Ông Toyokichi Itoh sinh ra và lớn lên ở Tokyo, nhưng lại rất gắn bó với Việt Nam qua những bức tranh của các họa sĩ người Việt. “Bén duyên” với Việt Nam ngay từ lần đầu tiên tới đây năm 1986, ông nảy ra ý tưởng sưu tập tranh của các họa sĩ Việt Nam sau khi đi tham quan một loạt bảo tàng trưng bày tranh ở Hà Nội.
Ý tưởng này lập tức được ông thực hiện trong chuyến thăm Việt Nam lần thứ hai. Suốt 35 năm qua, ông Itoh không nhớ mình đã đến Việt Nam bao nhiêu lần, với mục đích duy nhất là sưu tầm tranh của họa sĩ Việt Nam. Để thực hiện kế hoạch của mình, ông tham gia nhiều cuộc triển lãm tranh ở Hà Nội, Đà Nẵng, TP Hồ Chí Minh. Nhà sưu tầm Nhật Bản cho biết, mỗi khi sưu tập được tác phẩm ưng ý, ông vui không ngủ được, cả đêm ngồi ngắm tranh mãi không chán. Theo ông, mỗi bức tranh có hồn cốt riêng, nhưng đều toát lên vẻ đẹp của đất nước và con người Việt Nam.
Sau gần 20 năm góp nhặt, năm 2005, ông Itoh hoàn thiện bộ sưu tập mang tên “Houei” (Phồn vinh), theo cách giải thích của ông, đó là “mở ra thời đại mới cùng phát triển phồn vinh”. Bộ sưu tập gồm các tác phẩm của nhiều họa sĩ nổi tiếng, trong đó có những họa sĩ tốt nghiệp Trường Mỹ thuật Đông Dương, tiền thân của Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam ngày nay, như: Trần Văn Cẩn, Dương Bích Liên, Linh Chi, Dương Hướng Minh... Có thể kể đến bức tranh “Chân dung người phụ nữ” của họa sĩ Dương Bích Liên (năm 1982), “Sân vườn” của họa sĩ Phạm Viết Hồng Lam (năm 1987) hay “Thiếu nữ đánh đàn” của họa sĩ Tú Duyên (năm 1973). Ông coi các tác phẩm trong bộ sưu tập “Houei” như những “đứa con” của mình và hết sức trân quý chúng.
Để quảng bá cho “Houei” và giúp khán giả biết thêm về lịch sử, văn hóa Việt Nam, ông Itoh đã tổ chức nhiều buổi triển lãm tại các bảo tàng trong và ngoài Nhật Bản. Người đến xem tranh không chỉ được thưởng thức tài năng của các họa sĩ, hiểu biết về phong cảnh, con người Việt Nam mà còn trân trọng tâm huyết của nhà sưu tầm Nhật Bản.
    |
 |
| Ông Toyokichi Itoh (bên trái)nhận bằng khen của Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam, ngày 12-11. Ảnh: TTXVN |
Dành gần nửa cuộc đời cho công việc sưu tầm tranh, ông Itoh đang sở hữu hàng trăm bức tranh quý của Việt Nam. Dù nhiều người hỏi mua lại tranh nhưng ông Itoh không bán. Ông muốn những tác phẩm mỹ thuật này được trở về quê hương Việt Nam-nơi nó ra đời. Năm 2020, trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, bệnh tuổi già trở nặng, ông Itoh đã liên hệ với Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản Vũ Hồng Nam, đề nghị trao tặng lại một số tác phẩm nghệ thuật của các họa sĩ Việt Nam.
Gần một năm trao đổi tích cực giữa hai bên, nhà sưu tập Itoh cuối cùng quyết định trao 238 bức tranh tặng chính quyền TP Đà Nẵng, đồng thời cho thành phố mượn 49 tác phẩm thuộc bộ sưu tập “Houei”. Tháng 4-2021, 22 trong số các tác phẩm trên đã được trưng bày tại Bảo tàng Mỹ thuật Đà Nẵng.
Theo Đại sứ Vũ Hồng Nam, số tranh mà ông Itoh tặng nhân dân Việt Nam có giá trị rất lớn về văn hóa và vật chất. Việt Nam sẽ quản lý, bảo quản và phát huy giá trị của bộ sưu tập tranh thông qua việc trưng bày, giới thiệu đến công chúng, qua đó góp phần thúc đẩy giao lưu văn hóa giữa Việt Nam và Nhật Bản.
TUYẾT HẠNH