Mảnh vườn quê tôi đâu chỉ lưu giữ những mùa hoa, những kỷ niệm, mà trong suốt những năm tháng tôi đi xa, hoa cỏ vườn nhà cần mẫn ấp ủ những mùi hương. Mẹ và cha chăm hoa song hành cùng công việc làm lụng quanh năm nhọc nhằn với ruộng vườn, đồng áng. Hoa trà, phù dung, hoa mai… Hoa vườn nhà ơn người, ơn những đôi tay cần mẫn, nên tận hiến tỏa đậm sắc đậm hương. Hoa ngậm sương, ngậm nắng, ngậm cả sự nhu mì tích tụ của trời đất để trở nên ngọc ngà trong biển đời.
Ngày bé, tôi từng nghĩ ngôi vườn của mình là một thế giới hoa. Không chỉ bởi tôi vẫn nghe hàng xóm nói rằng cha mẹ tôi lãng mạn, mà còn vì tôi đã luôn được hoa chào đón bằng nụ cười và ấp iu trong rất nhiều sắc nhớ thương. Nào hoa mười giờ, thược dược, hoa móng rồng, rồi sử quân tử, hoa hồng nhung, những gốc quỳnh, hoa nhài và cả những cây bạch mai lớn. Phía góc xa hơn của vườn là mận, đào, là cây khế hoa tím phớt… Mỗi loài một vẻ. Trong số những cây cha tôi trồng mà sau này tôi được cùng chăm sóc là cây bạch mai cổ thụ. Tôi nhớ thầy giáo An trong làng cũng trồng một cây như thế. Phải nói đó là một cội cây mà cha tôi vô cùng trân quý. Bạch mai thể hiện cốt cách của người quân tử, là loài hoa được nhiều bậc túc nho Hà thành ngày xưa ưa chuộng, và đến nay vẫn là loài cây được trân quý trong các vườn hoa. Tết đến, xuân về, khi con người chưa đi hội, thì các loài ong và chim chóc đã tụ về bởi hoa mở hội chào đón. Hoa trò chuyện với nhau. Hoa trò chuyện với những cánh ong nhỏ cần mẫn. Khi con cái lớn lên và đi xa. Cây gạo đầu làng tuổi thọ gần hai thế kỷ vẫn tỏa bóng và sừng sững gìn giữ biểu tượng của một làng quê, thì ngôi vườn là biểu tượng của tình mẹ cha với thiên nhiên vẫn gắng gỏi hướng về phía niềm tin để đẹp và tỏa sáng.
Cha tôi từng nói, ở gần hoa con người cũng học được những phẩm tính của hoa. Khi trò chuyện với hoa, sẽ là dịp để hiểu thêm mình. Có phải vì thế hoa ngày càng được trân quý, ươm tạo những giống mới, mà mỗi khi lắng lại con người càng thấy cần hoa biết bao nhiêu? Có phải vì thế, khi tinh tế một chút, ta nhận ra vẻ tinh khôi của hoa, luôn được dành cho những giá trị nhân văn không cần phải nói bằng lời?
Chục năm qua sống ở chung cư, tôi vẫn thích mang lên ban công những chậu hoa nhài hay hoa hồng lai giống leo mang từ quê ra. Không chỉ bởi tôi sống không thể thiếu hoa, mà như một gắn kết thiêng liêng nào đó, hoa cho ngòi bút tôi rộng mở, hoa nhắc nhớ cho tôi thời tuổi dại nơi quê nhà, và in hằn hình ảnh cha mẹ tôi nơi quê. Có hoa, đời sống trên chung cư bớt ngột ngạt. Những cái Tết cũng nhờ thế mà trở nên ý nghĩa hơn, dù tôi đi vắng, thì căn nhà vẫn được ủ ương.
Tình yêu hoa cũng là một thứ tài sản. Có một vườn hoa là có một khối tài sản. Chả thế mà giờ ở nơi đô thị, người ta vẫn gắng tự tay vun trồng những cội hoa để thưởng thức. Hoa làm đẹp cuộc đời và tôn con người lên với sự thanh cao. Dẫu rằng giờ có những làng hoa, cung cấp bao loài hoa đẹp cho nhu cầu thưởng thức của cộng đồng, nhưng có điều kiện, người ta vẫn thích tự trồng. Nhiều người vẫn thích tự làm ra những cái Tết của gia đình. Nói gì thì nói, mạng xã hội đã trở thành một phương tiện chuyển tải thông tin, kết nối của nhiều người. Những vườn hoa, chậu hoa tự trồng sẽ được ưu tiên để “nuôi phây”. Bạn nào trồng được hoa, hay một góc vườn như thế rất đáng nể trên Facebook. Họ cũng nhận được không ít lời khen và thêm hứng khởi để tiếp tục công việc tỉ mỉ tốn sức này. Ai không có vườn, mùa xuân sẽ tích cực níu giữ những khoảnh khắc xuân bên những hàng dâm bụt ở đường làng, những cội khế thân quen quê mùa, cây hoa giấy nở xinh, cây chanh thân thương hay những vạt cỏ ngoài đồng. Đó là nhu cầu được ở gần hoa, gần hương, gần cái đẹp, bung lụa với hoa. Muốn chứng tỏ với mọi người mình thích cái đẹp, sự gần gũi thiên nhiên hoa lá. Sắc hoa chẳng thể đo đếm được bằng tiền, mà thể hiện sự giàu sang của cõi tinh thần.
Dám yêu và trồng hoa là một phẩm cách đẹp. Còn gì thú vị hơn nếu bạn tự tay gieo hạt, hạt tách mầm, lớn thành cây rồi một ngày nào đó trổ hoa. Hay trong khoảng ban công chật hẹp, bạn mang về những nhánh cây, rồi trong điều kiện khắc nghiệt, vẫn tưới tắm và chờ đợi, sẽ thấy trong mơ những đóa hoa vẫy gọi. Rồi một mai, cây đời đơm hoa…
Tản văn của DIÊN KHÁNH