Không dễ học bạn

Giải năm nay, bóng bàn đồng đội nam Thái Lan lên ngôi vô địch sau khi thắng Hàn Quốc 3-1; bên giải đồng đội nữ, Thái Lan hạ Nhật Bản 3-1 để đăng quang. Đáng chú ý, Thái Lan vô địch ở hai nội dung đồng đội nam, nữ mà không cần tới sự góp mặt của những tay vợt số 1 đơn nam Supanut và số 1 đơn nữ Suthasini. Để Supanut ở nhà, Thái Lan đã có Yanapong, tay vợt hạ hai đối thủ Hàn Quốc Cho Jae-jun và Park Shinwoo ở chung kết. Trước nữa, chính Yanapong đã thắng cả Lê Đình Duy lẫn ngoại binh Ma Jinbao để loại đội nam TP Hồ Chí Minh 3-1 ở bán kết.

Nhưng ấn tượng hơn cả vẫn là tay vợt nữ Orawan, người đã thế vai hoàn hảo Suthasini. Các huấn luyện viên (HLV) Việt Nam khi được hỏi về Orawan đều công nhận tay vợt nữ Thái Lan này có khả năng tự điều chỉnh chiến thuật rất tinh nhanh và quái. Bóng bàn Việt Nam cần nhìn vào cách thức đào tạo các tay vợt của Thái Lan để học tập, nhưng chuyện có đơn giản như vậy?

Bộ đôi Đinh Mai Ngọc (phía trước) và Nguyễn Thị Mai Phương giành Huy chương Bạc ở Giải bóng bàn trẻ vô địch Đông Nam Á 2019. Ảnh: BÙI XUÂN

Trao đổi với phóng viên Báo Quân đội nhân dân Cuối tuần, HLV trưởng đội tuyển trẻ bóng bàn quốc gia Bùi Xuân Hà kể một chuyện: “Đội tuyển trẻ bóng bàn Việt Nam vừa dự Giải bóng bàn trẻ vô địch Đông Nam Á 2019 ở Thái Lan. Dự giải có 8 đội thì 3 đội Myanmar, Brunei và Việt Nam đều gồm các tay vợt không có thứ hạng trên bảng xếp hạng thế giới. Trong khi đó các tay vợt Thái Lan và Singapore liên tục được tham dự nhiều giải quốc tế để tích điểm trên bảng xếp hạng thế giới, và quan trọng nhất, họ được cọ xát với nhiều tay vợt quốc tế để nâng cao trình độ”. Cũng theo chuyện kể của HLV Bùi Xuân Hà, một tuần trước khi diễn ra giải đấu trên, các tay vợt trẻ Thái Lan cũng kết thúc một giải quốc tế có tính điểm xếp hạng thế giới được tổ chức ngay trên sân nhà.

Như vậy có thể hình dung mật độ thi đấu quốc tế khá dày đặc của các tay vợt xứ Chùa vàng. Quay trở lại Giải bóng bàn quốc tế Cây vợt vàng mở rộng, có thể thấy trong 5-6 năm trở lại đây, các tay vợt Thái Lan cạnh tranh sòng phẳng với các đối thủ đến từ Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc. “Học thầy không tày học bạn”. Bóng bàn Việt Nam có thể học ngay bóng bàn Thái Lan nhưng học bằng cách nào đây, khi mà cứ động đến bất cứ việc gì thì luôn tắc ở khoản “đầu tiên”. Không có tiền, mọi kế hoạch, ý tưởng dù hay đến mấy vẫn chỉ là ý định và có lẽ bóng bàn Việt Nam đang sống trong giấc mơ của người khác. Chúng ta mơ về tấm huy chương ở những giải đấu tầm châu lục, mơ có ngày đả bại những anh hào ở châu Á, nhưng giữa mơ và thực là một khoảng cách diệu vợi. Không có tiền, các thành viên đội tuyển bóng bàn quốc gia mơ một năm được đi tập huấn nước ngoài một chuyến còn khó, huống hồ là các đội trẻ. Trong khi đó, bóng bàn trẻ Thái Lan đi du đấu, tập huấn nước ngoài như đi chợ. Ông Pruttipurk Pirade-Chủ tịch Hiệp hội Bóng bàn Đông Nam Á cho biết: “Các tay vợt trẻ tài năng của Thái Lan không chỉ được gửi đi tập huấn dài hạn ở châu Âu trong giai đoạn đầu mà còn được khuyến khích thi đấu ở nhiều tour thế giới để sớm tiếp cận với kỹ thuật, lối đánh hiện đại”.

Trao đổi vấn đề này với HLV Bùi Xuân Hà, chúng tôi được biết, ngoài chuyện kêu gọi kinh phí đầu tư cho các đội tuyển bóng bàn quốc gia, thì cần phải có sự đột phá trong cách đào tạo trẻ. Phải gom các em có năng khiếu tuổi từ 12 đến 13 cho đi tập huấn nước ngoài lâu năm; rồi các tay vợt nên được thi đấu nhiều giải quốc tế thay vì mỗi năm chỉ cố gắng tập huấn nước ngoài một lần. Bóng bàn Việt Nam nên dự những giải đấu ở Thái Lan, Singapore, Trung Quốc, vừa gần, vừa tiện lại cũng hợp với kinh phí của chúng ta. Đây cũng là một xu hướng của bóng bàn quốc tế và bóng bàn (trẻ) Việt Nam không thể đứng ngoài cuộc.

Tuy nhiên như trên đã nói, kinh phí luôn là vấn đề khiến đội tuyển bóng bàn và các đội tuyển thể thao khác của chúng ta gặp phải. Do khó khăn về kinh phí nên hai năm gần đây, các tay vợt ở đội tuyển trẻ quốc gia mới được đi tập huấn ngắn hạn ở Trung Quốc. Tháng 4 vừa qua, lần đầu tiên đội tuyển trẻ bóng bàn quốc gia Việt Nam được chuyên gia Trung Quốc Dư Chí Quốc huấn luyện trong gần 3 tháng. Vị chuyên gia danh tiếng này đã đặt dấu ấn nhất định vào chuyên môn, phong cách thi đấu của các tuyển thủ nhưng cũng chỉ sửa được một phần nhược điểm của học trò. Theo HLV Bùi Xuân Hà: “Nguyên nhân bắt nguồn từ khâu huấn luyện ban đầu ở cơ sở không đồng đều dẫn đến chất lượng vận động viên khác nhau. Vì vậy, đáng lẽ đội ngũ HLV ở đội tuyển trẻ chỉ điều chỉnh những kỹ thuật ở trình độ cao thì lại phải mất thời gian cho việc chỉnh sửa những kỹ thuật cơ bản”.

Trò chuyện cùng phóng viên Báo Quân đội nhân dân Cuối tuần, chuyên gia Dư Chí Quốc trải lòng: “Dù đội tuyển trẻ bóng bàn quốc gia của các bạn đã được đầu tư tốt hơn trước nhưng vẫn cần cách làm đột phá để nâng chất cho đội tuyển. Theo tôi, sự đột phá này phải bắt nguồn từ cách đầu tư cho các tay vợt trẻ. Việc này có thể tốn tiền, mất thời gian nhưng đó là cách mà bóng bàn Thái Lan, Singapore, Đài Loan (Trung Quốc), Nhật Bản, Hàn Quốc… đã thực hiện trong thời gian dài vừa qua và họ có chiến lược đào tạo dài hơi, bài bản. Các bạn nên cố gắng kêu gọi tài trợ đưa một số tay vợt có triển vọng sang nước ngoài tập huấn vài năm thay vì tập trong nước. Tập ở Việt Nam dù tốt đến mấy cũng không thể bằng được đào tạo ở các quốc gia có nền bóng bàn hàng đầu thế giới”.

THU HIỀN