Thành phố Murmansk thuộc lãnh thổ nước Nga, là căn cứ của hạm đội tàu ngầm thuộc Hải quân Nga. Hiện nay, tất cả các tàu thám hiểm Bắc Cực đều xuất phát từ cảng Murmansk và sử dụng các dịch vụ hậu cần cũng như cứu nạn cung cấp từ đây. Tại cảng đang neo đậu con tàu phá băng nguyên tử đầu tiên của thế giới mang tên Lenin, hiện được sử dụng như một bảo tàng với nhiều thông tin cực kỳ lý thú.

Murmansk có các hiện tượng độc đáo diễn ra hằng năm: Ngày Bắc Cực (từ 22-5 đến 23-7) trong suốt 63 ngày Mặt Trời không lặn; đêm Bắc Cực (từ 2-12 đến 10-1) khi bóng đêm ngự trị trên vùng đất này trong suốt 40 ngày và Bắc Cực quang-hiện tượng các dải sáng nhảy múa trên bầu trời đêm tạo nên bởi tác động của gió Mặt Trời và từ trường Trái Đất. Và chúng tôi đến Murmansk đúng vào giai đoạn đêm Bắc Cực. Suốt thời gian chúng tôi ở đây, Mặt Trời không hề ló rạng trên bầu trời, cảnh vật chỉ sáng lên mờ ảo từ 11 giờ đến 15 giờ, ngoài thời gian đó, màn đêm buông phủ trên vạn vật. Nhiệt độ ngoài trời từ -15 đến -25 độ C, toàn bộ mặt đất được bao phủ một lớp tuyết trắng tinh khiết khô xốp, sáng lóng lánh như kim cương.

leftcenterrightdel
Tàu phá băng nguyên tử đầu tiên của thế giới mang tên Lenin, hoạt động trên Bắc Băng Dương trong suốt 30 năm (1957-1987).
leftcenterrightdel
Bắc Cực quang tại Murmansk, được tạo nên do tác động của gió Mặt Trời với từ trường Trái Đất.
leftcenterrightdel
Du khách trải nghiệm cho tuần lộc ăn tại làng Sami.

Chỉ trong vài ngày, cùng với sự tiếp đón nồng hậu của đại diện chính quyền địa phương, chúng tôi đã đi thăm hầu hết các khu vực hấp dẫn. Làng Teriberk nằm bên bờ Bắc Băng Dương, biển nơi đây dù rất lạnh nhưng quanh năm không hề bị đóng băng do nhiệt lượng của dòng hải lưu nóng Barents. Trong thời tiết lạnh giá -18 đến -24 độ C, chúng tôi ngồi trên những chiếc xe trượt tuyết

Snowmobile, băng qua những cánh đồng trơ trụi, những hồ nước đóng băng nối tiếp nhau với khung cảnh tuyết trắng mênh mông như sa mạc, những cơn gió lạnh từ đại dương mang theo những bông tuyết rơi dày đặc, quất vào mặt rát buốt. Thế nhưng, tất cả chúng tôi vẫn háo hức như những đứa trẻ lần đầu tiên được thấy mùa đông thật sự, cảm nhận hơi lạnh của vùng cực thấm vào người qua những lớp quần áo càng làm cho mọi người phấn khích hơn, cười đùa hát vang những bài hát Việt Nam, nắm tay nhau nhảy xoay tròn trên tuyết.

Tại làng Sami, ngồi trên chiếc xe trượt tuyết do những chú tuần lộc thân thiện kéo qua những ngôi nhà nhỏ mái phủ tuyết trắng xóa với ô cửa lung linh ánh đèn vàng ấm áp, có cảm giác như mình ngồi trên cỗ xe thần kỳ của ông già Noel đang lướt đi trong câu chuyện cổ tích thần tiên. Ở đây còn có những trò chơi ngoài trời như đá bóng, cầu trượt băng, tự lái xe Snowmobile, đi xe chó Husky… Cho đến khi mệt lử, chúng tôi lại cùng nhau ngồi trong ngôi lều ủ ấm toàn bộ bằng lông tuần lộc, quanh bếp lửa ấm áp, thưởng thức các món ăn nóng hổi tuyệt ngon chế biến từ cá hồi thiên nhiên, sản vật của địa phương và món trà nấm thảo dược sôi sùng sục trên bếp.

Chúng tôi tự hào là đoàn Việt Nam đầu tiên đến vùng đất Bắc Cực này, cùng nhau trải nghiệm một mùa đông thật sự khắc nghiệt nơi đây để biết được khả năng và sức chịu đựng của cơ thể con người thật phi thường. Trên đường về, khi chuyển máy bay tại Moscow phải đi bộ một quãng đường ngắn dưới tuyết rơi, nhiệt độ ngoài trời -3 độ C, trong những bộ quần áo mỏng, cả đoàn nhìn nhau và cùng cười vang: “Ôi, thời tiết hôm nay ấm áp quá!”.

Bài và ảnh: LÊ HƯƠNG