Tự hào lính thợ Quân giới

Những câu hỏi đó sẽ được giải đáp trong các bài phóng sự, ghi chép của nhiều tác giả, tập hợp trong cuốn “Đằng sau ánh hào quang Quân giới” do Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng (CNQP) phối hợp với Nhà xuất bản Quân đội nhân dân xuất bản mới đây. Báo Quân đội nhân dân Cuối tuần xin giới thiệu một số câu chuyện để bạn đọc hiểu hơn về những người lính thợ CNQP.

Tàu chiến Việt Nam-không chỉ là kỳ tích

Trong bài “Kỳ tích đóng tàu chiến của Việt Nam”, tác giả My Lăng (Nguyễn Anh Chi) đã cho người đọc thấy bản lĩnh của tập thể cán bộ, kỹ sư, công nhân Nhà máy Z173 trong lĩnh vực đóng tàu quân sự. Từ năm 2011, tàu pháo TT400TP do Nhà máy Z173 đóng được nghiệm thu thành công, đánh dấu sự kiện lịch sử cho sự ra đời của tàu pháo “Made in Vietnam” đầu tiên. Đặc biệt trước đó, tất cả hệ thống vũ khí, khí tài trên tàu khi thực hành bắn thử đều trúng mục tiêu ngay từ loạt bắn đầu. Đó thực sự là một kỳ tích. Để có được thành quả đó, những người lính thợ Z173 đã trải qua hành trình dài kiểm nghiệm năng lực, bản lĩnh, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ, với hàng loạt câu hỏi khó như: Tự đóng tàu chiến hay mua của nước ngoài? Nếu mua thì mua tàu mới hay mua tất cả vật tư rồi chuyển giao công nghệ, để chuyên gia nước ngoài qua hướng dẫn cách đóng tàu? Hay chỉ mua thiết kế sơ bộ, sử dụng nguồn nhân lực sẵn có và các chuyên gia trong nước, cử người đi nước ngoài rồi tự đóng?... Một đề xuất táo bạo được lãnh đạo, chỉ huy Nhà máy Z173 đề xuất với cấp trên là mua thiết kế sơ bộ tàu pháo của nước ngoài, sau đó tự thiết kế thi công chi tiết từng hệ thống, như vậy cũng giúp giảm giá thành đáng kể so với nhập nguyên chiếc. Sau đó là hàng loạt vấn đề đặt ra đầy thách thức và cuối cùng được các kỹ sư, công nhân nhà máy từng bước vượt qua, kết quả cuối cùng là chiếc tàu pháo TT400TP đầu tiên được hạ thủy.

Nhà máy Z115 (Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng) luôn làm tốt công tác bảo đảm an toàn trong sản xuất đạn. Ảnh: VĂN CHIỂN

Trong bài viết, tác giả cũng kể lại quá trình ghi tên mình vào lịch sử đóng tàu quân sự Việt Nam của Tổng công ty Ba Son khi đóng mới thành công hai tàu tên lửa tấn công nhanh lớp Molniya (Tia chớp) sau bao ngày đêm chuẩn bị và nỗ lực của cán bộ, kỹ sư, công nhân vào tháng 4-2014. Nhiệm vụ đóng mới một gam tàu chiến quan trọng với yêu cầu rất cao về hàm lượng kỹ thuật công nghệ trong khi thời gian rất gấp gáp, nhất là cùng lúc phải đóng hai tàu đã được tập thể Ba Son hoàn thành trong thời gian gần hai năm. Trong khi không có những người đi trước chỉ đường, những kỹ sư và công nhân Ba Son phải mày mò học hỏi. Ngay cả thử thách lớn nhất là kỹ thuật gia công hợp kim Titan và đặc biệt là công nghệ hàn hợp kim Titan (vốn được coi là bí mật quốc gia) thì những kỹ sư và công nhân Ba Son vẫn tìm ra được “bí quyết”. Cặp tàu tên lửa đầu tiên rồi các cặp tàu tên lửa còn lại lần lượt được hoàn thành. Thậm chí thời gian đóng cặp tàu tên lửa đầu tiên còn nhanh hơn so với Nga-quốc gia đã sinh ra nó. Để tạo nên kết quả như một kỳ tích đó, là sự đóng góp trí tuệ, tâm huyết của cán bộ, kỹ sư, công nhân Ba Son với bao đêm ngày miệt mài, nhiều lúc thức trắng đêm.

Những yêu cầu của lính thợ trong thời kỳ mới

Cùng với những thành tựu đáng tự hào, những khó khăn, vất vả đặc thù của mỗi đơn vị cũng được nhiều tác giả miêu tả, giúp người đọc hiểu hơn về công việc của những người lính CNQP trong thời đại mới, như: Ở Nhà máy Z189 có quy trình đào tạo nhân lực với nhiều nét khác biệt trước khi trở thành kỹ sư phân xưởng. Theo đó, dù tốt nghiệp đại học thì khi vào nhà máy làm việc, người lao động đều trải qua thời gian làm việc như công nhân. Chính phương pháp đào tạo gắn với thực hành, bám sát thực tiễn giúp tay nghề của kỹ sư, công nhân không ngừng được nâng lên, quen dần với áp lực, đáp ứng tốt hơn yêu cầu nhiệm vụ. Ngoài ra, khả năng giao tiếp bằng ngoại ngữ cũng là lợi thế không nhỏ của cán bộ, kỹ sư Z189 trong thực hiện nhiệm vụ và làm việc với chuyên gia nước ngoài. Nhờ đó đã hình thành phong cách chuyên nghiệp, tỉ mỉ, kỷ luật, có kế hoạch cụ thể, khoa học của những người lao động ở Z189 (Bảo Linh-Nơi tiếp thêm sức mạnh quốc gia trên biển).

Còn ở Trung tâm Rà phá bom mìn, vật nổ (GAET) thì yêu cầu đối với nhân viên kỹ thuật rà phá bom mìn, vật nổ là bắt buộc phải có chứng chỉ, sử dụng thành thạo các loại máy móc, thiết bị, nhận dạng và xử lý an toàn các loại bom mìn, vật nổ thông dụng và phải tuân thủ nghiêm mệnh lệnh của người chỉ huy. Bởi tính chất công việc nặng nhọc, nguy hiểm, nhất là khi dò tìm, xử lý bom mìn dưới nước, có nơi nước sâu hơn 10m, đòi hỏi nhân viên cũng phải có sức khỏe, bình tĩnh và phải có tinh thần dũng cảm mới hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao... (Lê Bá Anh- Mặt trận mới của GAET).

Với những người lính giữ kho, nhiệm vụ quanh năm suốt tháng là sắp xếp-cất giữ-bảo quản tưởng như đơn giản nhưng lại vô cùng quan trọng và tiềm ẩn nhiều nguy hiểm, không thể một giây phút lơ là. “Ba năm trấn thủ Long Bình/Ngày thì chống cháy, đêm rình kẻ gian” là câu thơ vui mà Đại tá Đào Văn Xuyên, Chủ nhiệm Kho K752 ví von nhưng lại có tính khái quát cao về nhiệm vụ của những người lính kho. Riêng ở Kho K752, mỗi năm được giao quản lý hàng trăm nghìn tấn vật tư ở nhiều loại khác nhau, đòi hỏi cán bộ, công nhân phải chi tiết, tỉ mỉ, cụ thể, khoa học, cẩn thận. Thậm chí “có khi đồ vật trong gia đình cất ở đâu không nhớ, nhưng không thể quên hàng nghìn hàng hóa đang ở vị trí nào của kho” (Lam Thu-Thầm lặng “lính kho” K752).

Công nhân Nhà máy Z131 sản xuất vỏ đạn súng bộ binh. Ảnh: PHÚ SƠN

Không quên quá khứ

Nhắc tới thành tựu của CNQP hôm nay, không thể không nhớ đến những ngày đầu thành lập ngành quân giới và công lao của các thế hệ đi trước. Trong phần đầu của cuốn sách, các bài viết: “Đằng sau ánh hào quang Quân giới” (Hoàng Tiến-Thanh Tú), “Trần Đại Nghĩa-Nhà khoa học quân sự tài năng” (Đoàn Hùng Minh), “Điều ít biết về Anh hùng Ngô Gia Khảm” (Phạm Thu Thủy), “Võ Quý Huân-người có nhiều cống hiến cho ngành Quân giới” (Thành Đức), “Giáo sư Tạ Quang Bửu với ngành Quân giới” (Tạ Quang Chính)... đã khái quát quá trình ra đời và phát triển của ngành CNQP, tiền thân là ngành Quân giới với những dấu mốc đáng nhớ và nhân vật tiêu biểu có nhiều đóng góp cho ngành.

Đóng góp vào quá trình xây dựng và trưởng thành của ngành, có biết bao người lính quân giới đã hy sinh không chỉ tâm sức mà cả máu và tính mạng của mình. Tác giả Trần Hoàng (Trần Lê Nam) trong bài viết “Khúc tráng ca lặng lẽ” kể về câu chuyện của những liệt sĩ đã hy sinh trong khi làm nhiệm vụ, trong đó có những nữ công nhân tuổi đời còn rất trẻ ở Nhà máy Z131. Trong chiến tranh, Nhà máy V131 (nay là Z131) là một trong những mục tiêu bắn phá ác liệt của máy bay Mỹ. Bà Phùng Thị Toan, bà Nguyễn Thị Đàm là người chứng kiến những sự hy sinh ấy của đồng đội đã xót xa kể lại những tháng ngày không thể nào quên... Bao con người đã hy sinh trong thời chiến và trước giai đoạn đổi mới, nhưng đối với người lính thợ quốc phòng, ngay cả khi đất nước đã yên bình cũng chưa phải đã hết đau thương, mất mát.

Tác giả Trần Hoàng cũng có những chia sẻ thay cho lời nhận xét, đánh giá, ghi nhận đóng góp của những người lính thợ CNQP: “Tôi may mắn được sống và làm việc nhiều năm trong Tổng cục CNQP, được thấu cảm bao vui buồn, sướng khổ của những người lính thợ, và lớn hơn là chứng kiến sự đổi thay, phát triển của ngành. Có thể nói trong những năm qua, CNQP Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần nâng cao tiềm lực quốc phòng, an ninh quốc gia. Trong đó, năng lực sản xuất, sửa chữa vũ khí, trang bị kỹ thuật có bước đột phá, đã làm chủ công nghệ sản xuất được hầu hết các loại vũ khí, khí tài, đạn dược trang bị cho sư đoàn bộ binh; sản xuất vũ khí phòng không tầm thấp, đạn pháo, đạn trên tàu hải quân, đạn nhiệt áp; sản xuất các loại thuốc phóng, thuốc nổ mạnh. Đặc biệt, năng lực đóng mới các tàu quân sự của đội ngũ cán bộ, kỹ sư, người lao động ngành CNQP Việt Nam đã đạt tầm khu vực và thế giới, trong đó có những gam tàu đòi hỏi trình độ công nghệ rất cao, như: Tàu pháo TT400TP, tàu tên lửa tấn công nhanh... Hiện nay, hơn 80% vũ khí, trang bị kỹ thuật do Tổng cục CNQP sản xuất và sửa chữa là kết quả của các đề tài nghiên cứu khoa học trong nước. Thành công đó có những đóng góp rất lớn của các thế hệ lính thợ CNQP...”.

HOÀNG DƯƠNG (tổng hợp)