“Dịp cuối năm 1961, Bác Hồ được tin vui các tỉnh Cà Mau, Bến Tre, Trà Vinh, Bạc Liêu, Bà Rịa tổ chức được 6 thuyền biển ra Bắc an toàn. Ông Cụ mừng lắm nên không đợi chúng tôi lên Hà Nội báo cáo mà Cụ bí mật xuống Hải Phòng. Tôi rất bất ngờ khi thấy ông cụ có chòm râu bạc như tiên đẩy cửa vào phòng... Không thể lẫn vào ai được! Tôi như con nai ngơ ngác, vừa xúc động chưa kịp reo lên thì Cụ ra tín hiệu im lặng rồi nói: “Bí mật, bất ngờ là bí quyết của mọi thắng lợi, phải không chú Phát?”. Tôi chưa kịp trả lời thì Cụ hỏi: “Các đồng chí trong ấy ra đêm qua đâu cả rồi? Anh em ở đây tiếp đón các chú ấy có chu đáo không? Có đưa áo bông cho các chú ấy mặc không?”. Lẽ ra việc hệ trọng này tôi phải báo cáo với Bác, nhưng vì sợ mất giấc ngủ của Bác, nên tôi nán lại cho đến sáng”.
Hôm ấy, trước khi lên xe trở về Hà Nội, Bác kéo ông ra đầu hồi nhà làm việc, nơi có cây bàng kín gió, Bác nói nhỏ cho ông vừa đủ nghe: “Chú là gốc lính thủy Pháp, chú có nhiều kinh nghiệm đi biển... Chú đã có công quật ngã thằng Pháp ở dưới mặt biển, thì bây giờ chú phải quật ngã tiếp thằng Mỹ xâm lược này nữa chứ chú Phát!” Nói rồi Bác vững tin cười, ông như nuốt từng lời Bác.
Là người có công lao đặc biệt to lớn, sau này Thiếu tướng Nguyễn Bá Phát vinh dự được Đảng, Nhà nước ta truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về khoa học quân sự đợt đầu tiên. Đặc biệt, người con của xã Hòa Liên, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng còn được Bác Hồ tặng chiếc đồng hồ đeo tay có khắc tên Nguyễn Bá Phát.
(*) Theo sách “Thiếu tướng Nguyễn Bá Phát - vị tướng tài trí”, NXB QĐND, 2007.
XUÂN SONG(*)