Đây là tin vui cho toàn thể người dân, cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam và Liên minh châu Âu (EU), đồng thời là kết quả của một quá trình phối hợp tích cực các nỗ lực về chính trị, đối ngoại, đàm phán, hợp tác, đấu tranh… của cả hai bên.

leftcenterrightdel
Một khi được phê chuẩn, EVFTA sẽ trở thành một trong những hiệp định thương mại tự do toàn diện và tham vọng nhất mà EU từng ký kết với một quốc gia đang phát triển. Ảnh: tapchitaichinh.vn

Công tác đàm phán EVFTA bắt đầu từ tháng 6-2012 và đã hoàn tất vào tháng 12-2015. Mặc dù quá trình đàm phán hiệp định đã hoàn tất song các bên vẫn cần thêm thời gian cho việc rà soát pháp lý và phê chuẩn. Đến tháng 6 vừa qua, hai bên đã chính thức thông báo kết thúc toàn bộ quá trình rà soát pháp lý. Điểm đáng chú ý trong EVFTA là trong vòng 7 năm, EU sẽ xóa bỏ 99,2% số dòng thuế trong biểu thuế, tương đương 99,7% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào EU. Trong vòng 10 năm, Việt Nam sẽ xóa bỏ trên 99% số dòng thuế đối với nhập khẩu từ EU. Đối với thương mại dịch vụ và đầu tư, EU cam kết tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp Việt Nam cao hơn mức cam kết trong Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và tương đương mức cam kết cao nhất của EU trong các FTA gần đây. Trong khi đó, cam kết của Việt Nam đối với EU cũng cao hơn trong WTO và ít nhất là ngang bằng với mức mở cửa cao nhất của Việt Nam đối với các đối tác khác. Ngoài ra, EVFTA còn có các nội dung liên quan tới cạnh tranh, phát triển bền vững, hợp tác và xây dựng năng lực...

Một khi được phê chuẩn, EVFTA sẽ trở thành một trong những hiệp định thương mại tự do toàn diện và tham vọng nhất mà EU từng ký kết với một quốc gia đang phát triển. Sau Singapore, EVFTA là hiệp định thứ hai EU ký kết trong khu vực ASEAN.

Báo cáo mới đây mang tên “Hiệp định Thương mại tự do EU-Việt Nam: Góc nhìn từ Việt Nam” của Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) cho biết gần như tất cả các doanh nghiệp châu Âu mong đợi EVFTA sẽ được thực thi trong năm 2019 hoặc sớm nhất có thể.

Trên thực tế, không có gì khó hiểu tại sao các doanh nghiệp châu Âu lại mong đợi EVFTA như vậy. Cần phải lưu ý rằng Việt Nam hiện là đối tác thương mại lớn thứ ba của EU trong ASEAN. Một khi EVFTA đi vào thực thi, các nhà đầu tư, xuất khẩu từ EU có nhiều cơ hội hơn để thâm nhập thị trường thuộc nhóm các nước có mức tăng trưởng nhanh nhất trong khu vực với quy mô dân số gần 100 triệu người. Theo Chủ tịch EuroCham Nicolas Audier, môi trường đầu tư kinh doanh tại Việt Nam thời gian qua thay đổi nhanh chóng theo hướng ngày càng thuận lợi do thị trường tiêu dùng gia tăng mạnh và môi trường kinh doanh năng động. Ông Nicolas Audier cho biết, 80% doanh nghiệp thành viên của Eurocham tỏ ra lạc quan về triển vọng kinh doanh tại Việt Nam. Trong khi đó, Cao ủy Thương mại EC Cecilia Malstrom đánh giá Việt Nam là một nền kinh tế phát triển nhanh nhất ở Đông Nam Á và một thị trường tiềm năng đối với doanh nghiệp và các nhà đầu tư châu Âu.

Ở chiều ngược lại, EVFTA cũng đem lại lợi ích cho Việt Nam. EU hiện là đối tác thương mại lớn thứ 3 của Việt Nam. Một khi EVFTA đi vào thực thi, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ có cơ hội tiếp cận một thị trường tiềm năng có dân số hơn 500 triệu người với tổng sản phẩm quốc nội (GDP) chiếm tới hơn 20% tổng GDP toàn cầu. Đó là chưa kể EVFTA được cho là sẽ tạo điều kiện thuận lợi để Việt Nam có thể nâng cao năng lực cạnh tranh so với các nước khác như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc...

Với lợi ích song trùng như vậy, không có gì ngạc nhiên khi trong cuộc tiếp xúc nhân chuyến thăm làm việc tại EU vừa qua, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Chủ tịch EP Antonio Tajani đều kỳ vọng EVFTA sẽ nhanh chóng được thông qua, đáp ứng được sự mong đợi của cả Việt Nam và EU, cho phép doanh nghiệp và người dân hai bên có thể sớm hưởng những lợi ích mà hiệp định mang lại.

Bên cạnh lợi ích song trùng, việc ký, phê chuẩn và đưa vào thực thi EVFTA sẽ còn là thông điệp hết sức quan trọng của EU và Việt Nam về quyết tâm của hai bên trong việc tạo dựng, duy trì một môi trưởng mở cửa thương mại và đầu tư trong bối cảnh sự hoài nghi về toàn cầu hóa và lợi ích của thương mại tự do đang nổi lên ở một số nơi trên thế giới.

HOÀNG VŨ