“Quái vật” của dòng sách kinh tế

Tập trung vào điểm bạn giỏi nhất

Scott Galloway-một nhà đầu tư đã sáng lập 9 công ty bao gồm L2, Red Envelope, Prophet... từng lọt vào danh sách 50 giáo sư kinh doanh xuất sắc nhất thế giới của trang thông tin Poets & Quants năm 2012. Loạt clip hằng tuần Winners and Losers của ông trên Youtube thu hút hàng chục triệu lượt người xem. Ngoài ra, Scott Galloway đang là giáo sư tại Khoa Kinh doanh Stern thuộc Đại học New York (Mỹ).

Vị giáo sư sinh năm 1964 này khẳng định: “Những người hay đưa ra lời khuyên “theo đuổi đam mê” trở nên giàu có sau khi bán phần mềm, bán công ty khởi nghiệp hoặc một loạt dịch vụ”. Theo ông phân tích đó không phải đam mê từ đầu của họ. Thứ mà họ đam mê chính là việc trở thành nhân vật quan trọng của một lĩnh vực nào đó, là tiền bạc, là địa vị, là sự ngưỡng mộ của đám đông. Thay vào đó, Scott Galloway đưa ra lời khuyên: “Hãy tập trung vào điểm bạn giỏi nhất, đầu tư 10.000 giờ vào đó, bạn sẽ trở thành chuyên gia”.

Giáo sư Scott Galloway được coi là một trong những chuyên gia kinh tế hàng đầu thế giới. Ảnh: Getty Images

Nhưng liệu lời khuyên của giáo sư kiêm chuyên gia khởi nghiệp này có đáng tin cậy? Bởi trong 9 công ty Scott Galloway lập ra, ông đã tự kết luận một cách “hào phóng” rằng: 2 lời, 3 hòa vốn, 4 lỗ.

Scott Galloway cho rằng những điều khiến một người thực sự theo đuổi đam mê như các vận động viên thể thao, diễn viên, nhà nông, sẽ tốn rất nhiều thời gian và thường không dẫn đến thành công ngay lập tức. Trong xã hội ngày nay, không ai chờ đợi bạn, cũng như việc cho ai đó thêm thời gian là điều xa xỉ. Scott Galloway dẫn chứng ở Ngoại hạng Anh, chỉ có thời của Ferguson hay Wenger, huấn luyện viên mới có thể tại vị hàng chục năm. Kể từ sau khi sir Alex rời sân Old Trafford vào năm 2013, số lượng chiến lược gia bị sa thải hay thôi việc giữa chừng đã lên tới 4 người. 

Tỷ phú công nghệ Mark Cuban, hiện nắm giữ số tài sản khoảng 3,4 tỷ USD, từng muốn trở thành một ngôi sao thể thao nhưng rồi nhận ra bản thân không có khả năng và ông đã dũng cảm từ bỏ đam mê. Đồng quan điểm với Scott Galloway, tỷ phú Mark Cuban nhấn mạnh: “Một trong những lời nói dối kinh điển nhất là “theo đuổi đam mê”. Điều mà bạn dành nhiều thời gian và công sức nhất sẽ giúp bạn trở thành chuyên gia. Khi thành công, bạn sẽ thích nó. Cảm giác là một trong những người xuất sắc của một lĩnh vực nào đó rất tuyệt vời.

Luôn có cơ hội trong khủng hoảng

Được dịch sang 22 thứ tiếng, nằm trong danh sách “best seller” của The New York Times, USA Today, “Tứ đại quyền lực” (The Four) xuất bản năm 2017 khiến cả thế giới rúng động vì lượng sự thật hàm chứa trong nội dung. Quyển sách khuyến cáo với người đọc là “họ sẽ bàng hoàng không hề nhẹ trước những điều mình đọc...”.

“Tứ đại quyền lực” là tác phẩm va chạm trực diện chuyện kinh doanh của Amazon, Apple, Facebook và Google, nằm trong tốp 10 doanh nghiệp có sức ảnh hưởng lớn nhất hành tinh hiện nay. Những con số, những phép so sánh mà Scott Galloway mang đến cho người đọc khả năng hình dung các “ông lớn” này đang lớn đến mức nào, dù đó là thời điểm 2017 và cho đến nay những dự đoán của vị giáo sư này vẫn đang đúng, trừ việc Facebook tạm rơi vào khủng hoảng.

Scott Galloway khẳng định: “Hiểu được sự lựa chọn của bộ tứ quyền lực là hiểu được mô hình kinh doanh và cách họ tạo ra giá trị trong kỷ nguyên số. Tôi viết cuốn sách “The Four” với hy vọng độc giả có được cái nhìn thấu đáo và nhận ra được thế mạnh của doanh nghiệp trong một nền kinh tế mà chưa bao giờ việc trở thành tỷ phú dễ như bây giờ, nhưng cũng chưa bao giờ trở thành triệu phú khó đến vậy”.

“Đây là “quái vật” của dòng sách kinh tế. Cuốn sách thiết yếu và bao quát này hết sức sắc bén, thú vị nhưng không kém phần cay nghiệt. Những nhận xét thẳng thật của Scott Galloway không kiêng dè bất cứ một đại gia công nghệ nào. Thực sự là một cuốn sách đáng đọc”, chuyên gia tâm lý Adam Alter, giảng viên ngành tâm lý học tại Khoa Kinh doanh Stern nhận xét về “Tứ đại quyền lực”.

Khi thế giới trải qua đại dịch Covid-19, giáo sư Scott Galloway cho rằng nền kinh tế thời điểm hiện tại mang đậm tính “may rủi”, “được ăn cả, ngã về không”, một là bạn thành công, chiếm lĩnh thị trường, thay đổi nhận thức, hành vi người tiêu dùng, đè bẹp/thâu tóm đối thủ hoặc là bạn vấp ngã, thất bại, thậm chí là mất trắng, nợ nần chồng chất. 

Để có thể thành công sau đại dịch Covid-19, Scott Galloway chỉ ra luôn có cơ hội trong khủng hoảng. Trong cuốn “Thời kỳ hậu corona”, tác giả Scott Galloway lưu ý: “Cái gọi là “hàng chục năm nén chặt lại trong vài tuần” đang xảy ra ở hầu hết các ngành nghề và khía cạnh của cuộc sống. Thương mại điện tử bắt đầu bén rễ vào năm 2000, và kể từ đó thị phần bán lẻ của ngành này tăng khoảng 1% mỗi năm.

Vào đầu năm 2020, khoảng 16% doanh số bán lẻ được giao dịch qua các kênh kỹ thuật số. Và chỉ 8 tuần sau khi đại dịch đến nước Mỹ (tháng 3 đến giữa tháng 4-2020), con số này tăng vọt lên 27% và không có dấu hiệu đi xuống. Chỉ trong 8 tuần, chúng ta đạt được mức tăng trưởng tương đương với một thập kỷ... Apple mất 42 năm để đạt mức giá trị 1.000 tỷ USD và chỉ mất 20 tuần để tăng tốc từ 1.000 tỷ lên 2.000 tỷ (từ tháng 3 đến tháng 8-2020). Cũng trong thời gian đó, Tesla không chỉ trở thành công ty sản xuất xe hơi giá trị nhất thế giới mà còn hơn cả tổng giá trị của Toyota, Volkswagen, Daimler và Honda... kết hợp lại”.

Để đạt được thành công trong “thế giới phẳng”, nhất là ở thời kỳ hậu Covid-19, giáo sư Scott Galloway nhấn mạnh: Bạn phải thật sự xuất sắc với công thức: Xuất sắc = vượt trội + táo bạo + đồng cảm. Phải xuất sắc chứ không đơn thuần là giỏi, sự khác biệt giữa giỏi và xuất sắc chỉ khoảng 10% nhưng sự tưởng thưởng mang lại chênh lệch nhau gấp 10 lần. Tiếp đó, bạn phải thông minh và giáo sư Scott Galloway đưa ra công thức: Thông minh = tài năng + làm việc chăm chỉ + đối xử tốt với mọi người.

Đồng thuận trước khi tiến tới hôn nhân

Theo Scott Galloway, bí quyết thứ hai giúp bạn thành công là chọn đúng bạn đời: “Đây là quyết định quan trọng nhất có ảnh hưởng đến hạnh phúc một đời người. Và tiêu chí quan trọng để chọn đúng bạn đời là tìm một người mà bạn có thể chia sẻ quan điểm và giá trị giống nhau”.

Scott Galloway cho hay, chính những cuộc trò chuyện về dự định tương lai sẽ giúp vợ chồng thấu hiểu nhau hơn. Những câu hỏi để tìm được một người bạn đời phù hợp thường là: Vai trò của bạn trong gia đình là gì? Bạn sẽ sống ở đâu? Quan điểm về nuôi dạy con cái của bạn? Tất cả điều trên nên được cân nhắc kỹ càng và có sự đồng thuận giữa hai bên trước khi đi đến hôn nhân. Ngoài ra, hai người còn cần đồng quan điểm về cách kiếm tiền, giữ tiền và tiêu tiền.

Nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett cũng đồng ý với quan điểm trên của Scott Galloway. Tỷ phú Warren Buffett từng nói với tỷ phú Bill Gates rằng: “Quyết định quan trọng nhất mà hầu hết ai cũng phải đưa ra là chọn người kết hôn. Chúng ta luôn muốn kết giao với người mà ta muốn trở thành vợ chồng. Đó là người hoàn thiện ta, ở bên ta qua những thăng trầm cuộc sống. Khi chọn người kết hôn, đừng chỉ chọn người mình thích, mà còn phải là người mình ngưỡng mộ, tin tưởng”.

Không hiểu Bill Gates có đồng quan điểm với Warren Buffett, Scott Galloway, nhất là sau khi ông ly dị. Nhưng rõ ràng, những điều mà giáo sư Scott Galloway viết trong “Tứ đại quyền lực”, “Thời kỳ hậu corona” đáng để chúng ta đọc và suy ngẫm. Tác giả tin rằng không ít nhà đầu tư ở Việt Nam đã được cứu bởi Scott Galloway, khi đọc cuốn “Thời kỳ hậu corona”: “Đối với mọi doanh nghiệp, đây là thời điểm tốt để quên đi những gì bạn đã học và tiến hành những thay đổi cần thiết nhằm định vị lại công ty trong một thế giới hậu corona. Hãy khởi đầu lại như một tờ giấy trắng. Bạn sẽ làm thế nào để thay đổi cách tiếp cận thị trường, xác định quy mô công ty và thành phần lao động cho phù hợp, làm thế nào để quyết định chính sách lương thưởng? Trong cơn đại dịch toàn cầu, tầm nhìn để đưa ra các quyết định lớn, đầu tư các khoản lớn và đặt cược táo bạo đã bị hạn chế-không có sách hướng dẫn nào và có rất ít giới hạn an toàn vào lúc này. Vậy phải đặt cược ở đâu? Cơ hội lớn nhất sẽ là ở những nơi mà đại dịch đang khiến nó thay đổi nhanh chóng”.

LÊ KHANG AN