Nằm trên bờ biển Ramakrishna thuộc thành phố Visakhapatnam, bang Andhra Pradesh của Ấn Độ, Bảo tàng tàu ngầm INS Kurusura tọa lạc đối diện Bảo tàng máy bay TU 142 và cách nhau một con đường. Đây là hai điểm nhấn trong chương trình du lịch mà Hải quân Ấn Độ mang tới cho hải quân các nước tham gia Diễn tập MILAN 2022.

leftcenterrightdel
Thành viên đoàn công tác Hải quân nhân dân Việt Nam tại Bảo tàng máy bay TU-142. 

Trong cái nhìn đầu tiên, Bảo tàng tàu ngầm INS Kurusura giống như chú cá voi bị mắc cạn. Với chiều dài 91,3m, chiều rộng 8m, tàu ngầm INS Kurusura do Liên Xô chế tạo, được biên chế vào Hải quân Ấn Độ ngày 18-12-1969. Con tàu này ngừng hoạt động ngày 28-2-2001 sau hơn 31 năm phục vụ đất nước. Ngày 30-4-2002, với sự đồng ý của Chính phủ Ấn Độ, tàu ngầm INS Kurusura được đưa lên bờ, được Trung tâm Nghiên cứu và thiết kế tàu Hải quân Ấn Độ cải tiến thành bảo tàng phục vụ khách tham quan. Ngày 9-8-2002, Bảo tàng tàu ngầm INS Kurusura được khánh thành, chính thức mở cửa đón du khách tới tham quan 5 ngày sau đó.

leftcenterrightdel
Hình ảnh mô phỏng một thủy thủ làm việc trên tàu ngầm INS Kurusura trong không gian chật hẹp. 

Ấn tượng đầu tiên của chúng tôi khi bước vào bảo tàng là dòng chữ: “Bảo tàng tàu ngầm đầu tiên ở châu Á” được gắn trên đài chỉ huy. Một thủy thủ từng làm việc trên con tàu này nhiệt tình giới thiệu với chúng tôi về quá trình phát triển của tàu ngầm, các phòng chức năng như: Phòng radar, phòng sonar, phòng điều khiển và vũ khí được sử dụng trong chiến tranh, phòng ăn... “Khi còn hoạt động, có 77 thủy thủ làm việc trên tàu dưới sự chỉ huy của Thuyền trưởng Arun Auditto”, hướng dẫn viên kỳ cựu cho hay.

leftcenterrightdel
 Phòng làm việc của Thuyền trưởng Arun Auditto trên tàu ngầm INS Kurusura.

 

Theo chân ông, chúng tôi tham quan tàu ngầm, từ khoang 1 cho đến khoang 7. Ở mỗi khoang, mỗi vị trí làm việc đều có các hiện vật, hình ảnh và lời giới thiệu giúp khách tham quan hiểu rõ hơn về các trang thiết bị, vũ khí trên tàu. Các hình nộm trên tàu cũng được sử dụng để minh họa công việc của thủy thủ đoàn trước kia trong không gian chật hẹp. Người hướng dẫn tuổi ngoài 60 cho biết, hiện nay bảo tàng mở cửa đón khách tất cả các ngày từ 16 giờ đến 20 giờ, trừ thứ hai là ngày bảo trì. Vào các ngày chủ nhật và ngày lễ, bảo tàng mở cửa từ 11 giờ đến 13 giờ 30 phút. Với sự nhiệt tình đáng mến, ông khuyên mọi người nên chụp ảnh kỷ niệm với con tàu.

leftcenterrightdel
Cầu hàng không nối từ phòng triển lãm tới máy bay Tu-142. 

Rời Bảo tàng tàu ngầm INS Kurusura, viên sĩ quan liên lạc của Hải quân Ấn Độ dẫn chúng tôi tham quan Bảo tàng máy bay TU 142, nơi được coi là “niềm tự hào của thành phố”. Điểm đến đầu tiên là phòng triển lãm, cung cấp đầy đủ thông tin chi tiết về Andrey Tupolev-một trong những tổng công trình sư hàng không lỗi lạc nhất của Liên Xô. Dưới sự lãnh đạo của Tupolev, Viện Thiết kế mang tên ông trở thành một trong những hãng chế tạo máy bay quân sự hàng đầu của Liên Xô, trong đó có những dòng sản phẩm mang ký hiệu TU. Ấn Độ là một trong những khách hàng đầu tiên ký hợp đồng mua 8 máy bay TU-142 của Liên Xô. Ngày 30-3-1988, chiếc TU-142 đầu tiên đã được biên chế cho tàu INS Hansa của Hải quân Ấn Độ. Tháng 10 cùng năm, 7 chiếc TU-142 còn lại cũng được bàn giao cho Hải quân Ấn Độ.

leftcenterrightdel
Du khách tấp nập tham quan tàu ngầm INS Kurusura. 

 

Cũng trong phòng triển lãm, chúng tôi được chiêm ngưỡng nhiều thiết bị trên máy bay TU-142 như bộ sinh tồn, động cơ, máy ghi dữ liệu, cánh quạt, tên lửa chống tàu ngầm và phao bơi. Tất cả thiết bị và bộ phận này đều được hiển thị chi tiết giúp chúng tôi có đủ thông tin về máy bay. Bảo tàng còn có phòng chiếu phim, qua đó giới thiệu toàn bộ quá trình hoạt động của máy bay TU-142 trong biên chế Hải quân Ấn Độ. Rời khỏi khu vực trên, hướng dẫn viên đưa chúng tôi đi cầu hàng không và “thực mục sở thị” bên trong một máy bay TU-142 đã “nghỉ hưu” vào ngày 29-3-2017 với 30.000 giờ bay an toàn.

Gần 2 giờ tham quan hai bảo tàng trên giúp chúng tôi hiểu hơn về khả năng làm chủ trang thiết bị, vũ khí của Hải quân Ấn Độ. Đặc biệt hơn, sự chu đáo của Ban tổ chức Diễn tập MILAN 2022 đã để lại cho chúng tôi nhiều cảm xúc khó quên.

Bài và ảnh: LINH OANH