Không phải những điểm bất ngờ trong cương lĩnh tranh cử mà hai ứng cử viên đưa ra trong cuộc tranh luận trực tiếp đầu tiên, cũng không phải màn tranh cãi nảy lửa tới mức thô bạo giữa hai đối thủ trong mọi chủ đề tranh luận, mà sự kiện ông Donald Trump bị nhiễm virus SARS-CoV-2 và buộc phải nhập viện điều trị mới là tâm điểm chú ý của dư luận Mỹ hiện nay.
Đại dịch từng làm đảo lộn cuộc sống và chính trường nước Mỹ, từng khiến cường quốc hàng đầu thế giới lao đao với con số hơn 200 nghìn người thiệt mạng, giờ lại khiến cuộc đua vào Nhà Trắng trở nên mơ hồ và khó lường. Dù nước Mỹ luôn sẵn sàng quy trình ứng phó cho những tình huống khủng hoảng, song việc ứng cử viên tổng thống nhiễm căng bệnh nguy hiểm như Covid-19 vào thời điểm ngày bầu cử đã cận kề như thế này thì chưa từng có.
    |
 |
|
Đương kim Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ Joe Biden. Ảnh: Getty |
Câu hỏi bao trùm nước Mỹ hiện nay là liệu ông Donald Trump sẽ tiếp tục chiến dịch tranh cử như thế nào, mà trước mắt là cuộc tranh luận trực tiếp lần thứ hai với ứng cử viên đảng Dân chủ Joe Biden vào ngày 15-10 tới. Báo chí vẽ lên đủ mọi kịch bản có thể xảy ra với nước Mỹ nếu như ông Trump không kịp bình phục vào thời điểm diễn ra bầu cử (3-11).
Trong bối cảnh đó, những chủ đề từng làm nóng chính trường nước Mỹ nhiều tháng qua như chuyện đời tư của hai ứng cử viên, tranh cãi xung quanh việc bổ nhiệm thẩm phán Tòa án tối cao, nạn phân biệt chủng tộc và bạo lực ở các thành phố của Mỹ, tính toàn vẹn của cuộc bầu cử... dường như trở thành vấn đề thứ yếu. Không thấy mấy ai quan tâm tới những tranh cãi vốn luôn gây chia rẽ hai đảng Cộng hòa và Dân chủ như chương trình bảo hiểm y tế, chính sách nhập cư, chính sách thuế...
Thực tế thì vòng tranh luận đầu tiên cũng chưa giải đáp gì nhiều với những vấn đề mà cử tri Mỹ muốn tìm hiểu rõ thêm trước khi đưa đi bỏ phiếu. Căng thẳng tâm lý đã biến cuộc thử sức đầu tiên giữa ông Donald Trump và ông Joe Biden trở thành cuộc cãi vã vượt khỏi tầm kiểm soát, khiến hai ứng cử viên chủ yếu tập trung vào chỉ trích, khai thác điểm yếu của nhau hơn là trình bày cương lĩnh tranh cử.
Thật khó tưởng tưởng cuộc tranh luận trước bầu cử lại hỗn loạn, thậm chí đến mức không còn lịch sự giữa hai ứng cử viên, khiến dư luận đánh giá là “hỗn loạn” nhất trong lịch sử các cuộc tranh luận trên truyền hình. Trong khi ông Donald Trump chê đối thủ là “kém thông minh”, thì ông Joe Biden phản pháo lại bằng việc gọi đương kim tổng thống là “gã hề”, thậm chí hỏi thẳng ông Donald Trump một cách bực bội: “Ông có chịu im đi không?” khi bị cắt ngang.
Chính vì thế, cuộc tranh luận đầu tiên đã không giải đáp được những gì mà cử tri kỳ vọng hai ứng cử viên sẽ phác thảo cho 4 năm cầm quyền sắp tới. Họ chỉ thấy những ý tưởng rời rạc chứ không phải là các kế hoạch tổng thể khôi phục nền kinh tế sau đại dịch, tiến độ sản xuất và phân phối vaccine ngừa Covid-19, bảo đảm an toàn cho trẻ em thế nào để có thể trở lại trường vào kỳ học tới...
Giờ lại thêm sự kiện ông Donald Trump nhiễm bệnh, bầu cử tổng thống Mỹ vốn luôn bất ngờ càng thêm khó đoán. Với ông Donald Trump, đây có thể coi là thử thách thực sự bởi ông là người thường hạ thấp mức độ nghiêm trọng của Covid-19 nhằm chuyển trọng tâm chiến dịch tranh cử khỏi đại dịch, nhắm tới chủ đề khôi phục kinh tế và bất ổn dân sự, khía cạnh mà ông tin rằng mình nắm lợi thế.
Còn với ông Joe Biden, đây lại là cơ hội để ông chứng minh lời cáo buộc của mình nhằm vào đối thủ là đúng, rằng ông Donald Trump không đánh giá hết mức độ nguy hiểm của Covid-19 để có biện pháp ngăn chặn đại dịch đúng mức. Thực tế thì ông Joe Biden đã không bỏ lỡ thời cơ để khơi sâu thêm điểm yếu của đối thủ. Dù chúc ông Donald Trump chóng bình phục, ông Joe Biden vẫn khéo léo nhắn gửi tới các cử tri Mỹ rằng: “Vấn đề ở đây không phải là chính trị, mà là lời nhắc nhở đến tất cả chúng ta rằng không nên coi thường virus này”.
Tuy nhiên, nếu ông Donald Trump vượt qua dịch bệnh với ít tác động tiêu cực, nó sẽ là liều thuốc tinh thần giúp ông mạnh mẽ hơn trong chặng đua nước rút. Sự hồi phục nhanh chóng của ông có thể xác thực cho những tuyên bố và hành động gây nhiều tranh cãi mà ông đưa ra về virus SARS-CoV-2 rằng các phương pháp trị liệu mà ông đề cập thực sự có hiệu quả và gần như mọi người có thể tự bình phục.
Lịch sử còn cho thấy một thống kê đáng chú ý là tỷ lệ tín nhiệm đối với các tổng thống Mỹ sau khi họ gặp vấn đề về sức khỏe thường được cải thiện. Theo khảo sát của Washington Post/ABC News, tín nhiệm của Tổng thống Ronald Reagan đã tăng 11 điểm phần trăm sau vụ ông bị ám sát bất thành vào đầu nhiệm kỳ thứ nhất. Mức độ ủng hộ dành cho Thủ tướng Anh Boris Johnson trong tháng 4-2020, thời điểm ông bị nhiễm Covid-19, cũng tăng 17 điểm so với tháng trước đó.
Nhưng đó mới chỉ là dự đoán. Còn hiện tại, với căn bệnh thế kỷ Covid-19 còn nhiều điều chưa nghiên cứu hết, chưa ai có thể dự báo diễn biến tiếp theo của cuộc bầu cử tổng thống Mỹ sẽ như thế nào. Tất cả vẫn phụ thuộc ở con virus SARS-CoV-2.
TƯỜNG LINH