Từ những mô hình điểm trong tăng gia sản xuất, đơn vị còn góp phần xây dựng vùng biên Nghệ An trở thành các bản làng no ấm.

Chiến lược ấm no tặng đồng bào bản mới

Bộ đội Đoàn 4 đem đến mùa xuân hy vọng. Với làng quê bốn mùa ca hát đón nước về; với bản vùng cao, lúa hai mùa xanh mượt vượt lên… Anh bộ đội cùng dân tái tạo, đem điện, đường đến Na Ngoi. Cho núi rừng yên đẹp Kỳ Sơn… những ca từ vút cao trong đêm giao lưu như thêm chất men trong hương rượu nồng ấm áp tình quân dân. Bản Pù Khả 1 nằm ở độ cao gần 1.400m, ngay sát Đoàn 4. Mới thành lập từ năm 2003, giờ đây đã có 82 hộ dân và chỉ còn 45 hộ thuộc diện hộ nghèo. Nói đến tình nghĩa của bộ đội Đoàn 4, đồng chí Vừ Bá Tòng, Bí thư Chi bộ, Trưởng bản Pù Khả 1 phấn khởi nói: “Cuối tháng 4 vừa qua, 7/82 hộ gia đình bị lốc xoáy làm tốc mái. Biết tin, bộ đội Đoàn 4 đến giúp và tặng tấm phibrô xi măng lợp mới lại”.

Trưởng bản Vừ Bá Tòng sinh năm 1987. Năm 2008, Tòng lấy vợ và chuyển về bản Pù Khả 1. Cũng như các hộ gia đình khác, Tòng được bộ đội Đoàn 4 giúp và hỗ trợ xây nhà. Không những thế, Tòng còn được bộ đội dạy cách trồng dong riềng, rồi bộ đội thu mua giúp một năm cũng được hơn 20 triệu đồng. Đoàn 4 còn đứng ra tín chấp vay vốn 30 triệu đồng từ chương trình ưu đãi của Ngân hàng Chính sách xã hội để Tòng mua được 5 con trâu. 10 năm, từ 5 con trâu đã phát triển thành đàn 25 con (Tòng bán đi 15 con để trả hết nợ và tích lũy). Hiện Tòng còn 10 con trâu và đã mua thêm 4 con bò vỗ béo để bán. Bộ đội còn giúp Tòng làm ruộng lúa bậc thang, dạy cách trồng lúa nước hai vụ. Nhờ vậy, từ một hộ gia đình thiếu ăn, thiếu đói quanh năm, đến giờ Tòng là tấm gương điển hình về xóa đói, giảm nghèo ở địa phương.

leftcenterrightdel
Mô hình trồng hoa hồng Đà Lạt - hướng kinh tế mới có hiệu quả cao đã thành công của Đoàn Kinh tế - Quốc phòng 4.

Bà con đồng bào đến lập nghiệp ở bản Pù Khả 1 đều được bộ đội Đoàn 4 hỗ trợ làm nhà và hỗ trợ khó khăn bước đầu. Qua trao đổi với chỉ huy Đoàn 4, chúng tôi được biết: Để giúp đồng bào an cư lạc nghiệp, Đoàn 4 đã xây dựng 3 chiến lược: Ngắn hạn, trung hạn và dài hạn để đem lại sinh kế cho nhân dân. Kế hoạch ngắn hạn là xây dựng những mô hình trồng rau, chăn nuôi để đồng bào chủ động được lương thực, thực phẩm. Theo cách thức, đơn vị thực hiện nghiên cứu và tìm giống rau, cách chăm sóc rau để trồng, tạo nên những vườn rau xanh mướt, tốt tươi, hợp với khí hậu, thổ nhưỡng nơi đây. Cùng với đó, đơn vị xây dựng chuồng trại, nuôi gà, lợn, trâu, bò… rồi áp dụng khoa học kỹ thuật vào chăn nuôi, như: Tiêm phòng bệnh cho gia súc, gia cầm; chống rét, chống nóng cho gia súc, gia cầm… Rồi mời đồng bào tham quan các mô hình tăng gia sản xuất nhỏ lẻ phù hợp với sản xuất nhỏ của hộ gia đình. Trực tiếp nhìn thấy con trâu, lợn, bò béo khỏe; đàn gà, đàn vịt khỏe mạnh trong chuồng trại; những vườn rau quanh bếp, quanh nhà xanh mát, rồi được thưởng thức hương vị ngọt mát của rau xanh, gà, vịt sạch, cái bụng đồng bào ngày càng thêm ưng. Những ngờ vực ban đầu nay nhường chỗ cho niềm tin của đồng bào về những điều bộ đội nói. Vừa dễ làm lại vừa cho hiệu quả cao. Hơn nữa, khi trồng trọt còn được bộ đội hỗ trợ phần nào cây giống, con giống. Ngoài hướng dẫn mô hình trồng trọt, chăn nuôi quanh bếp, quanh nhà, bộ đội Đoàn 4 còn hướng dẫn bà con trồng hai vụ lúa nước/năm và cách cải tạo đất để bà con không phá rừng làm nương rẫy.

Kế hoạch trung hạn là xây dựng những mô hình kinh tế theo mùa vụ để đồng bào tăng thêm thu nhập có tích lũy bước đầu. Đó là đơn vị trồng thử nghiệm và sản xuất miến dong riềng thấy có hiệu quả và chuyển giao kỹ thuật nhận bao tiêu sản phẩm cho đồng bào. Đồng thời, để cán cân cung-cầu hợp lý, đơn vị vận động các già làng, trưởng bản và lãnh đạo chính quyền địa phương quản lý diện tích trồng không để bùng phát. Từ năm 2004 đến nay, đơn vị thu mua hơn 2.327 tấn củ dong riềng, sản xuất được hơn 663 tấn miến. Bên cạnh đó, đơn vị còn nghiên cứu trồng nghệ, trồng gừng để những hộ đồng bào khác có điều kiện tham gia…

Từ xây dựng được nguồn vốn tích lũy theo kế hoạch trung hạn, kế hoạch dài hạn của Đoàn 4 là đưa đồng bào theo mô hình kinh tế thị trường. Đó là hướng dẫn, giúp bà con quản lý tốt các nguồn vốn hỗ trợ xóa đói, giảm nghèo, chí thú làm ăn. Ví như mua bò gầy về vỗ béo rồi bán. Hay vận động bà con nuôi trâu, bò nhốt chuồng, trồng cỏ voi để chủ động nguồn thức ăn... Theo Trưởng bản Pù Khả 1 Vừ Bá Tòng, nếu chăm sóc tốt cho bò thì từ một con bò gầy, sau 3 đến 4 tháng có thể bán thu lãi được khoảng 10 triệu đồng/con. Đặc biệt, theo các chương trình, dự án tặng trâu, bò, lợn để đồng bào dân tộc chăn nuôi, Đoàn 4 đã làm tốt công tác tham mưu để đưa giống trâu, bò, lợn bản địa và trực tiếp xây dựng mô hình nhân giống bảo đảm nguồn giống trâu, bò, lợn bản địa chất lượng tốt hỗ trợ và cung cấp cho đồng bào. Nhờ hướng đi đúng đắn, trên địa bàn Đoàn 4 phụ trách, theo khảo sát năm 2002, tỷ lệ hộ nghèo khoảng 90%. Hiện nay theo tiêu chí mới, tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống chỉ còn hơn 61%.

Trăn trở hướng làm giàu cho đồng bào dân tộc

“Chủ trương của Đảng ủy, chỉ huy đoàn hiện nay là tập trung thử nghiệm và xây dựng mô hình các giống rau chất lượng cao và cây dược phẩm phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng để bàn giao kỹ thuật cho nhân dân trên địa bàn. Từ đó xây dựng xã Na Ngoi nói riêng và địa bàn do Đoàn 4 phụ trách trở thành vùng nguyên liệu dược phẩm và rau xanh chất lượng cao, góp phần nâng cao thu nhập và mức sống của nhân dân”, Đại tá Đặng Đức Mậu, Đoàn trưởng Đoàn 4 trao đổi.

Cùng Đại tá Đặng Đức Mậu tham quan các mô hình chất lượng cao, chúng tôi thêm cảm nhận tâm huyết của cán bộ, chiến sĩ Đoàn 4 với trách nhiệm nâng cao đời sống nhân dân. Trong các loại thương phẩm chất lượng cao phải kể đến cây chè shan tuyết đã và đang phát triển tốt, cho giá trị thương phẩm, được chuyển giao giống và kỹ thuật để đồng bào ươm trồng, hứa hẹn nguồn thu nhập ổn định. Đoàn đã ươm và cấp phát hàng vạn cây giống các loại rau phù hợp khí hậu, thổ nhưỡng, như: Bắp cải, súp lơ, cần tây, rau cải ngọt, rau xà lách, cà các loại… tạo nguồn lương thực tại chỗ. Đặc biệt, ở khu tăng gia sản xuất của đơn vị đã trồng được một số giống cây: Ba kích, hà thủ ô đỏ, đương quy, măng tây, dâu tây… cho sản lượng và chất lượng tốt. Ngoài ra, các giống hoa như: Hoa ly, lay ơn, hồng Đà Lạt… cũng rất thích hợp, lần đầu tiên khoe sắc thắm trong nắng vàng và sắc xanh mây trời non nước trên đỉnh Phu Xai Lai Leng.

Đại tá Đặng Đức Mậu khẳng định: “Khí hậu, thổ nhưỡng ở Phu Xai Lai Leng rất thích hợp để tổ chức nhiều mô hình kinh tế hiệu quả. Vừa qua, Đoàn 4 đã xây, nuôi thử nghiệm và rất thành công với mô hình nuôi cá tầm, cá hồi. Vì nguồn nước trong lòng núi rất sạch, chảy liên tục và có độ lạnh thích hợp. Tuy nhiên, điều khó khăn nhất để phát triển kinh tế cho đồng bào là đầu ra của các sản phẩm. Đồng bào đã tin, đã nghe theo bộ đội, nên nếu được sự quan tâm của các cơ quan, ban, ngành trong và ngoài quân đội cũng như các doanh nghiệp đến hợp đồng bao tiêu sản phẩm, chúng tôi tin chắc đồng bào sẽ làm giàu trên chính quê hương của mình”.

Qua trao đổi chúng tôi được biết thêm, hiện nay, Đoàn 4 cũng đang tích cực tìm đối tác cho các đầu ra sản phẩm chất lượng cao vừa rồi đã thử nghiệm thành công. Mỗi mô hình trong tăng gia sản xuất là bầu nhiệt huyết và trách nhiệm của Bộ đội Cụ Hồ Đoàn KT-QP 4 đối với nhiệm vụ xây dựng nơi biên cương no ấm. Từ những mô hình hiệu quả này, những chiếc ô tô, xe gắn máy và các vật gia dụng như: Ti vi, tủ lạnh… trước kia xa lạ, giờ đã trở thành vật dụng quen thuộc của đồng bào.

Mùa này, núi Phu Xai Lai Leng thêm huyền ảo trong cảnh sắc mây trời. Nơi đây không còn lạnh lẽo và khắc nghiệt mà luôn rộn vang tiếng cười. Niềm vui của đồng bào và Bộ đội Cụ Hồ Đoàn KT-QP 4 chuẩn bị cho những ngày hội đón một mùa xuân no ấm, sung túc sắp sang.

Bài và ảnh: ĐÔNG HÀ - VIỆT HÀ