Sau lễ rước thần núi trang trọng và linh thiêng, tiếng cồng ấm áp vang xa ngân lên. Người già đến hội đánh cờ, thi bắn nỏ, người trẻ thì đẩy gậy kéo co. Làng trên xóm dưới đánh bóng chuyền rộn rã… Nhưng hội Xuân đông vui nhất vẫn là hội ném còn, ấy là hội vui đặc biệt chỉ có ở miền núi. Cột còn từ trong Tết đã được trai tráng dựng ở nơi đất rộng và bằng phẳng. Đám trai đã chọn lựa cột còn từ cây tre cao nhất và thẳng nhất rừng đem về dựng lên giữa sân bãi. Trên ngọn cột còn được những bàn tay khéo léo của các chị em tết một vòng tròn tượng trưng cho mặt trời, có treo các dải lụa xanh đỏ mềm mại bay phấp phới trong gió. Trái còn xinh xắn nom xa xa thì ngỡ là tròn nhưng nhìn kỹ mới thấy có bốn góc rất cân đối, tượng trưng cho mặt đất vuông vắn.
Quả còn được chuẩn bị khá lâu từ trước Tết bởi bàn tay khéo léo của các bà, các chị. Chẳng phải là ai cũng có thể khâu được quả còn đẹp, bền và nhất là phải vừa tay, không quá nặng hay quá nhẹ. Quả còn xinh xắn chỉ to cỡ chiếc bánh gai bọc lá dừa, khâu tay bằng vải thật khéo sao cho mọi đường khâu lặn hết vào bên trong. Ruột trái còn không nhồi cát hay vải vụn mà là những hạt gạo trắng tinh thơm thảo. Chỉ có túi gạo mới vừa tầm nặng để bay, vừa êm và mềm mại không làm đau tay người đón bắt. Bốn góc của túi gạo vuông dẹt được khâu trang trí bằng bốn chùm tua vải ngũ sắc. Cái dây còn dài tầm hơn nửa sải tay được tết cẩn thận bằng chỉ hoặc sợi gai mềm và chắc, trên dây cũng trang trí những tua rua ngũ sắc sặc sỡ. Chỉ cần xem trái còn người ta biết được nết người khâu…
Hội ném còn luôn thu hút mọi người từ già, trẻ, trai, gái... Nhưng thích nhất, ham nhất vẫn là những nam thanh nữ tú. Người tung còn, người bắt còn ít khi để quả còn rơi xuống đất. Hai bên tung qua tung lại cho nhau, người trao người bắt như lời ngỏ, lời thương gửi trao nhau. Những trái còn như những vệt nắng hồng, tựa như cánh én chao qua lướt lại trên nền trời xuân lất phất mưa bay. Thi thoảng có trái lọt qua vòng mặt trời trong tiếng reo hò, trong những ánh mắt lấp lánh niềm vui…
Giữa hội vui ấy, có đôi ba cô gái ngại ngùng e lệ hay vẫn đang chọn người trao thương gửi nhớ mà tay ngập ngừng chưa dám tung lên? Trái còn cứ xoay mãi bên mình như những cánh ong cánh bướm bên những màu áo mới làm cho hội ném còn thêm rạo rực. Trời se lạnh sao má ai cũng hồng như bên bếp lửa, như say men rượu cần?
Giây phút đẹp nhất là khi trái còn khai hội đầu tiên vút qua vòng mặt trời, phá bung lớp giấy dán vòng tròn, tung lên trời vụn giấy xanh đỏ giấu trong đó, rắc xuống hội vui như cơn mưa óng ánh sắc màu. Những trái còn mùa xuân chao lượn, dệt những dải nắng xuân óng ánh trên nền trời, nối những ánh mắt hò hẹn, trao gửi những tin yêu... Hội còn kết thân chủ và khách, kết lạ thành quen, dâng tặng cho nhau niềm vui trong mùa xuân bằng những đường tung ngũ sắc qua vòng còn rực rỡ như vòng mặt trời mùa xuân…
Tản văn của HẠNH TRẦN