Cuốn hồi ký vừa xuất bản mang tựa đề “The room where it happened: A White House memoir” (tạm dịch: Căn phòng nơi chuyện đó xảy ra: Hồi ký Nhà Trắng) của ông đang gây ra cuộc tranh cãi nảy lửa khi thể hiện góc nhìn tiêu cực về chính sách đối ngoại của xứ cờ hoa dưới thời Tổng thống Donald Trump.
John Bolton sinh ngày 20-11-1948, từng là Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc dưới thời cựu Tổng thống George W.Bush. Chính trị gia Đảng Cộng hòa này được nhận định là một chính khách bảo thủ, cứng rắn. Ông thậm chí không ngần ngại đề xuất phương án sử dụng vũ lực nhằm vào các nước được coi là mối đe dọa với Mỹ.
Tháng 4-2018, sau khi người tiền nhiệm H.R.McMaster “dứt áo ra đi”, ông Bolton được Tổng thống Donald Trump chỉ định là Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ. Tuy nhiên, vai trò này của ông chỉ kéo dài hơn một năm. Tháng 9-2019, Tổng thống Donald Trump bất ngờ tuyên bố sa thải ông Bolton vì những bất đồng liên quan tới một số chính sách đối ngoại và an ninh quốc gia. Một tuần sau đó, ông Bolton được cho là đã lên kế hoạch viết hồi ký về quãng thời gian 17 tháng làm việc tại Nhà Trắng.
Cuối tháng 6 vừa qua, cuốn hồi ký chính thức ra mắt bạn đọc. Theo CNN, 780.000 bản được bán ra ngay trong tuần đầu tiên khiến hồi ký Nhà Trắng trở thành cuốn sách dẫn đầu trong tốp “bán chạy nhất” do tờ USA Today công bố. Nhà xuất bản Simon & Schuster cho biết, nhiều đơn đặt hàng vẫn chưa được đáp ứng hết do nhu cầu về sách quá cao. Độ “hot” của cuốn hồi ký được cho là xuất phát từ những nội dung bí ẩn tới mức giật gân ẩn chứa trong đó.
Theo The New York Times, cuốn hồi ký đã mô tả lại 17 tháng đầy biến động của ông Bolton bên cạnh Tổng thống Donald Trump với vô số thách thức và khủng hoảng đối ngoại. Ngoài việc khắc họa hình ảnh Tổng thống Donald Trump quan tâm việc tái đắc cử hơn là an ninh của đất nước, cuốn hồi ký còn đề cập việc ông chủ Nhà Trắng muốn quốc gia bên ngoài trợ giúp để có thể giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2020. Cuốn hồi ký cũng thể hiện góc nhìn tiêu cực về chính sách đối ngoại của xứ cờ hoa dưới thời Tổng thống Donald Trump trong nhiều vấn đề như thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung, quan hệ Mỹ-Nga, vấn đề Ukraine, Iran hay Triều Tiên…
Với những thông tin như vậy, chính quyền của Tổng thống Donald Trump hoàn toàn có lý do không muốn cuốn sách này được lưu hành rộng rãi. Hồi giữa tháng 6, Bộ Tư pháp Mỹ đã khởi kiện ông John Bolton lên tòa án liên bang với mục tiêu đạt được một sắc lệnh của tòa cấm xuất bản cuốn sách của ông Bolton do nó gây ra nhiều lo ngại nghiêm trọng cho an ninh quốc gia. Về phần mình, Tổng thống Donald Trump cho rằng, ông Bolton đã vi phạm luật pháp liên bang khi viết ra cuốn sách này, do tất cả những gì ông từng trao đổi với tư cách là tổng thống đều là những thông tin tuyệt mật. Ông chủ Nhà Trắng cũng cáo buộc cựu Cố vấn an ninh quốc gia John Bolton đã cố tình pha trộn những lời dối trá và câu chuyện hư cấu trong cuốn hồi ký với ý đồ bôi xấu nhà lãnh đạo.
Chưa biết những điều ông Bolton nêu trong cuốn hồi ký có bao nhiêu phần trăm là sự thật, nhưng tác động của nó là điều không cần bàn cãi. Nhiều chuyên gia phân tích cho rằng cuốn sách có thể mở màn cho “cơn giông” chực chờ cuốn phăng thành tích mà ông Donald Trump đã dày công gây dựng trong suốt 4 năm qua.
Bên cạnh đó, không loại trừ khả năng sự ra mắt của cuốn hồi ký sẽ trở thành một tiền lệ, khiến nhiều cựu quan chức trong chính quyền của Tổng thống Donald Trump hành động tương tự. Trong bối cảnh chính quyền Mỹ đang gặp không ít khó khăn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 và làn sóng biểu tình sắc tộc, điều này chẳng khác nào một “quả bom nổ chậm” đe dọa phá tan giấc mơ bước chân vào Nhà Trắng lần hai của ông Donald Trump.
NGỌC HÂN