Một ngày đầu tháng Ba, trời mới nhá nhem tối, trên con đường bê tông sạch sẽ dẫn đến trung tâm xã Mường Và, huyện Sốp Cộp, tỉnh Sơn La, tôi nghe thấy có tiếng cười nói râm ran, tiếng gọi nhau í ới của các chàng trai, cô gái, của các cháu nhỏ rủ nhau đi xem phim do "bộ đội trên tỉnh" về chiếu phục vụ. Trước đó, trong lúc đi làm nương, người dân khắp các bản xa, bản gần cũng đã được nghe thông báo phát ra từ cái loa nho nhỏ, gắn trên nóc chiếc xe ô tô bộ đội chạy quanh các điểm dân cư, mời bà con đến xem phim.
Cũng đã mấy tháng, bà con nơi mảnh đất vùng cao biên giới này mới được xem phim trên cái màn hình lớn như bức tường nhà, nên gia đình nào cũng háo hức, tranh thủ ăn cơm thật sớm để đi xem cho kịp giờ. Theo thông báo, 19 giờ 30 phút chương trình chiếu phim mới chính thức bắt đầu, nhưng trước đó cả tiếng đồng hồ, người dân đã rồng rắn kéo về chật sân vận động xã. Nhất là đám trẻ con, đứa nào cũng tò mò, chen nhau lại gần chiếc xe chiếu phim, xem các chú bộ đội lắp đặt hệ thống âm thanh, ánh sáng, loa đài, chuẩn bị các công đoạn cần thiết cho buổi công chiếu.
Một buổi chiếu phim phục vụ đồng bào của Bộ CHQS tỉnh Sơn La.
Bộ phim đầu tiên bà con được xem là một bộ phim tài liệu về công trình Nhà máy Thủy điện Sơn La. Hình ảnh nguy nga về công trình thủy điện lớn nhất Đông Nam Á, được xây dựng trên chính quê hương Sơn La khiến từ người già đến trẻ nhỏ ai cũng trầm trồ, vui sướng. Lời bình trong phim dường như cũng thăng hoa hơn khi nhắc đến những con số đáng tự hào: “3.000 ngày đêm với đủ các cung bậc khó khăn, thách thức, thời tiết… thử thách lòng quyết tâm, quả cảm, ý chí của các lực lượng thi công. Công trình Thủy điện Sơn La có quy mô lớn nhất nước ta về công suất, vốn đầu tư và di dân tái định cư, với tổng công suất 2.400MW, gồm 6 tổ máy, với sản lượng điện cung cấp trung bình hằng năm là 10,246 tỷ kWh đã chính thức đi vào vận hành thương mại...”.
Bộ phim tài liệu kết thúc bằng tràng pháo tay giòn giã của người dân, niềm tự hào dâng trào trong lồng ngực mỗi người. Không kìm nén được cảm xúc, ông Lò Văn Hóa, 75 tuổi, bản Nà Lừa, xã Mường Và hồ hởi: “Già xem phim mà mừng quá cán bộ à. Không ngờ quê hương Sơn La nhà mình lại có công trình thủy điện to như thế. Từ nay, người dân vùng cao chúng mình không còn lo lắng về cái điện thắp sáng rồi. Tất cả là nhờ ơn Đảng, ơn Nhà nước đấy cán bộ à!”.
Bộ phim tiếp theo được chiếu là một tác phẩm điện ảnh nổi tiếng: “Nhà tiên tri”-bộ phim truyện nhựa mới nhất về Bác Hồ. Bộ phim lấy bối cảnh lịch sử những năm 1947-1950, khi Chủ tịch Hồ Chí Minh đang ở Chiến khu Việt Bắc, thời điểm cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc ta đang bước vào giai đoạn vô cùng cam go, trong tình thế “Ngàn cân treo sợi tóc”. Phim gợi liên tưởng đến tài năng tiên đoán của Bác Hồ với những bước đi thắng lợi của Cách mạng Việt Nam năm 1954. Anh Lò Văn Phanh, bản Púng Pạt, xã Mường Và bày tỏ: “Phim hay quá, xúc động quá. Phim về Bác Hồ tôi cũng xem nhiều rồi, nhưng phim này thì lần đầu tiên được xem. Bác Hồ đúng là "nhà tiên tri”, Bác thật vĩ đại. Xem xong bộ phim này, mọi người lại càng thêm yêu quý Bác Hồ”.
Chị Lò Thị Bích, bản Huổi Dương, xã Nậm Lạnh (huyện Sốp Cộp) cũng nói xen vào: “Đây là lần thứ hai mình được xem phim do bộ đội trên tỉnh về chiếu tại xã. Bản mình cách đây hơn hai giờ đồng hồ đi bộ cơ, đường đi khó khăn lắm cán bộ à. Từ ngày có điện lưới quốc gia kéo về đây, nhà mình cũng như nhiều nhà khác trong bản đã mua được ti vi để xem, nhưng mọi người ai cũng thích xem phim màn ảnh lớn. Với lại, đi xem đông người như thế này mới vui cán bộ à”. Cũng giống như tâm trạng của anh Phanh, chị Bích, cả rừng người như lặng đi khi những hình ảnh giản dị trong cuộc sống sinh hoạt đời thường của Bác Hồ hiện lên trước mắt. Từ giọng nói, dáng đi, cho đến những bữa cơm đạm bạc hằng ngày của Người đều khiến cho người xem rưng rưng xúc động.
Ông Quàng Văn Bạt, Bí thư Đảng ủy xã Mường Và khẳng định: “Hoạt động chiếu phim phục vụ bà con vùng cao như thế này mang lại hiệu quả tuyên truyền rất lớn. Mặc dù hiện nay nhiều gia đình đã có ti vi xem được nhiều kênh, nhiều chương trình, thậm chí rất nhiều phim hay nhưng việc chiếu phim lưu động vẫn rất cần thiết. Đây là dịp để tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, công tác xây dựng nông thôn mới đến với người dân. Đặc biệt, thông qua hoạt động này, bộ đội và đội ngũ trí thức trẻ tình nguyện của Đoàn Kinh tế-Quốc phòng 326 còn tuyên truyền để bà con tránh xa tệ nạn xã hội, bài trừ dần các tập tục lạc hậu, tập trung làm ăn, phát triển kinh tế gia đình… góp phần xây dựng quê hương ngày càng thêm no ấm. Cấp ủy, chính quyền địa phương chúng tôi rất mong sẽ có nhiều đợt chiếu phim bổ ích như thế này đến với bà con”.
Ông Nguyễn Ngọc Tú, Chủ tịch UBND huyện Sốp Cộp, tỉnh Sơn La cũng chia sẻ: “Hiện nay, đời sống dân trí của đồng bào các dân tộc trên địa bàn đang dần được nâng lên. Hầu hết các hộ gia đình đều đã mua được ti vi để xem, nhưng tôi cho rằng chiếu bóng vẫn là một trong các hoạt động tuyên truyền hiệu quả và thiết thực nhất. Đặc biệt, có những điểm bản vùng sâu, vùng xa, đặc biệt khó khăn, nhiều hoạt động văn hóa còn chưa tới được, vì vậy, việc chiếu phim lưu động phục vụ bà con là rất cần thiết…”.
Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, mỗi năm trung bình Bộ CHQS tỉnh Sơn La phối hợp với Trung tâm Phát hành phim và Chiếu bóng Sơn La thực hiện hơn 600 buổi chiếu phim lưu động, trong đó có 476 buổi phục vụ đồng bào vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn trong tỉnh với hơn 100.000 lượt người xem. Đoàn chiếu phim không quản ngại khó khăn, vất vả, tiến hành phục vụ tại các thôn, bản hẻo lánh nhất trên địa bàn. Song song với quá trình chiếu phim phục vụ người dân, đoàn công tác cũng kết hợp tuyên truyền các nhiệm vụ chính trị như: Phòng, chống tệ nạn xã hội, phổ biến giáo dục pháp luật, kiến thức khoa học kỹ thuật, các gương sáng điển hình tiên tiến trong lao động sản xuất để người dân học tập. Mỗi năm, Bộ CHQS tỉnh thường phối hợp với trung tâm thực hiện 9 đợt chiếu phim, mỗi đợt 7-10 ngày, tuyên truyền phục vụ các ngày lễ, ngày kỷ niệm lớn của đất nước và các nhiệm vụ chính trị của tỉnh.
Đại tá Hoàng Ngọc Hà, Chủ nhiệm Chính trị Bộ CHQS tỉnh Sơn La cho biết, đợt chiếu phim lần này tập trung tuyên truyền về thành công của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, kỷ niệm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam... Nội dung các tác phẩm điện ảnh được lấy từ nguồn phim do Cục Điện ảnh (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du Lịch), Cục Tuyên huấn (Tổng cục Chính trị) cung cấp. Tất cả những bộ phim này đều tập trung về đề tài lịch sử, cách mạng, danh nhân đất nước, vùng đất và con người Sơn La. Những năm qua, chất lượng các buổi chiếu phim ngày càng được đổi mới về trang thiết bị, phương thức phục vụ. Dự kiến sắp tới, Bộ CHQS tỉnh sẽ tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh triển khai chiếu phim 3D nhằm không ngừng nâng cao chất lượng các buổi chiếu phim phục vụ đông đảo nhân dân các dân tộc trên địa bàn tỉnh.
Có thể khẳng định, việc duy trì công tác chiếu phim lưu động, ngoài nhiệm vụ tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đến với người dân, còn là một nét sinh hoạt văn hóa tinh thần không thể thiếu trên những địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Qua mỗi lần bộ đội chiếu phim, sợi dây gắn bó yêu thương giữa các dân tộc, tình đoàn kết quân-dân “cá-nước” càng được thắt chặt trong lòng người dân Tây Bắc.
Bài và ảnh: NGUYỄN HỒNG SÁNG