Đó là những hình ảnh đầu tiên về các học viên lái xe và ngành công nghệ kỹ thuật ô tô mà chúng tôi gặp khi đến Trường Trung cấp Kỹ thuật miền Trung thuộc Tổng cục Kỹ thuật, Bộ Quốc phòng.
Chúng tôi đến trường đúng lúc các học viên Lớp Công nghệ Kỹ thuật ô tô khóa ngắn hạn đang trong giờ học sửa chữa. Lúc này, các học viên vẫn đang tập trung dưới gầm xe ô tô để tìm ra nguyên nhân hỏng hóc của máy. Những gương mặt căng thẳng bởi chưa phát hiện ra thầy giáo đánh "pan" ở vị trí nào, làm cho cỗ máy nằm ì một chỗ, không thể nổ được... Đây không phải là lần đầu, mà mỗi khi có học viên nào đó nắm lý thuyết chưa vững, các thầy lại đánh những lỗi khó hơn, liên quan trực tiếp đến bài học để giúp họ “đóng đinh” kiến thức.
Như muốn "khoe" với chúng tôi về những tiết học khá thú vị, bổ ích của mình, Trung sĩ Nguyễn Thái Sơn, Lớp Trung cấp Công nghệ Kỹ thuật ô tô, khóa 2 kể: “Nhiều lúc học viên chưa “bắt đúng mạch” cho ô tô thì dù có trưa nắng nóng, muộn giờ đến mấy, cả lớp vẫn phải tìm ra “bệnh” cho xe mới được nghỉ. Sự nghiêm túc trong dạy và học như vậy đã giúp chúng tôi được trang bị những kiến thức cần thiết nhất để khắc phục nhanh các sự cố về kỹ thuật cơ bản ở nhiều loại xe, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ sau này về đơn vị...”.
Ở vị trí khác trong xưởng sửa chữa, được trang bị máy móc hiện đại như: Máy tiện, phay, bào CNC, các thiết bị đo đạc điện tử... giúp các học viên thực hành khoan, tiện những con ốc, đinh tán hoặc chế tạo những chi tiết kim loại theo ý tưởng trong quá trình học tập và nghiên cứu. Nhiều dòng xe ô tô đời mới, hiện đại được đưa vào xưởng để các học viên thực hành sửa chữa, nâng cao tay nghề và giúp học viên sau khi ra trường làm chủ được tất cả các loại phương tiện được giao...
Mỗi thầy giáo, cô giáo trong trường đều chủ động tham gia xây dựng hệ thống bài tập thực hành, góp phần thống kê các hỏng hóc thông thường và cách khắc phục để xây dựng thành cuốn cẩm nang cho học viên tham khảo. Bên cạnh đó, mỗi chương trình huấn luyện đều kết hợp chặt chẽ giữa huấn luyện chính khóa và ngoại khóa, giữa đào tạo tại nhà trường và thực hiện nhiệm vụ tại đơn vị song song với huấn luyện kỹ thuật, góp phần rèn luyện để các học viên có thể tự tin chắc tay lái, giỏi tay nghề. Nhà trường đặc biệt coi trọng việc giáo dục pháp luật về an toàn giao thông đường bộ cho học viên. Để học viên sát thực tế hơn, được nhà trường tạo điều kiện, Thượng tá QNCN Lê Thị Thơm, Khoa Kỹ thuật cơ sở và đồng nghiệp đã bảo vệ thành công đề tài nghiên cứu “Ứng dụng CNTT thiết kế một số mô hình động vào giảng dạy phần xử lý các tình huống giao thông trên sa hình”. Đề tài đã đoạt giải khuyến khích tại Hội thi Thiết bị dạy nghề tự làm toàn quốc.
Học viên lái xe ô tô quân sự khóa 57 thực hành huấn luyện trên bãi tập.
Hiện nay, nhiều giáo viên nhà trường là giáo viên dạy giỏi cấp Bộ Quốc phòng, tham gia và đoạt giải cao tại các hội thi giáo viên dạy giỏi các trường trung cấp chuyên nghiệp do địa phương và Bộ Quốc phòng tổ chức như: Thượng tá QNCN Lê Thị Thơm, Thiếu tá QNCN Phạm Văn Tiến, Trung tá QNCN Lê Văn Thiệu...; các thầy giáo dạy lái xe tâm huyết, trách nhiệm như: Trung tá QNCN Vũ Đức Thắng, Trung tá QNCN Trần Văn Đông...
Thượng tá QNCN Lê Thị Thơm chia sẻ: “Nhà trường đặc biệt coi trọng xây dựng các chương trình đào tạo, có tính kết hợp giữa trang bị kiến thức toàn diện với chuyên sâu, theo phương châm: Giảm thời gian học lý thuyết, tăng thời gian, nội dung thực hành, nhất là đối với nội dung chuyên ngành đào tạo lái xe ô tô quân sự, nhân viên chuyên môn kỹ thuật, cơ khí chế tạo, thợ sửa chữa".
Được Thiếu tá QNCN Lê Hồng Hà, giáo viên Khoa Giao thông nghiệp vụ giới thiệu bãi huấn luyện thực hành, chúng tôi thực sự rất ngạc nhiên. Trên bãi tập được thiết kế hiện đại, phù hợp với chương trình đào tạo, các học viên phải điều khiển, dừng, đỗ xe chính xác, các tín hiệu xin đường phải nhanh, đúng vị trí mới đáp ứng được yêu cầu của bài học. Trò chuyện với các thầy giáo ở đây, chúng tôi được biết, yêu cầu của mỗi người lái xe ô tô nói chung và lái xe ô tô quân sự nói riêng đòi hỏi phải rất cẩn thận, tỉ mỉ, chính xác tuyệt đối, sự kiên nhẫn và thuần thục kỹ thuật... Một lái xe hay người thợ sửa chữa không được cho phép mình làm việc qua loa, đại khái khi chuẩn bị và điều khiển xe trên đường...
Trung tá QNCN Trần Văn Đông, giáo viên kiêm Trung đội trưởng Trung đội 4, Tiểu đoàn 2 cho biết: “Học lái xe ô tô quân sự là một việc đòi hỏi cao về tính tỉ mỉ, tinh thần trách nhiệm. Các học viên vừa học kỹ thuật lái xe, sửa chữa, học sử dụng, bảo quản khí tài trang bị theo xe và học Luật Giao thông đường bộ. Đặc biệt, yêu cầu về an toàn giao thông trong quá trình tham gia huấn luyện, thực hành lái xe đường dài luôn phải bảo đảm tuyệt đối, giữ an toàn cho người và phương tiện”.
Trường Trung cấp Kỹ thuật miền Trung hiện nay có cơ sở vật chất khang trang, với rất nhiều máy móc, thiết bị hiện đại, như: Hệ thống máy phay, tiện, bào CNC đời mới, máy chiếu cố định, các thiết bị kiểm tra điện tử; đồng bộ hệ thống thiết chế mô hình học cụ, bàn ghế, bục giảng. Toàn trường có 13 phòng học chuyên dụng, có xưởng sửa chữa được đầu tư nhiều máy móc hiện đại; bãi huấn luyện lái xe được nâng cấp, sửa chữa sát với mọi địa hình huấn luyện, chiến đấu và tham gia giao thông. Đồng thời, nhà trường có gần 300 giáo trình, hơn 5.000 đầu sách, tài liệu trong và ngoài nước phục vụ công tác nghiên cứu của cán bộ, giảng viên và học tập của học viên.
Từ ngày thành lập đến nay, nhà trường đã đào tạo hàng chục nghìn lái xe ô tô quân sự, hơn 2.000 học viên là bộ đội xuất ngũ, tư vấn giới thiệu việc làm cho 3.000 người... Trong số học viên là bộ đội xuất ngũ, chúng tôi có cuộc trò chuyện với học viên Phan Thanh Duệ (Vạn Phước, Vạn Ninh, Khánh Hòa) đang theo học lái xe hạng C. Duệ cho biết, anh tham gia thực hiện nghĩa vụ quân sự tại Bộ đội Biên phòng tỉnh Khánh Hòa, vừa xuất ngũ và mang luôn giấy giới thiệu học nghề về trường làm thủ tục nhập học. Học ở đây vừa có đầy đủ xe, trang bị, máy móc hiện đại, vừa có đội ngũ giáo viên dày dạn kinh nghiệm và đặc biệt là trường gần nhà nên anh tiết kiệm được nhiều chi phí. Hiện tại, gia đình anh đã có xe, đang cần người lái. Sau khi ra trường, Duệ sẽ có việc làm ổn định và thu nhập khá... Được biết, trung bình mỗi năm nhà trường đào tạo riêng đối tượng bộ đội xuất ngũ từ 350 đến 400 học viên lái xe hạng B2 và hạng C, hầu hết đến từ các tỉnh: Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Đắc Lắc,...
Trao đổi với chúng tôi, Đại tá Cao Sơn, Hiệu trưởng nhà trường, cho biết: “Chúng tôi luôn thực hiện nghiêm túc biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo trong xây dựng kế hoạch chương trình, nội dung và tổ chức thực hiện chặt chẽ, tiếp tục nâng cao chất lượng dạy và học; quyết tâm phát huy truyền thống “Đoàn kết, chủ động, sáng tạo, khắc phục khó khăn, hoàn thành nhiệm vụ" của nhà trường, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của quân đội trong tình hình mới"...
Bài và ảnh: NGUYỄN VĂN HẠNH