"Cánh cửa thép” từ trạm gác
Trạm kiểm soát Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Cầu Treo (Hương Sơn, Hà Tĩnh), phía bên kia dốc Mụ Trâu là bản Thoọng Pẹ của nước bạn Lào, phía bên này nội biên là xã Sơn Kim. Cả hai phía rừng núi điệp trùng, thung lũng sâu hun hút. Cả bốn mùa thời tiết ở đây đều thay đổi thất thường. Có những ngày mưa dầm và sương phủ mù mịt từ sáng tới tối. Địa hình hiểm trở nên các đối tượng buôn lậu và vượt biên trái phép thường tìm mọi mưu kế tinh ma để “cắt rừng” đi qua khu vực này. Chính vì thế, “cánh cửa thép” không chỉ được dựng ở trung tâm đường chính ngạch Quốc lộ 8A mà còn mọc dày ở hai bên cánh gà. Ở đâu tình nghi có dấu chân kẻ gian đột nhập, ở đấy đều có Bộ đội Biên phòng (BĐBP) chốt chặn.
Trong những ngày giáp Tết Nhâm Dần vừa qua, chúng tôi đã có mặt tại Cửa khẩu quốc tế Cầu Treo, được chứng kiến sự bận rộn, không khí làm việc rất khẩn trương của các anh. Khi bên Tây Trường Sơn nắng vàng rực rỡ thì ở Đông Trường Sơn, những dãy núi vẫn còn chìm trong mây mù với cái lạnh buốt xương, thấu thịt. Tuy vậy, hành khách và các xe hàng vẫn kìn kìn nối đuôi nhau chờ làm thủ tục thông thương qua cửa khẩu.
Đại úy Võ Anh Tuấn, Trưởng trạm cho biết: “Càng gần cuối năm, áp lực công việc càng lớn, nhiều anh em trong đơn vị Tết này không được về thăm nhà bởi phải trực gác. Tất cả đồng đội đều chung một quyết tâm giữ vững bình yên nơi biên giới bằng những hành động thiết thực và cụ thể: Thứ nhất, không để lọt tội phạm buôn lậu, đặc biệt là buôn lậu ma túy và chất nổ. Thứ hai, không để lọt kẻ vượt biên trái phép. Tăng cường kiểm tra, giám sát các chủ xe và hành khách qua lại, khi phát hiện có người nhiễm Covid-19, kịp thời đưa tới khu vực cách ly để điều trị, tránh lây nhiễm cho cộng đồng”.
Một chiến sĩ biên phòng đưa tôi tới quan sát các hành khách đang chờ làm thủ tục. Tại đây, đủ các loại valy, túi xách, ba lô to nhỏ... xếp hàng trên các dãy ghế. Phía sau lưng họ, những hàng xe có container trọng tải lớn cũng đang mong chờ được sớm chuyển bánh. Để giảm thiểu thời gian chờ đợi, tránh gây phiền hà cho khách, các bộ phận nghiệp vụ đều khá linh hoạt cho những xe đầy đủ thủ tục sớm vận hành, nhưng kiểm tra rất kỹ đối với chủ xe và khách hàng có dấu hiệu vi phạm. Chàng lính trẻ ấy không quên nhắc lại cho tôi câu chuyện xảy ra cách đây vài tháng, một thanh niên đi lao động ở Thái Lan về nước đã liều trốn dưới gầm xe, ngụy trang bằng hình thức bịt kín vải quanh người nhưng vẫn không qua được đôi mắt nghiệp vụ sắc sảo của BĐBP và cán bộ hải quan trạm biên phòng cửa khẩu này.
Trước đó, ngày 1-12-2021, các chiến sĩ của trạm biên phòng cửa khẩu phối hợp với Công an tỉnh Hà Tĩnh tổ chức mật phục và bắt được tên tội phạm có lệnh truy nã đặc biệt. Đối tượng là Đinh Văn Tuấn, sinh năm 1992, quê ở xã Trù Sơn (Đô Lương, Nghệ An). Tuấn là một mắt xích trong đường dây buôn bán ma túy “khủng” bị Công an tỉnh Quảng Ninh khám phá, thu giữ với số lượng 120 bánh heroin. Việc phát hiện và bắt giữ các đối tượng buôn lậu đi qua Cửa khẩu quốc tế Cầu Treo diễn ra thường xuyên, nhất là buôn lậu ma túy và động vật hoang dã. Từ năm 2020 đến nay, lợi dụng tình hình dịch bệnh, nạn buôn lậu ma túy và động vật quý hiếm qua các cửa khẩu lại càng ráo riết hơn. Những đường dây buôn lậu hai mặt hàng này đều dùng đủ mọi mưu kế ranh ma, ngụy trang dưới nhiều hình thức. Từ vụ nhỏ một vài trăm gram đến vụ lớn hàng trăm bánh heroin, hàng trăm cân ma túy đá, hàng chục nghìn viên hồng phiến, hàng chục xe tải chở thú, chim và các mặt hàng lậu, không đủ giấy tờ hợp lệ, không rõ nguồn gốc, xuất xứ đều được BĐBP và hải quan trạm phát hiện, thu giữ và gửi cơ quan pháp luật xử lý.
Giúp bản ngăn ngừa dịch bệnh
Bản Thoọng Pẹ (huyện Khamkeuth, tỉnh Borikhamxay, Lào) nằm sát Quốc lộ 8A, có gần 300 gia đình người Mông sinh sống. Với BĐBP tỉnh Hà Tĩnh, tình cảm quân dân mặn nồng, thủy chung như cây với đất. Đặc biệt, từ khi Trạm xá Quân dân y kết hợp (sau này được nâng cấp thành Trạm Y tế) được BĐBP tỉnh Hà Tĩnh đầu tư xây dựng tại bản Thoọng Pẹ và đưa đội ngũ thầy thuốc sang giúp dân chữa bệnh, người Mông ở đây đã xem các anh như những người con của bản. Họ quý là đúng thôi, bởi không ai nhiệt tình và thương dân như các anh. Trạm y tế này đã trở thành ngôi nhà chung cho nhiều bản làng trong huyện Khamkeuth.
Từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát, người lính quân hàm xanh phải thể hiện ý chí, bản lĩnh xung kích trên trận tuyến mới này. Được sự hỗ trợ về trang thiết bị y tế và thuốc men của cấp trên, cùng với sự chỉ đạo quyết liệt của Ban chỉ huy Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Cầu Treo, đội ngũ thầy thuốc trạm y tế đã cùng với già làng Soong Giở, Trưởng bản Nang Chá “đi từng ngõ, gõ từng nhà” phát khẩu trang cho mọi người dân trong bản. Thiếu tá, bác sĩ Nguyễn Việt Đức, Trạm trưởng Trạm Y tế bản Thoọng Pẹ cho biết: “Chỉ tính riêng năm 2021, chúng tôi đã khám và điều trị cho 6.438 lượt người dân, đưa lên tuyến trên cấp cứu kịp thời cho 478 trường hợp bệnh nhân nặng”.
Được biết, các thầy thuốc quân đội đã tổ chức nhiều buổi họp, phổ biến kịp thời những diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19, đồng thời hướng dẫn tỉ mỉ cho mọi người hiểu và tự giác thực hiện 5K. Già làng Soong Giở kể: “Đại đa số người dân trong bản ta đều nghe theo cán bộ biên phòng. Nhưng một số ít không nghe cán bộ, đi ra đường không đeo khẩu trang. Cứ ôm vai bá cổ nói chuyện giữa đám đông, lại còn tụ tập uống rượu và đánh bài thâu đêm. Trưởng bản đến khuyên nhủ vẫn chẳng chịu nghe”... Do không chịu thực hiện lệnh giới nghiêm nên bản đã có hai trường hợp mắc Covid-19. Đúng “con sâu làm rầu nồi canh”, cả bản đang bình yên bỗng nhiên xáo trộn. Các gia đình trong bản thời gian này buộc phải thực hiện phương án giãn cách xã hội. Nhà nhà đóng cửa, đường vào bản “nội bất xuất, ngoại bất nhập”. Còn đội ngũ thầy thuốc lại phải căng mình, ngày cũng như đêm làm nhiệm vụ test nhanh cho từng người dân trong bản. May mắn, hai F0 này đã nhanh chóng được BĐBP di chuyển lên tuyến trên và điều trị kịp thời. Từ đó, mỗi khi đi chợ hay lên nương, dân bản đều nghiêm túc thực hiện 5K.
Điểm chốt chặn giữa đại ngàn
Với tinh thần “chống dịch như chống giặc”, ngay từ khi có quyết định của Chính phủ yêu cầu tất cả công dân Việt Nam về nước phải cách ly tập trung, BĐBP lại lập các điểm chốt chặn giữa rừng núi đại ngàn heo hút, ngày đêm kiểm soát chặt chẽ các đường mòn, lối mở. Mỗi tuần, có đơn vị cử hơn 30 đội với hơn 300 cán bộ, chiến sĩ thay phiên nhau bám địa hình.
Trung tá Hoàng Xuân Kỳ, một trong những người từng “nếm mật nằm gai” tại các chốt chặn như thế kể lại cho chúng tôi những vất vả mà anh và đồng đội đã trải qua. Dịp đó khoảng tháng 3-2020, trời đổ mưa dầm. Anh cùng với 18 cán bộ, chiến sĩ được lệnh chỉ huy điều động đã mang hành trang và dao rựa, cuốc xẻng vượt suối, trèo đèo để làm nhiệm vụ của một người lính gác. Nơi các anh gác chỉ có những chiếc lán tranh dã chiến đủ đặt chiếc giường nằm, cùng đồ đạc cá nhân và thuốc men. Lán dã chiến được dựng trên đỉnh dốc, bốn phía thung sâu, rừng giang, rừng nứa rậm rịịt. Đêm đắp chăn bông mà vẫn rét run người vì gió ngàn thông thống thổi. Sau khi đổi gác, nhiều người vẫn chưa chợp mắt, bởi sợ sên, vắt và côn trùng lạ chui vào người. Còn những người lính gác trong đêm lại phải căng mắt cùng với ngọn đèn đứng gác, trước những con đường ngoằn ngoèo như rắn bò, che khuất tầm nhìn. Chỉ cần sơ sểnh một chút là kẻ buôn lậu hàng cấm hay vượt biên trái phép dễ dàng chui lọt. Vì thế, những người lính quân hàm xanh lúc này phải thực hiện mục tiêu kép vừa chống dịch, vừa chống buôn lậu, đặc biệt là buôn lậu ma túy.
Theo lịch của chỉ huy phân công, mỗi ca trực điểm chốt là 6 người, thời gian 4 tiếng đồng hồ. Cứ tuần hoàn theo nhịp điệu thời gian, suốt 24 giờ luôn có người cầm súng và ống nhòm quan sát. Nhằm siết chặt vòng vây, hằng ngày, các chiến sĩ biên phòng lại dắt chó nghiệp vụ đi tuần tra theo đường mòn, lối mở trên chặng đường rừng hơn chục cây số. Nhờ sử dụng thêm chó nghiệp vụ nên trung tuần tháng 3-2020, tổ tuần tra đã phát hiện được hai đối tượng đi từ Lào về đang “cắt rừng” vượt biên trái phép để trốn cách ly phòng, chống dịch Covid-19. Vào đầu tháng 2-2021, nhóm tuần tra tại điểm chốt khác lại tiếp tục phát hiện hai đối tượng nhập cảnh trái phép vào Việt Nam...
Đối mặt với sên, vắt và mưa rừng, gió núi, những người chiến sĩ biên phòng ở các điểm chốt vẫn cảm thấy tự hào bởi thêm một lần nếm trải lại càng hiểu hơn bản lĩnh và ý chí của chính mình. Từ năm 2020 đến nay, các điểm chốt ở đường mòn, lối mở đã phát hiện được nhiều vụ “cắt rừng” và bắt giữ gần 30 đối tượng vượt biên trái phép.
Trò chuyện với chúng tôi, Đại tá Hà Học Chiến, Chính ủy BĐBP tỉnh Hà Tĩnh nhận xét: “Nhờ thường xuyên được giáo dục và rèn luyện nên cán bộ, chiến sĩ BĐBP Cửa khẩu quốc tế Cầu Treo trong môi trường, hoàn cảnh nào cũng luôn giữ vững phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ. Họ là những tấm “lá chắn thép” vững chãi, trường tồn nơi biên giới, được hình thành từ "bản lĩnh thép", được "nung đỏ" trong "lò lửa" thử thách. Thép càng nung, càng luyện càng bền. Hơn bao giờ hết, người lính hiểu sứ mệnh cao cả của mình trước Đảng và nhân dân”.
PHAN THẾ CẢI