Ấn tượng ấy là của thế hệ trước nhưng vẫn cứ tồn tại đến tận bây giờ. Quá khứ gian khổ mà hào hùng, dẫu còn rách áo, đói cơm nhưng hoa Hà Nội khi đón đoàn quân chiến thắng trở về vẫn thắm tươi, rực rỡ. Và nụ cười trên môi những cô gái Hà Nội như những bông hoa tươi thắm nhất, ấn tượng nhất và cũng khó quên nhất. Phải chăng, đó chính là nét đẹp Hà thành, nét văn hóa đã kết tinh từ hàng nghìn năm Thăng Long-Hà Nội.
Thời gian không ngừng trôi, nhưng các mốc son lịch sử vẫn đọng lại trong lòng người dẫu trải nhiều thế hệ. Hà Nội tháng Mười cho ta cảm xúc về quá khứ, nhưng cũng cho ta dự cảm về tương lai với bộn bề suy tư cùng hiện tại. Năm xưa, khi đoàn quân chiến thắng trở về, Hà Nội với “năm cửa ô vẫy chào” thì ngày nay các cửa ô của Hà Nội có lẽ không còn ở các vị trí ấy nữa. Nó được mở rộng ra rất nhiều cả về không gian, quy mô kiến trúc, hệ thống giao thông và cảnh quan đô thị. Cách đây chừng hơn 30 năm, khi Hà Tây còn là “cửa ngõ Thủ đô” thì Ngã Tư Sở (chứ không phải Ô Chợ Dừa) là cửa ngõ phía tây của Hà Nội... Nhưng hôm nay, Ngã Tư Sở đã là trung tâm, thậm chí Hà Đông cũng là một quận nội thành Hà Nội thì “cửa ngõ Thủ đô” đã ở vị trí khác, rộng lớn hơn nhiều. Sự rộng lớn không chỉ về không gian địa lý mà còn về tầm vóc chính trị, kinh tế và văn hóa, xã hội. Các cửa ngõ với các tuyến giao thông hiện đại, thời bao cấp có nằm mơ cũng không dám nghĩ nó lại được mở ra như thế. Các cây cầu hiện đại bắc qua sông Hồng đang lần lượt được xây dựng để cây cầu duy nhất ngày xưa là Long Biên có thể trở thành di sản của quá khứ cần được lưu giữ. Những khu đô thị mới với các biệt thự và biệt thự liền kề, các nhà chung cư cao cấp, tiện nghi đang mọc lên, nhanh đến mức không chỉ khách nước ngoài mà ngay cả người dân trong nước lâu lâu mới về Thủ đô cũng phải ngỡ ngàng. Các cánh đồng ngoại thành cũng thật nhiều thay đổi. Ai đó qua Mê Linh vào dịp đêm cuối năm, ánh điện lung linh trên những cánh đồng hoa tưởng như một công viên ánh sáng. Đó là ánh sáng dưỡng hoa mà những người nông dân Mê Linh đang chăm lo cho mùa hoa Tết bội thu! Cách đây vài chục năm, Hà Nội tổng thu được hơn nghìn tỷ đồng đã là thành tựu lớn lao, thì hôm nay Hà Nội đã có tổng thu hơn 200.000 tỷ đồng…
Tuy nhiên, Hà Nội cũng còn nhiều việc phải làm, nhiều điều phải băn khoăn, suy nghĩ. Những dự án còn dang dở, chậm tiến độ, những dòng sông ô nhiễm, những đường phố, thậm chí cả khu vực bị ngập lụt mỗi khi trời mưa to… Và đây đó, còn có những cán bộ chưa thực sự là công bộc của dân, chưa thể hiện đúng bản chất của một chính quyền, một nhà nước của dân, do dân và vì dân… thì Hà Nội còn phải làm, làm nhiều hơn nữa để rạng danh Thủ đô Anh hùng, Thành phố vì hòa bình, để mỗi dịp tháng Mười đến, hoa lại nở rực rỡ khắp phố phường và trong lòng người dân. Và cũng là để thế hệ này truyền thế hệ sau nối tiếp giấc mơ Tháng Mười-Hoa Hà Nội!
TS NGUYỄN VIẾT CHỨC