Đọc sách im lặng

Luồng gió mới

Có một luồng gió mới thổi qua các CLB sách, vốn là một loại cộng đồng truyền thống ở Mỹ. Nó đến từ các Silent Book Club (SBC hay CLB đọc sách im lặng), cho phép những người tham gia tận hưởng các hoạt động cá nhân và đọc sách cùng một lúc.

Khu vực lễ tân của một khách sạn ở Bethesda, vùng ngoại ô của Washington (Mỹ) vào một chiều thứ bảy. Giữa những du khách đang đẩy va li và những vị khách đang ngồi ở quầy bar, khoảng 10 người ngồi cạnh nhau chăm chú đọc sách, mặc cho xung quanh ồn ào và náo nhiệt. Họ là thành viên của SBC.

Người tổ chức SBC ở Bethesda là cô Liza Achilles. Vào năm 2017, Achilles mới ly hôn và cần tìm một cuộc sống xã hội mới. “Điều duy nhất tôi thích làm là đọc sách. Nhưng đọc sách chẳng giúp tôi gặp gỡ được mọi người”, cô giải thích. Cô cũng không muốn tham gia một CLB đọc sách truyền thống. “Đọc là một hành động riêng tư và tôi không muốn bị áp đặt bởi một văn bản nào đó”. Sau đó, cô đã thành lập SBC đầu tiên ở Maryland. Hiện nay nhóm này thu hút từ 20 đến 25 người, nhiều người trong số họ đã trở thành bạn bè của Achilles. Năm nay, cô đã phát triển SBC thứ hai tại Bethesda. “Hầu hết mọi người đến đây bởi lẽ giữa con cái, công việc, cuộc sống bận rộn, họ không có thời gian để mở một cuốn sách. Ở đây dễ tập trung hơn vì mọi người đều đọc sách”, cô Achilles chia sẻ.

Các thành viên của một Silent Book Club chăm chú đọc sách trong một quán cà phê ở khu phố Lincoln Park. Ảnh: wdio.com

Một số thành viên là người hướng nội nên nhờ tham gia CLB, việc tìm chủ đề trò chuyện sẽ dễ dàng hơn. Chỉ cần hỏi người ngồi bên cạnh xem họ đang đọc gì là họ sẽ có thêm người bạn mới. Các thành viên thường bắt đầu bằng nửa giờ trò chuyện để những người tham gia có thể làm quen với nhau. Và vào cuối giờ đọc, một số người ở lại để nói chuyện về văn học và chia sẻ một số lời khuyên. “Khó có thể gặp gỡ mọi người khi bạn đang làm việc. Mọi người ở đây đều thân thiện và đều là người yêu sách”, Elena, một phụ nữ trẻ, cho biết.

Sau nửa giờ trò chuyện, Achilles ra hiệu để mọi người lấy sách hoặc máy tính bảng ra đọc và ngồi thoải mái trên băng ghế. Họ chăm chú đọc sách mà quên đi mọi thứ đang diễn ra xung quanh như: Người giúp việc hút bụi liên tục, người pha chế lọc xọc ly cốc, chưa kể đến giọng hát của Taylor Swift vang lên từ chiếc loa cỡ lớn. “Sự ồn ã xung quanh đòi hỏi người đọc cần tập trung cao độ, gần giống như thiền định. Sau một thời gian, bạn có thể bỏ qua thế giới bên ngoài và đắm mình vào cuốn sách. Tôi thích sự im lặng được chia sẻ và mức độ tập trung cao độ này. Lần trước tôi đã đọc toàn bộ một cuốn tiểu thuyết. Tôi không thể làm điều đó ở nhà vì có điện thoại, sự cám dỗ của tủ lạnh...”, Jim, một cố vấn kinh doanh, kể.

Im lặng để gần nhau hơn

Ý tưởng thành lập SBC xuất hiện vào năm 2012 bởi hai người Mỹ, Guinevere de la Mare và Laura Gluhanich. “Trước đây, cả hai chúng tôi đều tham gia một CLB sách. Nhưng tôi không cảm thấy thoải mái khi được giao một cuốn tiểu thuyết để đọc và thuyết trình, nhất là cảm thấy có nghĩa vụ phải hoàn thành việc đọc nó. Tôi nói với Laura rằng, tôi mơ về một CLB không có cuốn sách được giao, không có nghĩa vụ, không có áp lực phải nói điều gì đó thông minh... Cô ấy nói: “Hãy làm thôi!”“, Guinevere de la Mare kể lại.

Hai người bạn quyết định gặp nhau thường xuyên tại một quán rượu Pháp ở San Francisco (Mỹ), mỗi người cầm một cuốn sách khác nhau và đọc từng chương. Họ đăng một bức ảnh chụp hai người đang chăm chú đọc sách lên mạng xã hội với lời chú thích: “Silent Book Club”. Tò mò, bạn bè họ đã yêu cầu được tham gia trải nghiệm này. Sau đó, thông tin này đã lan truyền bằng lời nói và trở thành một hiện tượng toàn cầu.

“Đến năm 2015, chúng tôi chính thức ra mắt SBC với tư cách là một tổ chức có sứ mệnh đoàn kết cộng đồng những người yêu sách toàn cầu thông qua niềm vui chung khi cùng nhau đọc sách. Tất cả độc giả đều được chào đón, từ sách điện tử, sách nói, sách giáo khoa đến truyện tranh... Các sự kiện của chúng tôi hoàn toàn miễn phí và còn hỗ trợ được cho các doanh nghiệp địa phương. Bạn bè và những người không quen tụ tập vào một thời điểm và địa điểm cố định, gọi đồ ăn hoặc đồ uống, chia sẻ những gì họ đang đọc và ngồi lại trong khoảng một giờ để đọc thầm. Vào cuối giờ, những người tham dự có thể giao lưu hoặc không”, Laura Gluhanich bổ sung.

Tiêu chí hoạt động của SBC là hướng về cộng đồng. Mọi người đều được chào đón và bất kỳ ai cũng có thể tham gia hoặc thành lập một SBC riêng.

Vậy sự khác biệt giữa việc đọc trong SBC và việc tự đọc một mình là gì? Nhà đồng sáng lập SBC Gluhanich giải thích: “Với SBC, mỗi người sẽ đọc những cuốn sách mà họ thích, nhưng họ cũng có thể kết nối với những người yêu thích đọc sách giống như họ. Nếu bạn chỉ đọc một mình, bạn không thể kết nối chính xác với những người đam mê sách khác. Với SBC, sau khi đọc, bạn có thời gian để nói chuyện với những thành viên khác về cuốn sách bạn vừa đọc. Điều này biến sách thành cầu nối tạo ra mối liên hệ với những người khác. Vì những người đọc đủ mọi thể loại khác nhau như lịch sử, tiểu thuyết, khoa học viễn tưởng... tại cùng một địa điểm. Do đó, họ có thể nghe người khác giới thiệu những cuốn sách mà họ chưa từng nghe đến trước đây và nghĩ rằng “Cuốn sách đó nghe có vẻ thú vị quá!”. Đây là điểm khác biệt so với các CLB sách truyền thống. Thông thường các CLB này hoạt động bằng cách để mọi người đọc một cuốn sách được chỉ định.

Ngày nay có 1.600 SBC trên toàn thế giới. Việc đọc sách im lặng được tổ chức tại các quán cà phê, thư viện, quán bar, hiệu sách... Nhưng tại sao bạn lại cần phải gặp gỡ người lạ để thực hiện một hoạt động đơn độc mà bạn có thể làm ở nhà trên chiếc ghế sofa của mình? “Đó không chỉ là sự im lặng mà còn mang cả cộng đồng lại gần nhau hơn”, Guinevere de la Mare nhấn mạnh.

HOÀNG ĐĂNG