Cô đi vào ngõ hỏi thăm chủ nhà. Người chủ nhà không phút do dự ra giá 800 tệ một tháng. Vừa nghe giá đó, Lưu Hoa đã giật thót mình. Cô từ vùng núi Quý Châu xa xôi tới thành phố này để làm thuê, đi đường xa, trên người chỉ vỏn vẹn còn có 3 tệ. Trước mắt, tìm được một công việc và một chỗ ở là vô cùng quan trọng đối với cô. Không có công việc, đừng mơ có thể tiếp tục tồn tại trong cái thành phố phồn hoa này. Nhưng nếu như không tìm được một phòng trọ hợp lý thì cô không thể làm giấy tạm trú, và việc tối nay phải nằm ngoài đường là rất có thể, hơn nữa, nếu bị công an hộ khẩu đến kiểm tra thì bản thân cũng không thể tiếp tục ở lại thành phố này. Nghĩ đi nghĩ lại, Lưu Hoa quyết định cứ lo việc tìm phòng trọ trước, sau đó tính đến việc làm giấy tạm trú, cuối cùng mới đi tìm việc.
Lưu Hoa chỉ còn biết hướng về phía ngoại ô, nơi đó may ra còn tìm được phòng trọ giá rẻ. Thế là cô lại tiếp tục đi, cuối cùng, bước chân mệt mỏi sau chặng đường dài cũng đưa cô tìm đến một làng quê ở ngoại ô thành phố. Đang miên man suy nghĩ thì cô nhìn thấy một bà cụ từ trong một căn phòng nhỏ bước ra, Lưu Hoa vội vàng chạy lên phía trước hỏi: “Bà ơi, bà có phòng cho thuê không ạ?”. Bà cụ nheo nheo mày, nhìn Lưu Hoa vẻ dò xét: “Cháu từ đâu tới?”. Lưu Hoa vội vàng đáp: “Cháu ở Quý Châu, cháu lên thành phố tìm việc làm nhưng trong thành phố giá phòng trọ đắt quá nên cháu đến đây tìm xem có căn phòng nào rẻ không để thuê ạ”.
Thấy bà cụ vẫn có vẻ hoài nghi, Lưu Hoa vội vàng giới thiệu: “Bà ơi, bố mẹ cháu ở quê cũng đã lớn tuổi, vì em trai cháu đang đi học nên gia đình túng thiếu, cháu mới đánh liều lên thành phố tìm việc giúp đỡ gia đình, bà ạ. Cháu nói thật là bằng ngần này rồi mà đây là lần đầu tiên cháu xa gia đình, xa bố mẹ để đến một thành phố xa xôi”. Bà cụ nghe Lưu Hoa nói xong có vẻ động lòng, hỏi cô: “Thế cháu tìm được công việc chưa?”. Lưu Hoa đáp: “Cháu lo tìm phòng trọ xong thì sẽ đi tìm việc. Bà yên tâm, cháu sẽ không nợ tiền nhà đâu ạ”. “Không, bà không có ý đó!”, bà cụ đáp. Sau khi xác nhận cô gái đứng trước mặt chắc không phải người xấu, bà cụ tiếp lời: “Bà ở đây một mình, bà có hai căn phòng, một phía đông, một phía tây. Bà đang ở căn phía đông, căn phía tây vẫn bỏ không, nếu cháu muốn thì cứ đến đây mà ở”. Nghe nói vậy, mắt Lưu Hoa như sáng lên, cô vội vàng nói: “Cháu cảm ơn bà nhiều lắm, thế giá thuê phòng là bao nhiêu hả bà?”. Bà cụ đáp: “Giá tiền hả? Cứ đợi lúc nào cháu tìm được việc hẵng hay”.
Lưu Hoa không chịu, cô nói: “Bà ơi, bà đừng ngại, bà cứ nói một cái giá cho cháu biết để cháu còn liệu bà ạ”. Bà cụ giọng nhân từ: “Thôi, thế cháu cứ đưa 100 tệ, dù sao thì căn phòng này bà cũng để không mà”. Lưu Hoa vô cùng cảm động, mắt cô ngấn lệ, cô liên mồm cảm ơn bà cụ.
Sau khi sắp xếp ổn thỏa, Lưu Hoa ra đồn công an hộ khẩu để đăng ký tạm trú. Từ chỗ trọ đến nơi đăng ký tạm trú cũng mất một quãng đường dài. Khi đi qua một cửa tiệm nhỏ, chiếc bụng rỗng tuếch của Lưu Hoa cứ réo liên hồi. Trong túi chỉ còn đúng 3 tờ 1 tệ, không chống lại được cơn đói, Lưu Hoa đã bỏ 1 tệ ra để mua cho mình chiếc bánh bao.
Đúng lúc đang vội vã đến đồn công an làm giấy tạm trú, bỗng cô nhìn thấy bên đường có một phong bì, màu giấy ố vàng. Lưu Hoa nhặt lên và mở ra xem, cô giật bắn mình: Trong phong bì là một tập tiền rất dày! Cô chợt nghĩ: “Người làm mất chỗ tiền này chắc hẳn sẽ vô cùng lo sợ. Cô nhìn khắp xung quanh xem có ai đến tìm không. Đợi gần nửa tiếng cũng không ai đến. Không đợi được nữa, cô vội đi đến đồn công an hộ khẩu.
Vừa bước vào đồn, cô liền giao phong bì tiền cho người trực ban. Người công an mở phong bì ra đếm, vừa đúng 6.000 tệ, phía trong còn có một tờ giấy ghi dòng chữ nguệch ngoạc tên và địa chỉ của một bệnh viện.
Ngước nhìn cô gái nhặt được của rơi, anh nở một nụ cười hài lòng. Đúng lúc anh định nói gì đó thì Lưu Hoa mở lời: “Đồng chí công an à, cháu từ Quý Châu đến đây tìm việc, cháu muốn làm đăng ký tạm trú, không biết làm giấy tạm trú có hết nhiều tiền không ạ?”. Anh công an hộ khẩu đáp: “Hết 4 tệ cháu ạ”. Lưu Hoa trả lời một cách ngượng ngùng: “Chú có thể cho cháu nợ một lần này không? Đợi cháu tìm được công việc và nhận tháng lương đầu tiên cháu sẽ hoàn lại cho chú được không ạ? Hiện trong người cháu chỉ còn có 2 tệ”.
Người công an hộ khẩu nghe xong vừa ngạc nhiên, vừa cảm động không thốt nên lời.
Vài đồng nghiệp đứng cạnh biết sự tình cũng vội xúm lại. Một người lập tức rút trong túi ra 50 tệ đưa cho Lưu Hoa, anh nói: “Cô gái, tiền làm giấy tạm trú để chú nộp cho cháu, số tiền còn lại cháu cứ giữ lấy mua tạm cái gì mà ăn nhé! Thật khó tin khi trong người không còn đồng nào, vậy mà nhặt được số tiền lớn như vậy cháu cũng không hề tham lam. Đáng quý biết bao!”. Lưu Hoa bối rối không còn cách nào từ chối, chỉ biết nhận lấy với lòng cảm kích.
Đúng lúc đó, từ phía cửa, một người phụ nữ ăn bận quần áo cũ sờn, hớt hải chạy vào. Không đợi người công an hộ khẩu hỏi, người phụ nữ đã quỳ rạp xuống đất kêu khóc: “Anh công an ơi, hãy giúp tôi, tôi vừa đánh rơi tiền, số tiền đó là tiền cứu mạng, tiền chữa bệnh của chồng tôi. Giờ tôi biết phải làm thế nào? Nếu không tìm lại được số tiền đó, tôi thật sự không muốn sống nữa...”. “Chị đừng khóc nữa, cứ từ từ nói xem có việc gì nào”, người công an hộ khẩu cất lời.
Người phụ nữ vội lau nước mắt, giọng nghẹn ngào: “Chồng tôi bị bệnh, số tiền đó là tiền tôi chạy đôn chạy đáo để vay mượn được”. Nói đoạn, người phụ nữ lại khóc òa. Người công an hỏi: “Chị bị mất bao nhiêu tiền?”. Người phụ nữ vừa khóc vừa trả lời: “6.000 tệ”. "Tiền của chị có bọc trong cái gì không?"-người công an lại hỏi. Người phụ nữ đáp lại: “Tôi bọc bằng một phong bì thư giấy cũ, trên đó có viết tên thôn Đại Mã, phía trong còn có một tờ giấy ghi địa chỉ bệnh viện, đó là địa chỉ bệnh viện mọi người chỉ cho tôi đến chữa bệnh cho chồng”.
Người công an liền bảo người phụ nữ viết lại những lời đó trên một tờ giấy, nét chữ so với chữ viết trên phong bì hoàn toàn giống nhau. Kiểm tra thêm một số thông tin thì đều trùng khớp. Người công an xác nhận người phụ nữ này chính là chủ nhân của số tiền mà Lưu Hoa vừa nhặt được. Anh giao lại 6.000 tệ cho chị. Người phụ nữ nhận lại số tiền đã mất, xúc động vô bờ, chỉ biết quỳ rạp xuống đất thốt lên: “Cảm ơn các anh đã cứu mệnh chồng tôi...”. Người công an liền đỡ người phụ nữ đứng dậy rồi nói: “Người chị cần cảm ơn là cô gái này, người nhặt được của rơi trả người đánh mất chính là cô ấy đấy!”. Người phụ nữ quay sang nhìn Lưu Hoa, rồi lại quỳ sụp xuống. Lúc này, Lưu Hoa mắt đã ngấn lệ, cô vội đỡ người phụ nữ dậy, hai người ôm nhau thật chặt.
Dường như may mắn vẫn chưa mỉm cười với Lưu Hoa, mãi mà cô vẫn chưa tìm được việc. Không may hơn nữa khi số tiền được người công an cho còn bị móc mất khi đi xe buýt. Cô ngại không dám làm phiền bà cụ chủ nhà, chỉ uống một bụng nước trắng rồi nhịn đói để đi tìm việc. Trưa muộn vẫn chưa có kết quả gì. Lúc này, cô đã đói mềm tới mức không thể chịu được nữa, Lưu Hoa tạt vào quán bên đường xin một cốc nước để uống. Đến chiều, cô lấy lại tinh thần tiếp tục đi tìm việc nhưng vẫn là con số không. Trời tối dần, cô lê bước chân nặng nề trở về nhà trọ. Vừa bước đến cửa nhà, cô không trụ được nữa, ngã gục xuống đất. Bà chủ nhà nhìn thấy liền vội chạy ra nhưng không thể đỡ Lưu Hoa dậy được. Bà hô to kêu mọi người đến giúp. Hàng xóm nghe tiếng gọi vội chạy qua, dìu Lưu Hoa vào nhà. Bà chủ nhà pha cho Lưu Hoa cốc nước đường, uống xong cô mới dần tỉnh lại.
Bà cụ hỏi: “Cháu gái, cháu bị làm sao vậy?”. Lưu Hoa ngấn nước mắt, nói: “Bà ơi, cả ngày hôm nay cháu không được ăn gì, cháu đói quá!”. Hóa ra là như vậy, bà cụ liền pha cho cô bát mì trứng. Lưu Hoa lúc này không còn ngại ngùng nữa, ăn một lèo hết sạch bát mì. Vừa ăn xong, cô thấy bác gái hàng xóm đang nhìn cô rất chăm chú. Sau khi dò xét một hồi, bác đi ra cửa, một lúc sau, bác bước vào mang theo một tờ báo rồi nói: “Tờ báo này đăng câu chuyện một cô gái nhặt được của rơi trả người đánh mất, bên cạnh có tấm ảnh. Nhìn đi nhìn lại tôi thấy cô gái trong tấm ảnh này rất giống cô ấy”. Mọi người vội chạy lại xem bức ảnh trên tờ báo. Khi mọi người xác nhận cô gái trước mặt chính là cô gái trong câu chuyện thì vô cùng cảm kích.
Một lúc sau, mỗi người chạy về nhà, người thì vài quả trứng, người thì bó rau, người thì ít gạo mang sang cho Lưu Hoa, có người lại cho cả tiền. Trước sự thân thiện và quan tâm của mọi người, Lưu Hoa cảm động trào nước mắt, cô liên tục nói lời cảm ơn. Cô không nhận tiền mà chỉ dám nhận ít thực phẩm rồi nói: “Những thứ này xem như cháu vay trước của các bác, đợi cháu tìm được công việc có lương, cháu sẽ gửi trả lại ạ. Cháu cảm ơn mọi người rất nhiều!”. Mọi người đồng loạt nói rằng không cần phải trả, ai chẳng có lúc gặp khó khăn. Họ chỉ tiếc là những người bình thường không thể có cơ hội giúp Lưu Hoa tìm được một công việc.
Sáng sớm hôm sau, Lưu Hoa và bà cụ ăn sáng xong, cô lại chuẩn bị tinh thần cho một ngày đi tìm việc mới. Vừa bước ra khỏi cổng, cô bắt gặp một chiếc xe ô tô sang trọng tiến đến gần. Chiếc xe dừng trước cửa nhà, có vài người trên xe bước xuống. Nhìn kỹ, Lưu Hoa nhận ra đó là người công an làm hộ khẩu hôm trước. Anh mỉm cười rồi nói với cô: “Lưu Hoa, chú lần theo địa chỉ đăng ký tạm trú đến đây tìm cháu”. Giới thiệu với cháu, đây là ông Cao, Tổng giám đốc Tập đoàn Phong Hoa. Ông Cao bước tới trước mặt Lưu Hoa, đưa tay ra bắt tay cô rồi nói: “Chúng tôi xem trên báo, biết câu chuyện nhặt được của rơi trả người đánh mất của cháu, chúng tôi vô cùng cảm động. Nay công ty chúng tôi muốn tuyển dụng một người như cháu vào làm việc, không biết cháu có đồng ý không?”.
Lưu Hoa không thể tin được vào những gì đang diễn ra trước mắt, trong lòng cô chợt thấy ấm áp vô cùng: “Cảm ơn Tổng giám đốc Cao! Cháu cảm ơn các chú, các bác. Nếu như cháu được làm việc trong một công ty như thế này, đó chính là hồng phúc của cháu rồi. Chuyện của cháu có đáng gì đâu mà không biết ai lại gửi đăng báo cơ chứ?”.
Vị tổng biên tập bước đến trước mặt cô gái: “Khi cháu đến làm đăng ký tạm trú, biết được câu chuyện của cháu, người công an đã chụp tấm ảnh của cháu và kể câu chuyện này với báo chúng tôi, cháu ạ!”.
“Ôi, hóa ra là như vậy!”, Lưu Hoa cảm kích nhìn những người đang đứng trước mặt, trên má cô, những giọt nước mắt hạnh phúc rơi xuống tự bao giờ.
Truyện ngắn của LÔ NHÂN GIANG (Trung Quốc), SONG VÂN (dịch)