Với quyết định trên, Bộ trưởng Yoo trở thành người Hàn Quốc thứ ba trong lịch sử chạy đua vào vị trí tổng giám đốc của tổ chức thương mại lớn nhất toàn cầu có trụ sở tại Geneva, Thụy Sĩ.

Bà Yoo Myung-hee từng theo học tại Đại học Quốc gia Seoul (Hàn Quốc) và Đại học Vanderbilt (Mỹ). Năm 1996, Yoo Myung-hee được tuyển chọn vào làm việc tại Bộ Thương mại (khi đó còn là Bộ Ngoại giao và Thương mại Hàn Quốc, sau này tách thành Bộ Ngoại giao và Bộ Thương mại). Là một nhà đàm phán kỳ cựu, bà Yoo được bổ nhiệm chức Bộ trưởng Thương mại Hàn Quốc vào tháng 2-2018, trở thành nữ Bộ trưởng Thương mại Hàn Quốc đầu tiên kể từ khi cơ quan này được thành lập cách đây đúng 70 năm. 

leftcenterrightdel
Bộ trưởng Thương mại Hàn Quốc Yoo Myung-hee. Ảnh: Yonhap News

Bộ trưởng Yoo Myung-hee được đánh giá là người có khả năng giải quyết các vấn đề liên quan đến thương mại với tư duy lãnh đạo mạnh mẽ, linh hoạt và khéo léo. Với kinh nghiệm dày dạn trong hơn 20 năm làm việc ở Bộ Thương mại, Bộ trưởng Yoo Myung-hee đã cùng với các thành viên phái đoàn Hàn Quốc chinh phục những cuộc đàm phán vô cùng khó khăn, trong đó phải kể đến các cuộc đàm phán thương mại với Mỹ và Nhật Bản thời gian gần đây. Đó là những cuộc đàm phán mà Hàn Quốc phải cân não để vừa bảo vệ lợi ích quốc gia nhưng vẫn duy trì mối quan hệ với các đồng minh. Trong một lần chia sẻ với báo chí, Bộ trưởng Yoo Myung-hee thừa nhận rằng, đàm phán lại Hiệp định thương mại tự do (FTA) với Mỹ là công việc vô cùng khó khăn khiến bà thường xuyên phải làm việc thâu đêm. Cuối cùng, sau những chuyến bay con thoi từ Hàn Quốc đến Mỹ và ngược lại, FTA Mỹ-Hàn đã được ký kết vào tháng 9-2018. Dù trong FTA Mỹ-Hàn có một số sửa đổi theo hướng có lợi hơn cho Mỹ nhưng nó vẫn nằm trong khả năng chấp nhận được với Hàn Quốc. Căng thẳng trong hoạt động thương mại với Nhật Bản cũng khiến bà Yoo Myung-hee nhiều lần đau đầu, đỉnh điểm là khi hai nước rơi vào “cuộc chiến” chống lại biện pháp hạn chế xuất khẩu…

Bà Yoo Myung-hee tuyên bố tranh cử chức Tổng giám đốc WTO vào đúng thời điểm WTO đang đối mặt với cuộc khủng hoảng lớn nhất kể từ khi thành lập. Nhiều người cáo buộc WTO “chết lâm sàng” do thể chế này không hoạt động hiệu quả để giải quyết các tranh chấp hay các quy tắc của WTO chưa theo kịp nhịp sống của thương mại thế giới hiện đại. Hơn nữa, tổ chức này dường như bất lực trước những quyết định đơn phương của những thành viên như Mỹ.

Trong tuyên bố ra tranh cử, bà Yoo Myung-hee cam kết, nếu bà được lựa chọn vào vị trí tổng giám đốc WTO, bà sẽ khôi phục lại hệ thống WTO, bảo đảm rằng tổ chức này có thể bảo vệ được nguyên tắc cơ bản về trao đổi tự do hàng hóa và dịch vụ, đặc biệt là trong bối cảnh nền kinh tế thế giới đang đối mặt với hậu quả do đại dịch Covid-19 gây ra; đồng thời ngăn chặn xu hướng bảo hộ đang ngày càng rõ nét trong nền thương mại thế giới. Bà Yoo Myung-hee khẳng định, Tổng giám đốc WTO phải là người tạo cầu nối để các thành viên có thể thực hiện các hoạt động thương mại theo định hướng phù hợp, với nền tảng cơ bản là tiến hành đàm phán.

Giới quan sát cho rằng, trong cuộc chạy đua giành chiếc ghế WTO, bà Yoo Myung-hee có lợi thế lớn, bởi Hàn Quốc là quốc gia xuất khẩu lớn thứ 7 trên thế giới và số quốc gia đã thiết lập FTA với nước này chiếm tới 78% GDP thế giới. Do vậy, một tổng giám đốc WTO người Hàn Quốc có thể là cầu nối giữa các nền kinh tế phát triển và các nền kinh tế đang phát triển.

Tuy nhiên, để trở thành người kế nhiệm của đương kim Tổng giám đốc WTO Roberto Azevedo không hề đơn giản. Hàn Quốc từng có hai ứng cử viên tham gia cuộc đua khó khăn này là Kim Chul-soo vào năm 1994 và Bark Tae-ho vào năm 2012 nhưng đều không thể về tới đích. Tham gia cuộc đua lần này, bà Yoo Myung-hee sẽ phải vượt qua nhiều ứng viên khác. Theo trang web chính thức của WTO, tính đến thời điểm hiện tại, tổ chức này đã tiếp nhận đơn đăng ký của 4 ứng cử viên từ Ai Cập, Mexico, Nigeria và Moldova. Nếu thành công, bà Yoo Myung-hee sẽ là người giải cứu WTO và biến “giấc mơ Hàn Quốc” ở WTO trở thành hiện thực.

PHƯƠNG LINH