Ngọc Hà là địa bàn nằm ở khu vực trung tâm thành phố, là nơi “đất chật người đông”, nhà cửa san sát. Trong khi vườn hoa, cây xanh khan hiếm, người dân, nhất là người cao tuổi và trẻ em không có chỗ vui chơi, rèn luyện thể thao thì lại có một số diện tích như khu vực quanh hồ Bảy Gian để hoang hóa một cách lãng phí do dự án làm đường ven hồ còn dang dở. Một số hộ dân thiếu ý thức dần biến nơi đây thành chỗ để rác thải, đỗ xe ô tô sai quy định gây ô nhiễm môi trường và phức tạp về an ninh, trật tự đô thị. Chính quyền phường Ngọc Hà đã nhiều lần ra quân dọn dẹp vệ sinh, giải tỏa điểm đỗ xe và tuyên truyền, nhắc nhở người dân có ý thức giữ gìn vệ sinh chung nhưng chỉ được vài ngày là tình trạng ô nhiễm rác thải lại tái diễn, ảnh hưởng tới các hộ dân sống gần đó và gây bức xúc trong dư luận.

Sân chơi cộng đồng phường Ngọc Hà, quận Ba Đình, TP Hà Nội.

“Xót ruột” trước cảnh con cháu mình không có chỗ vui chơi, người cao tuổi thiếu chỗ rèn luyện hằng ngày trong khi chân rác thì cứ tồn tại ngày này qua ngày khác như thách thức, chị em trong Hội LHPN phường Ngọc Hà đã xung phong nhận việc khó. Trước hết là cải tạo cảnh quan, xóa bỏ bằng được chân rác và thay vào đó là sân chơi. Sau đó, chị em tham khảo mô hình sân chơi cộng đồng, tìm kiếm ý tưởng và kêu gọi nhân dân trong phường, trong khu dân cư chung tay đóng góp để cùng làm thiết bị vui chơi, tập thể thao an toàn, thân thiện với môi trường và kinh phí hợp lý.

Nhận được sự ủng hộ của Hội LHPN quận Ba Đình, Đảng ủy phường cùng toàn thể nhân dân, Hội LHPN phường bắt tay vào việc. Ý tưởng và suy nghĩ dành cho cộng đồng dân cư của phụ nữ phường Ngọc Hà đã được hiện thực hóa khi họ hợp tác cùng Trung tâm Hành động vì sự phát triển đô thị (ACCD), Đại sứ quán Đan Mạch, Mạng lưới Cựu du học sinh Việt Nam-Đan Mạch và nhóm ThinkPlayground quy tụ những bạn trẻ chuyên thiết kế sân chơi tái chế. Dự án “Chuỗi lớp học sử dụng các nguyên liệu tái chế làm đồ chơi cho trẻ em” đã ra đời. Điểm độc đáo và đặc biệt nhất của dự án này là không chỉ tạo dựng những sân chơi sử dụng thiết bị làm từ nguyên liệu tái chế như lốp xe, thanh gỗ mà dự án tổ chức các buổi tập huấn về xây dựng sân chơi cho cộng đồng dân cư và sinh viên chuyên ngành kiến trúc, kỹ thuật với mục tiêu khuyến khích cộng đồng tự chủ trong việc xây dựng lẫn bảo trì các sân chơi. Điều này đồng nghĩa các không gian công cộng sẽ được duy trì bền vững bởi chính người dân.

Trong quá trình triển khai, những người làm dự án cũng gặp không ít khó khăn khi quyền lợi của một số hộ dân xung quanh khu vực hồ Bảy Gian bị ảnh hưởng. Tổ dân phố và cán bộ hội đã không quản ngại vất vả, kiên trì giải thích, vận động thuyết phục để những gia đình phản đối thấy được ý nghĩa của sân chơi cộng đồng. “Mưa dầm thấm lâu”, cuối cùng tất cả các hộ dân đã đồng thuận và cùng chung sức đóng góp để có số tiền lớn, lên đến gần 200 triệu đồng.

Sân chơi quanh hồ Bảy Gian đã hoàn thiện sau 3 tháng thi công. Ở phường có số lượng dân rất đông, diện tích là 80ha thì mới thấy để có sân chơi dù chỉ gần 200m2 là rất đáng quý. Tổ hợp sân chơi không lớn nhưng có đầy đủ các trò chơi mà các bé yêu thích: Thú nhún, xích đu, cầu trượt, khu leo núi… được làm từ những vật liệu tái chế, an toàn, thân thiện với môi trường; một số máy tập để người cao tuổi rèn luyện thể thao. Ông Lâm Bình Sản, Bí thư Chi bộ 2, Đảng bộ phường Ngọc Hà, chia sẻ: Từ bãi đất để không, bị lấn chiếm đã được cải tạo, trở thành sân chơi có không gian xanh. Một việc làm nhỏ nhưng thực sự mang ý nghĩa lớn.

Từ sân chơi cộng đồng hồ Bảy Gian, chị Chu Thanh Loan, Chủ tịch Hội LHPN phường Ngọc Hà, cho biết đã có thêm 3 sân chơi ở các khu dân cư khác được cải tạo, xây mới trên khu đất công cộng, từ những bãi rác thải. Đó là sân chơi ngõ 158 phố Ngọc Hà, sân chơi ngõ 95 Hoàng Hoa Thám, sân chơi ngách 75/173 Hoàng Hoa Thám và tất cả đều được huy động từ nguồn xã hội hóa. “Chúng tôi mong muốn chung tay cùng cộng đồng, tìm kiếm những mảnh đất nhỏ, nhân rộng mô hình để tạo các sân chơi cho thiếu nhi nhằm mang lại trật tự văn minh đô thị, cảnh quan xanh, sạch, đẹp cho phường Ngọc Hà cũng như quận Ba Đình và Thủ đô Hà Nội”.

Bài và ảnh: MINH VÂN