng. Để thuần dưỡng một con voi rừng thuần thục phải mất thời gian từ 5-6 tháng, thậm chí có con phải mất cả năm trời...
Ở cuộc thi voi chạy đua và voi đá bóng, người dân và du khách được đắm mình trong bầu không khí náo nhiệt, sôi động và thấy được sức mạnh, sự dũng cảm, khéo léo của những chú voi.
Theo anh Y Hay Niê (trú buôn Đôn, xã Krông Na, huyện Buôn Đôn), Buôn Đôn là vùng đất huyền thoại về săn bắt voi và thuần dưỡng voi ở Tây Nguyên. Tuy nhiên, hàng chục năm nay, việc săn bắt voi rừng không còn diễn ra nữa và đàn voi nhà cũng sụt giảm nhanh do môi trường tự nhiên để voi sinh sống ngày càng bị thu hẹp. Bên cạnh đó, do cuộc sống khó khăn nên các gia đình sở hữu voi đều sử dụng voi phục vụ du lịch, hằng ngày đàn voi phải chở du khách hàng tiếng đồng hồ, thời gian nghỉ ngơi ít, thức ăn cho voi lại thiếu... nên đàn voi ngày càng già yếu. Thông qua hội voi này, anh Niê mong muốn các cấp chính quyền và các tổ chức bảo vệ động vật trên thế giới quan tâm, hỗ trợ kinh phí để người nuôi voi chăm sóc voi được tốt hơn, không phải đưa voi đi phục vụ du lịch nữa.
Bài và ảnh: NGUYỄN THẾ HÙNG - THANH HÀ