Cũng bởi vậy, trong thời gian thực hiện giãn cách xã hội, hoạt động sáng tác, biểu diễn, quảng bá các tác phẩm văn hóa nghệ thuật của các nghệ sĩ-chiến sĩ gia tăng đột biến với nhiều cách làm sáng tạo chưa từng có.
Chiều muộn ngày cuối tuần, phòng thu thanh của Đoàn Văn công Quân khu 2 vẫn hoạt động hết công suất. Đôi mắt các nghệ sĩ, diễn viên chăm chú vào từng nốt nhạc, hòa giọng đều đều như vắt tranh, ánh mắt tươi vui, lấp lánh niềm tự hào. Bước vào không gian âm nhạc của các nghệ sĩ-chiến sĩ Tây Bắc, trái tim chúng tôi cũng như muốn nhảy múa theo nhịp điệu ca khúc “Lũy thép biên cương”, sáng tác mới của Trung tá, nhạc sĩ, Nghệ sĩ Ưu tú (NSƯT) Đặng Chí Tuyến, Đội trưởng Đội Nhạc, Đoàn Văn công Quân khu 2 với những ca từ sục sôi, rạo rực: "Bước tuần tra, sương mù giăng kín/ Những dòng sông ngọn núi mây mờ/ Chốt chặt kiểm soát đường mòn/ Những đêm ngủ đất/ Những bữa cơm rừng...". Sau gần một ngày chăm chỉ luyện tập, các nghệ sĩ, diễn viên, nhạc công Đoàn Văn công Quân khu 2 đã thu âm hoàn chỉnh bài hát này, kịp thời bổ sung vào bộ sưu tập 25 tác phẩm nghệ thuật được Đảng ủy, chỉ huy đoàn phát động sáng tác trong thời gian nghỉ giãn cách xã hội phòng, chống dịch Covid-19.
Xúc động vì “đứa con tinh thần” của mình chính thức “gia nhập” kho tàng âm nhạc nước nhà, nhạc sĩ Đặng Chí Tuyến nở nụ cười mãn nguyện: “Đây là những ca từ, giai điệu tôi chắt ra từ thực tiễn, mong muốn gửi tặng các chiến sĩ biên phòng trên khắp dải biên cương Tổ quốc đang vững vàng tay súng, bảo vệ vững chắc chủ quyền an ninh biên giới, đồng thời là những lá chắn sống góp phần quan trọng ngăn chặn đại dịch Covid-19 xâm nhập vào nước ta. Sự hy sinh thầm lặng của các anh xứng đáng được tôn vinh như người chiến sĩ nơi tuyến đầu chống dịch”.
Nâng niu trên tay tập album các sáng tác mới của đơn vị đã được thu âm, ghi hình, truyền tải rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng, Thượng tá Lâm Dũng Tiến, Đoàn trưởng Đoàn Văn công Quân khu 2, thấy lòng mình chộn rộn niềm vui. Trong số 25 tác phẩm mới của đơn vị, anh có hai ca khúc được giới chuyên môn đánh giá cao, đông đảo khán giả, thính giả yêu thích, đón nhận. Nhớ lại quãng thời gian lao động không ngừng nghỉ của cán bộ, nghệ sĩ, diễn viên trong đoàn, Thượng tá Lâm Dũng Tiến phần nào cảm thấy mãn nguyện, bởi trong điều kiện dịch Covid-19 diễn biến hết sức phức tạp, đơn vị vẫn hoàn thành khối lượng công việc rất lớn, cho ra đời hàng loạt tác phẩm nghệ thuật có giá trị. Đó là một kỳ tích!
Cũng như Đoàn Văn công Quân khu 2, các đơn vị nghệ thuật quân đội, như: Nhà hát Ca múa nhạc Quân đội, Nhà hát Kịch nói Quân đội, Nhà hát Chèo Quân đội; các đoàn văn công: Quân khu 1, Quân khu 3, Quân khu 4, Quân khu 7, Bộ đội Biên phòng, Hải quân, Phòng không-Không quân... gặp không ít khó khăn do ảnh hưởng của dịch Covid-19. Chia sẻ của lãnh đạo, chỉ huy các đơn vị cho thấy, từ khi xuất hiện dịch bệnh, phần lớn các chương trình biểu diễn của đơn vị phải dừng lại. Trong đó, rất nhiều chương trình được đầu tư dàn dựng công phu, tốn nhiều công sức luyện tập, nhưng đến phút cuối phải hủy. Thực trạng đó ngoài ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của cán bộ, nghệ sĩ, diễn viên, còn tác động không nhỏ đến tâm lý, cảm hứng sáng tạo của họ... Đây là bài toán khiến cấp ủy, chỉ huy các đơn vị hết sức trăn trở.
Tuy nhiên, không để cái khó “bó” cái khôn, từ sự chỉ đạo sâu sát, định hướng kịp thời của thủ trưởng Tổng cục Chính trị, cấp ủy, chỉ huy các đơn vị nghệ thuật quân đội đã nhạy bén “biến nguy thành cơ”, nhanh chóng xốc lại đội hình, “chuyển trạng thái” biểu diễn sang điều kiện mới. Khi được hỏi về cách làm của đơn vị, Đại tá, NSƯT Nguyễn Thị Bích Hạnh (nghệ danh Hồng Hạnh), Giám đốc Nhà hát Ca múa nhạc Quân đội, bày tỏ những lời gan ruột: “Với người nghệ sĩ, được thăng hoa trên sân khấu là niềm hạnh phúc lớn lao, là ngọn lửa đam mê cháy bỏng trong huyết quản. Vì vậy, để anh em nghệ sĩ-chiến sĩ nghỉ giãn cách nhưng không nghỉ hát, nghỉ múa, nghỉ sáng tác, mỗi khi dịch bệnh bùng phát, Đảng ủy, Ban giám đốc nhà hát kịp thời điều chỉnh kế hoạch luyện tập, sáng tác, biểu diễn, giúp các nghệ sĩ, diễn viên thường xuyên được xuất hiện trên sân khấu, khi thì trực tiếp, lúc lại thu thanh, ghi hình phát sóng”. Theo NSƯT Hồng Hạnh, từ đầu năm 2020 đến nay, Nhà hát Ca múa nhạc Quân đội đã xây dựng, thu thanh, ghi hình phát sóng 17 chương trình trên kênh Truyền hình Quốc phòng Việt Nam và Đài Truyền hình Việt Nam; đồng thời tham gia biểu diễn phục vụ nhiều sự kiện chính trị trọng đại của Đảng, Nhà nước, quân đội.
Với đặc thù nghệ thuật sân khấu hoạt động đông người, nhiệm vụ biểu diễn những vở diễn lớn phục vụ đông đảo cán bộ, chiến sĩ và nhân dân bị hạn chế, trong điều kiện dịch Covid-19, Nhà hát Kịch nói Quân đội triển khai luyện tập, xây dựng các chương trình nhỏ kết hợp ca nhạc, kịch ngắn, sẵn sàng phục vụ bộ đội. Ngoài ra, một số nghệ sĩ của nhà hát như: Uy Linh, Đới Quân, Huyền Sâm, Kim Dung, Dương Khánh, Vân Thường... tích cực phối hợp với Trung tâm Phát thanh-Truyền hình Quân đội, VTV... tham gia đóng các tiểu phẩm, đóng phim tuyên truyền về pháp luật, về phòng, chống dịch Covid-19.
Cũng với tinh thần “biến nguy thành cơ”, Nhà hát Chèo Quân đội tranh thủ thời gian lắng xuống giữa hai đợt bùng phát dịch lần thứ ba và thứ tư, tổ chức thành công hai chuyến lưu diễn phục vụ bộ đội, nhân dân các tỉnh miền Trung, Tây Nguyên, miền Nam và các tỉnh miền núi phía Bắc. Đoàn Văn công Bộ đội Biên phòng phối hợp với Hội Nhạc sĩ Việt Nam vận động sáng tác ca khúc đề tài Bộ đội Biên phòng chống dịch, tổng hợp sách nhạc, in đĩa DVD gửi các đơn vị biên phòng và nhân dân khu vực biên giới. Đoàn Văn công Quân khu 1 dấn thân vào tâm dịch Bắc Giang, Bắc Ninh sáng tác, biểu diễn, động viên lực lượng tuyến đầu...
    |
 |
| Nghệ sĩ, diễn viên "Đội quân văn hóa" Quân đội nhân dân Việt Nam giao lưu dịp kỷ niệm Quốc khánh 2-9. Ảnh: TRỌNG HẢI |
Đặc biệt, lực lượng nghệ sĩ, diễn viên, nhạc công các đơn vị nghệ thuật quân đội được cử tham dự Hội thao Quân sự quốc tế (Army Games) 2021 tại Liên bang Nga giành nhiều giải cao, để lại nhiều ấn tượng và tình cảm tốt đẹp trong lòng bạn bè quốc tế. Để có kết quả nêu trên, theo Thượng tá Đặng Mỹ Hạnh, Phó trưởng phòng Văn hóa-Văn nghệ, Cục Tuyên huấn, Tổng cục Chính trị, Đội trưởng Đội tuyển Văn hóa nghệ thuật Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam tham dự Army Games 2021: Trước đó, các thành viên đội tuyển đã có sự cố gắng, nỗ lực vượt bậc, luyện tập không kể thời gian. Được triệu tập không lâu thì xảy ra đợt bùng phát dịch Covid-19 lần thứ tư, khiến đội tuyển gặp rất nhiều khó khăn, phải điều chỉnh kế hoạch luyện tập trong điều kiện giãn cách xã hội, làm việc với các chuyên gia, nhạc sĩ, biên đạo, nghệ nhân chế tác nhạc cụ qua hình thức trực tuyến. Thời điểm dịch căng thẳng, các nghệ sĩ, diễn viên phải thực hiện nghiêm việc phòng, chống Covid-19 như giữ khoảng cách, dẫn đến khó khăn trong phối hợp dàn dựng và tập luyện... Tuy nhiên, khắc phục điều kiện thời tiết, dịch bệnh, cả thời gian luyện tập trong nước và tham gia hội thao tại Liên bang Nga, Đội tuyển Văn hóa nghệ thuật QĐND Việt Nam đã đạt mục tiêu đề ra, trong đó nhiều chương trình, tiết mục đạt xuất sắc, được bạn bè quốc tế đánh giá cao, góp phần quảng bá hình ảnh, đất nước, con người, QĐND Việt Nam anh hùng tới công chúng khắp thế giới.
Có thể thấy, suốt gần hai năm qua, quân và dân ta liên tục phải chống chọi với đại dịch Covid-19, thì cũng bằng ấy thời gian đội ngũ văn nghệ sĩ quân đội làm việc, sáng tạo không ngừng nghỉ, thực hiện hiệu quả mục tiêu: Vừa tích cực sáng tác, biểu diễn phục vụ đồng bào, chiến sĩ khắp mọi miền đất nước, vừa phòng, chống dịch Covid-19. Đối mặt với biết bao khó khăn, thử thách, xen lẫn hiểm nguy, cùng những tác động tiêu cực của mặt trái cơ chế thị trường, nhưng các nghệ sĩ-chiến sĩ Bộ đội Cụ Hồ vẫn luôn luôn vững vàng tâm thế, đồng thời không ngừng tỏa sáng trên trận tuyến mới. Hàng trăm tác phẩm văn hóa nghệ thuật ra đời từ tâm huyết, trách nhiệm của các nghệ sĩ quân đội kịp thời đáp ứng nhu cầu thụ hưởng đời sống văn hóa tinh thần của bộ đội và nhân dân...
NGUYỄN MAI PHƯƠNG