Mới đây nhất, Moon Express đã trở thành công ty tư nhân đầu tiên được Chính phủ Mỹ cho phép bay ra ngoài quỹ đạo của Trái Đất. Moon Express đã thu hút được tổng cộng tới 45 triệu USD để triển khai nhiệm vụ khai phá Mặt Trăng. Vào cuối năm nay, nếu không có gì thay đổi, chiếc tàu bay rô-bốt nhỏ gọn của công ty sẽ hạ cánh xuống Mặt Trăng với hai mục tiêu: Đào sâu dưới bề mặt của Mặt Trăng để tìm kiếm các nguồn tài nguyên giá trị và giúp các nhà nghiên cứu có thể phát triển quá trình"thuộc địa hóa" trên không gian này cho thế hệ con người tương lai.
Qua các cuộc thăm dò trước đây, đã có không ít tài nguyên quý giá được phát hiện trên bề mặt Mặt Trăng. Theo ước tính, trên hành tinh này có những mỏ vàng ròng khổng lồ, các mỏ sắt, cobalt, titan và tungsteng. Hơn nữa, Mặt Trăng được cho là chứa một số lượng lớn palladium, niobium, yttrium và dysprosium. Đây đều là những kim loại rất hiếm trên Trái Đất và đóng vai trò không thể thiếu trong nhiều ngành sản xuất thiết bị điện tử và công nghệ. Đặc biệt hơn là chất đồng vị phóng xạ hiếm - Helium-3. Helium-3 là một nguồn năng lượng sạch, không gây phóng xạ, có khả năng làm nhiên liệu cho các lò phản ứng. Chỉ cần một lượng nhỏ Helium-3 làm chất đốt sạch có thể giải phóng năng lượng cung cấp cho toàn bộ các ngành công nghiệp trên Trái Đất. Vì thế, nếu khai thác được tài nguyên này, bộ mặt của Trái Đất sẽ thay đổi mạnh mẽ và việc sử dụng những năng lượng hóa thạch gây ảnh hưởng môi trường như khí đốt, dầu mỏ sẽ đi vào dĩ vãng.
Mặt Trăng - nơi hứa hẹn một nguồn tài nguyên khổng lồ. Ảnh: Almanac
Theo TS Phin Mét-giơ (Phil Metzger) thuộc Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA), trong 20 năm tới, có thể thiết lập một khu vực khai thác khoáng sản sử dụng rô-bốt, hoạt động theo mô hình tự cung tự cấp, trên Mặt Trăng. Và sau đó, ngành công nghiệp khai khoáng không gian có thể tiến xa hơn, tới vành đai thiên thạch và hơn thế nữa.
Ngoài hoạt động khai khoáng, đã có không ít ý tưởng khai thác Mặt Trăng xuất hiện. Với những phát hiện về nước và Helium-3, Mặt Trăng đang hứa hẹn trở thành một “trạm nhiên liệu” hoàn hảo để con người thực hiện công cuộc khai phá hành tinh này nói riêng và vũ trụ nói chung. Mới đây nhất, Shimizu Corporation, một công ty của Nhật Bản, đã đưa ra kế hoạch xây dựng một “vòng đai Mặt Trăng” bao gồm vô vàn những tấm pin Mặt Trời trải dài hơn 10.000km và rộng đến 19km trên bề mặt của vệ tinh này. Mục tiêu của kế hoạch là tạo ra một vòng tròn khép kín các tấm pin Mặt Trời xung quanh đường xích đạo của Mặt Trăng, nhằm khai thác một cách tốt nhất ánh sáng đến từ Mặt Trời. Nguồn năng lượng khai thác được sẽ truyền về Trái Đất bằng tia hồng ngoại và la-de. Nếu thành công, dự án này có thể cung cấp nguồn năng lượng lên đến 13.000 terawatt/ngày (1 terawatt = 1.000 tỷ watt). Đây là một con số khổng lồ khi mà lượng điện trung bình tiêu thụ của cả nhân loại một ngày chỉ khoảng 15-18 terawatt. Một trong những ý tưởng gây nhiều tranh cãi nhất là đề xuất về việc sử dụng Mặt Trăng như một bãi rác để lưu trữ chất thải phóng xạ. Bề mặt của Mặt Trăng là vô trùng, nơi đây có môi trường bức xạ cứng với sự ổn định địa chất tuyệt vời và không có khả năng gây ô nhiễm cho các quần xã sinh vật như ở Trái Đất. Cách vận chuyển các thùng chất thải được đề xuất là sử dụng các tàu không gian được lập trình bay về hướng bề mặt Mặt Trăng rồi sau đó cho phát nổ bằng tên lửa.
Khai thác trên Mặt Trăng nói riêng và không gian nói chung đang hứa hẹn đem lại những nguồn lợi nhuận khổng lồ, có khả năng giải “cơn khát” khoáng sản của Trái Đất. Tuy nhiên, đến nay, việc thám hiểm Mặt Trăng vẫn do chính phủ các nước đảm trách. Trong khi, do nhiều trở ngại về công nghệ lẫn chính trị nên chưa nước nào chính thức bước vào khai thác nguồn tài nguyên khổng lồ trên hành tinh này. Mặt khác, vẫn chưa có bất cứ cơ sở pháp lý nào liên quan đến việc khai thác Mặt Trăng, ngoại trừ một số khuôn khổ quy tắc do NASA và các cơ quan vũ trụ quốc gia khác đặt ra. Theo Hiệp ước Không gian năm 1967 được Mỹ và Liên Xô (trước đây) phê chuẩn, không quốc gia nào có thể tuyên bố chủ quyền đối với bất kỳ nơi nào ngoài Trái Đất. Sau đó, một số nước đề xuất Hiệp ước Mặt Trăng có hiệu lực từ năm 1984 quy định Mặt Trăng là tài sản chung của nhân loại và phục vụ cho lợi ích của mọi quốc gia. Tuy nhiên, mới có 13 nước phê chuẩn hiệp ước này. Trong số đó không có Ấn Độ, Mỹ, Nga và Trung Quốc.
TRẦN VÂN (Theo Indomitus)