Lính xế thời bình

Cuối tháng 8, miền Đông Nam Bộ bước vào mùa mưa được hơn nửa chặng đường. Những cơn mưa rào giống mưa bóng mây ngoài Bắc thoáng qua rồi lại nhường chỗ cho mặt trời tỏa nắng rực rỡ. Giờ tan tầm, tuyến đường từ trung tâm TP Biên Hòa đến phường Long Bình Tân, người-xe hối hả. Tiếng máy, tiếng còi của các phương tiện giao thông đủ loại hòa trộn với mùi bụi đường ngai ngái, nồng nồng khiến người lạ như tôi bức bối.

Rồi Lữ đoàn 972 hiện ra với chiếc cổng uy nghiêm. Di chuyển vào sâu bên trong, những bực nhọc dường như bay theo gió mây bởi cơ man nào là cây xanh và hoa. Những đường hoa đủ loại, đủ màu sắc chạy dọc từ đường chính đến các tiểu đoàn, đại đội và nằm dưới những tán cây xanh cao vút, kín nắng đã làm mềm đi bản chất kỷ luật khô khan của một đơn vị chính quy.

Sở chỉ huy Lữ đoàn 972. Ảnh: VŨ RINH

Lúc này, dù đã hết giờ làm việc buổi chiều khá lâu, nhưng ở khoảng sân trước của một dãy nhà cấp 4 cạnh đường chính, mấy cán bộ, chiến sĩ vẫn hì hụi gấp bạt và đưa nhiều loại hàng lên thùng một chiếc xe màu xanh rêu đời mới tải trọng ước chừng hơn 10T đỗ tại đó. Đại tá Vũ Văn Nguyên, Chính ủy Lữ đoàn 972 đi cùng tôi chia sẻ, cuối tuần rồi lữ đoàn hoàn thành nhiệm vụ diễn tập và phục vụ ngành vận tải toàn quân về tham quan nên hiện đơn vị phải căng mình thu dọn, làm vệ sinh. Ở lữ đoàn, làm việc “lấn sáng, lấn tối” đã là thông lệ và thương hiệu.

- Thương hiệu ư, có từ khi nào vậy các anh?

Thượng tá Nguyễn Văn Thái, Phó chính ủy đứng cạnh đỡ lời:

- Có lâu lắm rồi, nó gắn với bộ đội ngành vận tải từ thời kháng chiến chống Mỹ, cứu nước ở tuyến đường Trường Sơn. Khi đó, địch đánh phá tuyến vận tải rất ác liệt. Xe vận chuyển hàng phải đi đêm bằng đèn gầm vượt trọng điểm. Để tránh bị đánh phá, đưa hàng đến đích an toàn, các “phi công mặt đất” mặc áo chống đạn, đội mũ sắt lợi dụng tảng sáng và chiều tối, lúc địch ít trinh sát, công kích để lấn cung, tăng chuyến. Bước vào thời kỳ đổi mới, tinh thần ấy được giữ nguyên và phát huy vào trong xây dựng đơn vị.

- Việc đó ảnh hưởng gì đến huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, xây dựng nền nếp chính quy và tinh thần bộ đội? Các anh giải quyết thế nào để có kết quả toàn diện?

- Đó cũng là bài toán khó, không thể giải một sớm một chiều. Thực tế, ngoài các biện pháp về tư tưởng, xây dựng động cơ; dân chủ trong đánh giá, khen thưởng, động viên... chỉ huy các cơ quan, đơn vị trong lữ đoàn phải xây dựng kế hoạch thực hiện rất chi tiết, lấy cán bộ, đảng viên làm nền tảng, giao chỉ tiêu cụ thể để làm sao các nhiệm vụ cân đối, hài hòa; ưu tiên nhiệm vụ trước mắt và kết hợp để theo đuổi mục tiêu lâu dài, phục vụ mục tiêu tổng thể. Nói tóm lại, cái cần làm trước thì ưu tiên, khi có thời gian, lực lượng thì thực hiện nhiệm vụ cho mục tiêu lâu dài, thông qua các đợt, các “chiến dịch” đột phá. Việc đó tạo ra sự đồng thuận và gặt hái được kết quả tốt.

Anh Thái nói một mạch không ngừng khiến tôi cảm tưởng như anh không đủ thời gian lấy hơi. Mặt anh hồng đỏ cứ như con gái mới lớn lần đầu biết ngượng.

Cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn 972 xây dựng nhà. Ảnh: VŨ RINH

Tôi biết anh Thái từ khi anh còn là Chính trị viên phó Tiểu đoàn 55. Năm 1997, anh tốt nghiệp Khoa Vận tải, Học viện Hậu cần và xách ba lô vào Lữ đoàn 972 công tác với vốn kinh nghiệm thực tập ít ỏi. Khi đó, Lữ đoàn 972 vừa thành lập trên cơ sở sáp nhập Trung đoàn 33 và Trung đoàn 684 nên rất tạm bợ, ngổn ngang và bừa bộn. Có lần anh ra Hà Nội công tác, gặp tôi, khi nhắc lại kỷ niệm thời gian khó, anh tếu táo rằng, lúc ấy “đặc sản” của đơn vị là cỏ dại. Xung quanh doanh trại là màu xanh của cỏ ngập đầu và cây mắc cỡ. Đã thế, anh quản lý lính xế đã qua chiến tranh có tâm lý kiêu và tự cao.

Câu chuyện của anh Thái khiến tôi nhớ lại tâm tình về chủ đề “lính xế xóa định kiến tạm bợ” trong lần gặp Trung tướng Trần Quang Trung, khi anh đang đương nhiệm chức vụ Chính ủy Trường Sĩ quan Chính trị. Trung tướng Trần Quang Trung kể, trước năm 1997, anh là cán bộ của Trung đoàn 33 và đứng chân tại một quả đồi đất thấp ở Long Bình, Biên Hòa, Đồng Nai (vị trí đóng quân của Lữ đoàn 972 hiện nay). Đây là vùng đất “chó ăn đá, gà ăn sỏi”. Những bán đội vận tải cơ giới thay nhau cõng hàng trên các tuyến đường lên Tây Nguyên, xuống miền Tây ra khu vực biên giới cả tuần, thậm chí có chuyến đi mất cả tháng trời. Về đơn vị củng cố phương tiện ít ngày là lại hành quân. Đơn vị giống như nhà trọ, tạm bợ và tuềnh toàng khó tả. Ấy nhưng, Trung đoàn 33 vẫn phát động tăng gia quanh bếp, quanh vườn. Nhưng đất cằn quá, cây, rau không sống được, nhất là mùa khô. Một chiến dịch gom đất màu được phát động. Thế là, ngày nghỉ, giờ nghỉ, cán bộ, thợ sửa chữa và các “phi công mặt đất” thay nhau đi mót đất màu, xin phân heo của các hộ dân, thậm chí đưa xe và nhân lực xuống tận nhà máy bột ngọt Vedan ở xã Phước Thái, huyện Long Thành để xin chất thải về cải tạo đất. Từ đó, rau xanh cải thiện thêm đời sống bộ đội cứ tăng dần. Tháng 5-1997, Lữ đoàn 972 ra đời. Từ đây, một công cuộc cải tạo, xây dựng đơn vị được tiến hành hết sức quy mô và bài bản, trong thời gian dài. Cơ ngơi doanh trại dần sáng bừng sau những giọt mồ hôi mặn đắng, ướt đẫm áo lính xế, trở thành niềm tự hào, là nguồn nuôi dưỡng tình yêu sâu đậm với đơn vị-ngôi nhà thứ hai. Từ đây, khái niệm ăn ở tạm bợ như lính xế bị xóa nhòa.

Thực tế, vị trí đóng quân của Lữ đoàn 972 là một phần trong khu vực Tổng kho Long Bình. Trong chiến tranh, mấy lần kho này đã bị đặc công đánh phá nên các vùng đệm luôn tiềm ẩn vật nổ tồn sót lẫn trong đất, rất nguy hiểm đến tính mạng. Những người lính Lữ đoàn 972 học cả nghề của lính công binh để giải phóng ô nhiễm. Có một câu chuyện sinh động về tinh thần “bắt đất nghèo nở hoa” mà tôi còn nhớ. Khoảng năm 2009, khi tôi chân ướt chân ráo về Phòng Chính trị, Cục Vận tải nhận công tác thì được Đại tá Phạm Văn Thắng, Chủ nhiệm chính trị kéo vào. Ông lẳng lặng đi mở ti vi và cho cuốn băng từ hình chữ nhật vào đầu băng từ. Khi những hình ảnh của bộ phim “Quyền ủi” vừa hiện ra thì Đại tá Phạm Văn Thắng giới thiệu: Bộ phim này do Phòng Tuyên huấn của Cục Chính trị, Tổng cục Hậu cần sản xuất nói về phát huy nội lực trong bảo đảm hậu cần, nâng cao đời sống bộ đội của Lữ đoàn 972. Bộ phim đoạt huy chương vàng Liên hoan truyền hình toàn quân. Đồng chí xem kỹ rồi cho ý kiến.

Kết thúc bộ phim, tôi thật thà bày tỏ chính kiến. Nghe xong, Đại tá Phạm Văn Thắng bảo tôi, đó mới chỉ là cái trước mắt. Chiều sâu trong bộ phim là công tác tổ chức, chỉ huy bộ đội vượt khó. Lời nhận xét của vị đại tá nhiều năm gắn bó với nghề vận tải quân sự trong chiến tranh khiến tôi nhớ mãi và ước một lần đặt chân tới Lữ đoàn 972.

Đại tá Vũ Văn Nguyên thông tin với tôi rằng, từ năm 2007 đến nay, Lữ đoàn 972 đã có hai lần được đầu tư xây dựng cơ bản để phù hợp với xu thế phát triển và yêu cầu xây dựng ngành vận tải quân sự chính quy, hiện đại là vào các năm 1998 và 2019. Trong quãng thời gian này, Lữ đoàn nổi tiếng vì thực hiện các mô hình trồng cây xanh, nuôi heo, đà điểu và phát triển vườn rau công nghệ. Hiện Lữ đoàn 972 là một trong những đơn vị kiểu mẫu của Tổng cục Hậu cần và ngành vận tải quân sự không chỉ về xây dựng doanh trại chính quy mà còn là kiểu mẫu trong tăng gia chăn nuôi. Nguồn thu hằng năm từ tăng gia chăn nuôi của đơn vị khá lớn. Chỉ tính riêng trong 6 tháng đầu năm 2023 này, Lữ đoàn đã thu lãi từ tăng gia sản xuất 319.830.000 đồng, bình quân đạt 761.500 đồng/người/năm, bằng 101,2% so với cùng kỳ năm 2022.

Khi trò chuyện với Đại tá Đinh Hoàng Huyên, người vừa được điều động đảm nhận chức danh Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn 972 hơn nửa năm, tôi đọc được trong mắt anh những băn khoăn, trăn trở. Thật dễ hiểu khi anh được giao chỉ huy, quản lý đơn vị nhiều thành tích, do đó để đưa đơn vị vượt qua những mốc son ấy, đạt được những thành tích cao hơn trước là bài toán rất hóc búa.

Tôi tin, những trăn trở ấy của anh sẽ nhanh có lời giải. Bởi truyền thống cần cù, sáng tạo và trí thông minh trên tinh thần “không cho đất nghỉ và bàn tay ta làm nên tất cả, có sức người sỏi đá cũng thành cơm” của các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn 972 sẽ là “mỏ vàng”, là nền tảng để anh Huyên cùng tập thể lãnh đạo, chỉ huy có các quyết sách đúng đắn. Rồi thành tích mới, kết quả công tác mới sẽ làm đẹp thêm lính xế thời bình miền Đông Nam Bộ.

MẠNH THẮNG