Chỉ hơn một thập kỷ trước, khi làn sóng Hàn Quốc (Hallyu) tràn ngập thị trường châu Á, từng bước tiến sang châu Âu, thì tại Mỹ vẫn không có nhiều người quan tâm đến nhạc trẻ Hàn Quốc (Kpop) nói riêng và các sản phẩm văn hóa hiện đại Hàn Quốc nói chung. Những năm 2006-2007, các công ty giải trí lớn mạnh nhất Hàn Quốc đã rục rịch chuẩn bị xâm chiếm thị trường Mỹ. Từ những nghệ sĩ nổi danh như BoA, Seven đến những nhóm thần tượng được xứ kim chi ưu ái gọi là “nhóm nhạc quốc dân” như SNSD, Wonder Girls đều được sắp xếp kế hoạch Mỹ tiến. Thế nhưng tất cả đều chịu cảnh thất bại.
Seven, giọng ca sinh năm 1984, là một trong những nghệ sĩ Kpop đầu tiên mang khát vọng chinh phục thị trường Mỹ. Đầu năm 2008, YG Entertainment, công ty quản lý của Seven, đã rầm rộ tổ chức các cuộc họp báo tại Mỹ để tạo thanh thế cho nam ca sĩ. Tuy nhiên, sau đó hai năm, Seven lặng lẽ trở về Hàn Quốc vì bị chính công ty quản lý bỏ rơi khi không thấy triển vọng phát triển ở xứ cờ hoa.
    |
 |
Nhóm nhạc BlackPink đã gặt hái thành công tại thị trường Mỹ. Ảnh: SCMP |
Năm 2009, BoA-một biểu tượng của Kpop, từng được vinh danh là “Công chúa nhạc pop châu Á”-cũng lên kế hoạch chinh phục thị trường giải trí Mỹ. SM Entertainment-công ty quản lý BoA-đã không tiếc tiền đầu tư cho nữ ca sĩ các chương trình quảng bá hình ảnh. Nhưng rồi sau hai năm miệt mài biểu diễn ở Mỹ, BoA cũng trở về Hàn Quốc và không bao giờ nhắc lại kế hoạch Mỹ tiến.
Sau Seven, BoA, những ca sĩ, nhóm nhạc số 1 Hàn Quốc như: Wonder Girls, JYP, SNSD... đều phải chấp nhận sự thật rằng họ đã thất bại trong công cuộc đưa Kpop tiến vào thị trường Mỹ.
Có nhiều nguyên nhân dẫn tới sự thất bại của Kpop tại thị trường Mỹ. Trong đó, trước hết là vấn đề ngoại ngữ. Giới chuyên môn đánh giá, nguyên nhân khiến BoA thất bại là “hát tiếng Anh như tiếng Hàn”. Bên cạnh đó, ngoại hình mảnh mai, nhỏ nhắn của cô không phù hợp với hình tượng gợi cảm, sexy thị trường Mỹ ưa chuộng. Với Wonder Girls lại là sai lầm ở khâu hợp tác. Thay vì hợp tác với một hãng đĩa hoặc công ty giải trí danh tiếng ở Mỹ thì công ty quản lý nhóm nhạc này quyết định “tự lực cánh sinh”. Ngoài ra, còn những nguyên nhân khác như việc để các ca sĩ, nhóm nhạc “tự bơi” đã khiến Kpop thất bại thảm hại tại thị trường giải trí lớn nhất thế giới.
Tuy nhiên, mọi sự thay đổi vào năm 2013, kể từ khi Gangnam Style-siêu hit toàn cầu xuất hiện. Thực tế, khán giả toàn cầu phát cuồng Gangnam Style nhờ điệu nhảy ngựa và giai điệu bắt tai chứ không mấy người hiểu rõ ca từ, vì ca khúc viết hoàn toàn bằng... tiếng Hàn.
Sau Gangnam Style, nhóm nhạc BTS cũng giữ nguyên bản sắc Hàn trong ngôn ngữ và âm nhạc thay vì cố gắng chạy theo thị hiếu người Mỹ. Kết quả, BTS đã được vinh danh ở Billboard Music Awards năm 2017 và được mời đến Mỹ.
Cùng Gangnam Style và BTS, BlackPink, SuperM, Monsta X hay Ateez cũng sử dụng chiến lược trung thành với bản sắc riêng của Kpop và dần được thị trường số một thế giới mở rộng cửa chào đón. Không cần hát tiếng Anh hay từ bỏ vũ đạo đồng đều, không cần làm nhạc theo lối Mỹ, các nhóm nhạc Hàn vẫn được mời diễn ở các show truyền hình lớn, được tham dự, biểu diễn và nhận giải thưởng tại các lễ trao giải uy tín. Việc xuất hiện các nhóm nhạc Kpop tại thị trường Mỹ dần trở nên quen thuộc. BTS là nhóm đầu tiên biểu diễn tại lễ trao Giải thưởng âm nhạc Mỹ (AMA). Những gương mặt của các chàng trai trong BTS còn xuất hiện trên các bảng hiệu quảng cáo tại Quảng trường Thời đại ở New York. Những tour diễn ở Mỹ của các nhóm nhạc Kpop thành công vượt mức mong đợi. BTS với tour diễn “Speak yourself” ở 3 thành phố nước Mỹ đã gặt hái doanh thu gần 44 triệu USD. Doanh thu tour “In your area” của BlackPink đạt được gần 10 triệu USD. Các nhóm Kpop khác như: Twice, Red Velvet, SuperM, Stray Kids, Seven Teen... đều đạt doanh thu hàng triệu USD khi đến với nước Mỹ.
Giờ đây, nước Mỹ không còn quá xa xôi đối với các nghệ sĩ Kpop. Sự thành công của Hallyu nói chung, của Kpop nói riêng tại xứ cờ hoa là một hành trình hội nhập văn hóa. Những khác biệt về ngôn ngữ, văn hóa không còn là trở ngại mà thậm chí ngược lại, đã trở thành một bản sắc riêng, hấp dẫn công chúng Mỹ.
HOÀNG OANH