Tưởng như mọi việc “xuôi chèo mát mái” vì em tôi vốn học hành cơ bản, ý thức trách nhiệm cao, rất tâm huyết với công tác văn hóa của địa phương. Thế nhưng hồi Tết về, thấy em có vẻ tâm tư... Hỏi chuyện mới vỡ nhẽ, kế hoạch đi học của em tôi bị đình lại. “Thì ra trước mới chỉ là thông báo, chứ chưa có kế hoạch chính thức. Mọi người cứ hỏi em: “Đã gặp sếp chưa?”. Em không hiểu vì sao mình bỗng dưng lại không được cử đi học nữa? Có lẽ vì chưa đến gặp sếp!”.

Câu chuyện chất đầy tâm tư của người em khiến tôi phải để tâm tìm hiểu. Trong quy trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của chúng ta hiện nay, không có đoạn nào nói về việc “gặp sếp”. Vậy mà, ở nhiều địa phương, cơ quan, đơn vị, đây lại là “quy trình” không thể thiếu. Có người gọi đó là loại “luật bất thành văn” hiện nay! Chuẩn bị đề bạt, bổ nhiệm; chuẩn bị đi học; chuẩn bị đi công tác nước ngoài hay thậm chí nếu muốn giảm nhẹ hình thức kỷ luật cũng đều phải thực hiện “quy trình” này!

Tôi khuyên chú em: “Nếu là “luật bất thành văn” thì cũng nên áp dụng, mình không thể đứng ngoài quy trình được”. “Không ăn thua đâu anh ơi, em đã làm rồi, gặp rồi, kết quả vẫn không giải quyết được vấn đề. Có người bảo em: “Việc này không giống như đi siêu thị, tức là hàng hóa không sẵn có, đến lượt mình mua mà không nhanh tay mua sớm thì sau muốn quay lại mua cũng không được nữa”.

Nghị quyết Trung ương 9, khóa XI về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước nhận định: “So với những thành tựu trên lĩnh vực chính trị, kinh tế, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, thành tựu trong lĩnh vực văn hóa chưa tương xứng, chưa đủ để tác động có hiệu quả xây dựng con người và môi trường văn hóa lành mạnh” có một phần nguyên nhân do “công tác quy hoạch, đào tạo, bố trí cán bộ lãnh đạo, quản lý văn hóa các cấp, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao còn nhiều hạn chế, bất cập”. Tôi cho rằng, với tình trạng “luật bất thành văn” tồn tại như trường hợp người em tôi kể trên, có lẽ cần đảo lại mệnh đề trên. Tức là vì những hạn chế, yếu kém trong công tác cán bộ của ngành văn hóa đã dẫn đến tình trạng lĩnh vực văn hóa phát triển chưa tương xứng, chưa đủ để tác động có hiệu quả xây dựng con người và môi trường văn hóa lành mạnh.

HỒNG HẢI