QĐND - Thiếu tướng Hà Vi Tùng, quê Hà Nội, nguyên Hiệu trưởng Trường Sĩ quan Lục quân 3 (nay đã giải thể), từng tham gia đoàn quân Nam tiến, bảo vệ Mặt trận Nha Trang, trải qua rất nhiều cương vị cả chiến trường trong nước và nước bạn Lào. Ông đã để lại nhiều dấu ấn sâu đậm với các chiến sĩ quốc tế, trong đó có ông Kostas Sarantidis (Nguyễn Văn Lập) người Hy Lạp, nay đã 91 tuổi.

Thiếu tướng Hà Vi Tùng là người có tầm nhìn xa trông rộng khi nhận ra Kostas-người lính lê dương bỏ hàng ngũ quân đội thực dân Pháp (năm 1946) về đầu quân ở Tiểu đoàn 365 (còn được gọi là Tiểu đoàn Lá Mít, đơn vị Anh hùng LLVT nhân dân) lúc đó do Tiểu đoàn trưởng Tùng phụ trách. Hai năm ở với Tiểu đoàn trưởng Hà Vi Tùng là thời gian ý nghĩa nhất đối với Kostas. Chính tại đây, đồng chí Tùng đã đề nghị cấp trên kết nạp Đảng cho Kostas. Khỏi phải nói người lính quốc tế đã mừng vui như thế nào khi được thỏa nguyện ước đứng trong đội ngũ những người cộng sản. Giơ nắm tay thề trước cờ Đảng, ông bồi hồi không nói nên lời... Và cũng từ đó, ông luôn cố gắng hoàn thành tốt nhiệm vụ để không phụ niềm tin của đồng chí Tùng. Tiểu đoàn trưởng Tùng còn đề bạt ông Kostas làm trung đội phó và cử đi học quân chính bổ túc cán bộ. Tuy nhiên, học không bao lâu thì ông Kostas được Bộ tư lệnh Liên khu 5 giao làm giám thị phụ trách trại tù binh mới. Mặc dù không hề muốn xa rời người bạn quốc tế thân thiết nhưng Tiểu đoàn trưởng Tùng đành phải chấp hành.

Ông Kostas vẫn còn nhớ như in, trong điều kiện khó khăn lúc đó, Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 365 vẫn chuẩn bị một bữa cơm chia tay thịnh soạn dưới ánh trăng tròn, không chỉ các cán bộ đơn vị dự mà còn có đại biểu của xã, các mẹ chiến sĩ nơi tiểu đoàn đóng quân. Bữa cơm gồm có cá khô, cá muối, cá tươi, rau, gà, vịt, trái cây do đồng bào tặng để đầy trên các nong nia. Ngày hôm sau, ông lên đường về Liên khu bộ, cả đơn vị ra tiễn.

Năm 2013, ông Kostas đã được Chủ tịch nước Cộng hòa XHCN Việt Nam phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân. Cũng trong năm này, ông đã vào Nha Trang thắp hương Thiếu tướng Hà Vi Tùng. Ông kể với mọi người về tình cảm của mình với thủ trưởng cũ khiến ai nấy đều xúc động...

HỒNG VÂN