Cảm hứng từ lịch sử

 “Trùm Hương Cảng” đưa người xem ngược dòng lịch sử với bối cảnh Hồng Công những năm 1960-1970. Đó là giai đoạn vùng đất này chứa đầy biến động khi các băng nhóm xã hội đen chém giết lẫn nhau nhằm tranh giành địa bàn làm ăn. Ngũ Thế Hào (do Chân Tử Đan thủ vai) là một thanh niên nghèo đã có gia đình ở Triều Châu, trốn sang đất Hồng Công kiếm kế sinh nhai. Không có nghề nghiệp ổn định, Hào cầm đầu một nhóm 4 đồng hương chuyên tham gia những trận đánh lộn nhằm tranh chấp địa bàn của các băng đảng xã hội đen để có tiền. Trong một trận đánh như thế, tiềm năng của Hào lọt vào mắt xanh của thám trưởng Lôi Lạc (do Lưu Đức Hoa thủ vai).

Là một cảnh sát đứng giữa hai phe hắc-bạch, Lôi Lạc cực kỳ mưu trí với tham vọng nắm trọn thế giới ngầm Hong Kong và trở thành một đại gia giàu có. Lôi Lạc từng bước hỗ trợ Thế Hào, đưa một thanh niên từ nghèo đói lên vị trí của một kẻ đầy quyền lực trong xã hội đen Hồng Công. Bản thân Lôi Lạc thì tiến thân nhanh trong lực lượng cảnh sát. Tuy nhiên, sau đỉnh cao luôn là vực sâu, khi chính quyền Anh siết lại quản lý ở nhượng địa Hồng Công, cả Thế Hào lẫn Lôi Lạc đều không còn đất sống. Vì giết cảnh sát Anh, Thế Hào bị bắt vào tù. Lôi Lạc cùng vợ con kịp trốn ra nước ngoài.

Điểm thành công nhất của “Trùm Hương Cảng” là bộ phim đem đến cho khán giả một câu chuyện, một bầu không khí đậm chất điện ảnh Hồng Công giai đoạn cuối thế kỷ XX. Về hình ảnh, bối cảnh phim được xây dựng chi tiết, giúp tái hiện những góc nhỏ của Hồng Công trong những năm 1960-1970. Đó là các không gian chật hẹp, u ám, đặc biệt là những góc khuất của thế giới ngầm. Về nội dung, nhiều lý tưởng quen thuộc trong các bộ phim xã hội đen Hồng Công trước đây tiếp tục xuất hiện trong “Trùm Hương Cảng”. Đó là giang hồ hắc đạo, tuy “thân bất do kỷ” nhưng cũng có đạo lý; có ân phải trả, có oán phải đền; một ngày là anh em cả đời là anh em…

leftcenterrightdel
Cảnh trong phim “Trùm Hương Cảng”. Ảnh: yeah1 
Sự thành công của “Trùm Hương Cảng” là điều dễ hiểu khi bộ phim quy tụ toàn những “người cũ”. Vương Tinh là một trong những đạo diễn tạo dựng được tên tuổi từ thời đỉnh cao của nền điện ảnh Hồng Công-những năm 80-90 của thế kỷ XX. Trong khi đó, gần 30 năm trước, Lưu Đức Hoa từng vào vai thám trưởng Lôi Lạc trong phim “Thám trưởng 500 triệu-Lôi Lạc”. Ngoài Lưu Đức Hoa, những nhân vật khác, từ Chân Tử Đan, Thang Trấn Nghiệp, Huỳnh Nhật Hoa, Trịnh Tắc Sĩ, Ngũ Doãn Long và Châu Lệ Kỳ đều là những cái tên quen thuộc của điện ảnh Hồng Công.

Một thời đã qua

Thời hoàng kim của điện ảnh Hồng Công tập trung trong hai thập niên 1980 và 1990. Giai đoạn này, điện ảnh xứ Hương Cảng liên tục đã sản sinh vô số ngôi sao như: Nguyễn Thành Long, Chân Tử Đan, Châu Nhuận Phát, Châu Tinh Trì, Hồng Kim Bảo, Trương Quốc Vinh, Trịnh Tú Văn, Mai Diễm Phương, Củng Lợi, Chương Tử Di... Hồng Công sở hữu một nền công nghiệp làm phim điện ảnh và truyền hình phát triển mạnh mẽ. Các nhà sản xuất tự bỏ vốn đầu tư, tìm kiếm diễn viên và tạo ra những siêu phẩm trên màn ảnh. Mỗi năm trung bình nền điện ảnh Hồng Kong có hơn 200 phim lớn nhỏ được ra mắt. Tờ Variety từng mệnh danh Hồng Công là “Hollywood của phương Đông”.

Nền công nghiệp điện ảnh ở Hồng Công khi đó phát triển đến mức, “nhà nhà làm phim, đài đài làm phim”. TVB, đài truyền hình lớn nhất Hồng Công, đã tự mở lớp đào tạo diễn xuất để “tự cấp, tự túc” diễn viên cho các bộ phim của mình. Ngoài ra, còn có những tên tuổi như: Gia Hòa, Cinema City, ATV, Anh Hoàng... đã cho ra đời hàng loạt ngôi sao đẳng cấp châu lục.

Điện ảnh Hồng Công khi đó phủ bóng lên cả châu Á. Thế nhưng, đỉnh cao ấy đã nhanh chóng lụi tàn. Ngay khi trở thành đặc khu hành chính của Trung Quốc, Hồng Công phải đối diện với cuộc khủng hoảng tài chính châu Á. Tiếp đó là cuộc chiến đương đầu với dịch SARS. Nền kinh tế sụt giảm và các nhà làm phim dần thoái vốn. Đài TVB danh tiếng một thời phải cắt giảm chi phí, sa thải bớt nhân viên. Sang đến thập niên 2000, số lượng phim sản xuất hàng năm của Hồng Công chỉ còn chưa đầy 100 phim. Theo báo cáo mới nhất, trong năm 2016, nền công nghiệp điện ảnh của Hồng Công chỉ ra mắt 30 phim.

Sự suy thoái của điện ảnh Hồng Công bắt nguồn từ nhiều yếu tố, trong đó yếu tố cơ bản là thiếu vắng những gương mặt mới. Những “tượng đài” màn ảnh của một thời nay đều đã già nua. Họ đã không còn vẻ thanh xuân, sức trẻ để cống hiến hết mình cho từng vai diễn. Trong khi đó, suốt 2 thập niên qua, điện ảnh Hồng Công gần nhưng không xuất hiện những cái tên mới. Những diễn viên trẻ có triển vọng đều sang đại lục để tìm kiếm cơ hội. Mặt khác, màu sắc riêng của điện ảnh Hồng Công giờ cũng đã phai nhạt, “nhiễm” nhiều màu sắc của điện ảnh phương Tây. Vì thế, sự quay lưng của khán giả là tất yếu!

VŨ HÀ DUY