Ban đầu, họ cũng không rõ là loại cây gì, nhưng thấy khác biệt và kỳ lạ nên báo với một nhà tự nhiên học trong công viên. Sau đó, mẫu lá được đưa đi nghiên cứu. Kết quả giám định cho thấy, đây là một loài thực vật cổ đại tưởng chừng đã tuyệt chủng từ rất lâu, có niên đại từ thời kỳ khủng long còn tồn tại trên trái đất, đó chính là loài thông Wollemi nobilis. Mang danh "hóa thạch sống”, loài cây này có thể xuất hiện từ kỷ Phấn trắng, tức khoảng 145 triệu đến 66 triệu năm trước. Các nhà khoa học từng cho rằng thông Wollemi đã biến mất khỏi tự nhiên khoảng 2 triệu năm trước.
    |
 |
Sự hồi sinh của thông Wollemi sau hàng triệu năm tuyệt chủng là minh chứng cho sức mạnh và sự bền bỉ của thiên nhiên. Ảnh: Flickr
|
Thông Wollemi thuộc họ Araucariaceae, có thể cao 25-40m. Thân cây có lớp vỏ màu nâu sẫm. Một điểm khác biệt rõ rệt của nó so với các loài thông khác là nhánh cây chỉ phát triển đến một kích thước nhất định và mọc xung quanh một thân duy nhất. Trên đầu mỗi nhánh xuất hiện một bông hoa, dần dần nhánh ngừng phát triển. Khi hoa kết hạt, nhánh sẽ khô và rụng xuống. Hạt này sẽ nảy mầm thành cây mới, trong khi trên thân cây mẹ sẽ mọc ra các nhánh khác để tiếp tục chu trình sinh trưởng. Loài thông này có tuổi thọ rất cao, một số gen hiện tại được ước tính đã sống từ 500 đến 1.000 năm tuổi.
Hiện nay, thông Wollemi có thể được tìm thấy ở một số quốc gia. Tuy nhiên, trong môi trường tự nhiên, chỉ còn khoảng 200 cây mọc tại một địa điểm bí mật trong công viên quốc gia Wollemi-một khu bảo tồn rộng 5.000km² ở phía Tây Bắc Sydney.
Các nhà khoa học nhận định rằng số lượng ít ỏi của loài cây này một phần do vật liệu di truyền có tính đa dạng thấp. Bộ gen của nó gồm 12,2 tỷ cặp nucleotide, cao gấp 4 lần so với con người. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất trong việc sinh sản của thông Wollemi nằm ở sự hiện diện số lượng lớn của các transposon-những đoạn DNA có khả năng di chuyển trong bộ gen. Khi transposon không ổn định, sự phát triển của sinh vật cũng bị hạn chế.
Sự trở lại của thông Wollemi sau hàng triệu năm bị cho là tuyệt chủng minh chứng cho sức sống mãnh liệt của thiên nhiên. Bảo tồn loài cây này không chỉ giúp gìn giữ một di sản tự nhiên quý giá mà còn mang lại những hiểu biết quan trọng về tiến hóa và đa dạng sinh học trên trái đất.
HÀ PHƯƠNG