Sáng 6-1, giờ Việt Nam, lễ trao giải thưởng Quả cầu vàng lần thứ 77 của HFPA (Hiệp hội báo chí nước ngoài tại Hollywood) đã diễn ra. Bộ phim 1917 giành hai giải quan trọng cho Phim truyện chính kịch và Đạo diễn xuất sắc. Đây được coi là phát súng mở màn chính thức cho toàn bộ mùa giải thưởng điện ảnh, với đích đến cuối cùng là đêm trao giải Oscar. Chiến thắng kép cho thấy 1917 là cái tên cực kỳ đáng gờm trong mùa giải thưởng điện ảnh 2019-2020, dù bộ phim ra mắt báo chí và khán giả tương đối muộn và khá im lìm, đồng thời khẳng định một chủ đề vốn đã cũ vẫn có thể tạo được sức nặng nhất định.
Năm 2018 là năm kỷ niệm 100 năm Chiến tranh thế giới thứ nhất. Có nhiều người bày tỏ quan tâm đến sự kiện trên, và Hollywood cũng không ngoại lệ. Đã có nhiều bộ phim nói về cuộc chiến này, như All quiet on the Western Front (tạm dịch: Phía Tây im lặng, 1930), Sergeant York (tạm dịch: Trung sĩ York, 1941), cùng với bộ phim tài liệu của Peter Jackson có tên They shall not grow old (tạm dịch: Họ sẽ không già đi)  ra mắt năm 2018. Vào ngày Giáng sinh năm 2019, danh sách đó có thêm bộ phim mới của Sam Mendes, mang tên 1917.
leftcenterrightdel
Đạo diễn Sam Mendes tại lễ trao giải Quả cầu vàng lần thứ 77.
Kịch bản của 1917 được viết bởi Mendes và Krysty Wilson-Cairns, lấy cảm hứng từ những ký ức trong những câu chuyện từ ông nội Mendes-ông Alfred H.Mendes, từng là một người đưa tin cho người Anh ở Mặt trận phía Tây năm 1917. A.H.Mendes đã kể với cháu trai mình-đạo diễn Mendes những câu chuyện trong khi tẩu thoát ở “vùng trắng”-vùng lãnh thổ giữa các chiến hào của phát xít Đức và quân Đồng minh. Trong phim, tướng Erinmore (Colin Firth đóng) ra lệnh cho hai hạ sĩ, Blake (Dean-Charles Chapman đóng) và Schofield (George MacKay đóng) thực hiện chuyến đi nguy hiểm qua “vùng trắng” để gửi một bức thư viết tay cho một sĩ quan chỉ huy, Đại tá Mackenzie (Benedict Cumberbatch đóng), ra lệnh cho họ hủy bỏ một cuộc tấn công đã lên kế hoạch nhằm vào quân Đức đang rút lui theo đường Hindenburg, miền Bắc nước Pháp, mà thực tế đây là một cái bẫy quân Đức đã giăng ra. Bộ phim được quay ở phía Tây Nam nước Anh. Đoàn làm phim đã đào khoảng 2.500 feet (0,8km) chiến hào, một đặc điểm đặc trưng của Mặt trận miền Tây trong Chiến tranh thế giới thứ nhất để phục vụ cho bộ phim.
Cốt truyện của bộ phim tập trung vào hai sứ giả hoạt động khắp “vùng trắng” để đưa tin. Đưa tin trong thời chiến là nhiệm vụ quá nguy hiểm. Khi những người lính đưa tin thực hiện nhiệm vụ, nguy cơ tử vong cao đến nỗi mỗi lần sẽ có hai người được cử đi. Nếu một trong hai người gặp bất trắc, người còn lại có thể hoàn thành công việc. Các sứ giả đưa tin như Blake và Schofield chỉ được sử dụng vào những tình huống khẩn cấp. Câu chuyện của bộ phim 1917 diễn ra vào ngày 6-4-1917 và một phần lấy cảm hứng từ các sự kiện kết thúc vào ngày 5-4. Từ ngày 23-2 đến ngày 5-4-1917, người Đức đã chuyển quân đội của họ đến tuyến Hindenburg và dọc theo sông Aisne, quanh khu vực dài 27 dặm từ Arras đến Bapaume, Pháp.
Bộ phim 1917 đã được chiếu tại một số rạp chọn lọc vào ngày Giáng sinh năm 2019 để đáp ứng điều kiện tranh giải Oscar 2020. Đến ngày 10-1-2020, bộ phim mới chiếu đại trà tại Mỹ. Đạo diễn Sam Mendes (sinh năm 1965) từng nổi tiếng với bộ phim đầu tay American beauty (tạm dịch: Vẻ đẹp Mỹ) vào năm 1999. Bộ phim này từng mang về cho ông giải thưởng Oscar và Quả cầu vàng dành cho đạo diễn xuất sắc nhất. Ngoài ra, ông còn là cha đẻ của một loạt tác phẩm nổi tiếng khác như Road to perdition (tạm dịch: Con đường diệt vong, 2002), Skyfall (tạm dịch: Tử địa Skyfall, 2012) và Spectre (tạm dịch: Tổ chức bóng ma, 2015). Bộ phim đang được xem là canh bạc lớn cho các nhà đầu tư khi có kinh phí sản xuất lên đến 90 triệu USD nhưng mới thu 2,3 triệu USD, đa phần từ các suất chiếu giới hạn ở Mỹ. Chiến thắng của 1917 được cho là sẽ khiến đường đua ở Oscar 2020 thêm phần gay cấn. 
Cùng thắng lớn trong lễ trao giải Quả cầu Vàng 2020 là ê kíp làm phim Once upon a time in Hollywood (tạm dịch: Chuyện ngày xưa ở Hollywood). Bộ phim do hãng Sony Pictures phát hành giành được 3 giải thưởng quan trọng, bao gồm “Phim hài kịch/âm nhạc hay nhất”, “Kịch bản xuất sắc nhất” dành cho Quentin Tarantino và giải “Nam diễn viên phụ xuất sắc nhất” dành cho Brad Pitt. 
Khác với giải Oscar của Viện Hàn lâm khoa học và nghệ thuật Điện ảnh Mỹ (AMPAS) chỉ dành cho điện ảnh, hay giải Emmy chỉ dành cho truyền hình, giải Quả cầu vàng do HFPA tổ chức là cơ hội hiếm hoi để các ngôi sao của cả màn ảnh lớn lẫn màn ảnh nhỏ cùng đứng chung sân khấu. Tất cả đều mong muốn có chiến thắng sớm tại Quả cầu vàng, nhằm tạo đà lợi thế cho cuộc chạy đua Oscar, khi hòm phiếu của giải thưởng danh giá nhất thế giới này sẽ đóng vào ngày 4-2 tới. 
NAM KHÁNH