Các nhà khoa học vừa khai quật được một bộ hóa thạch cổ xưa nhất của loài động vật 4 chân đầu tiên trên trái đất, giúp họ có thêm những thông tin cần thiết khi nghiên cứu về sự tiến hóa của loài cá thành động vật trên cạn. Một đầu xương hóa thạch 365 năm, phần vai và một phần khung xương chậu của loài động vật dưới nước-Ventastega-đã được tìm thấy ở Lát-vi-a. Ventastega được xem như một mốc cuối cùng về sự tiến hóa từ loài cá thành động vật 4 chân. Đó là những động vật 4 chi và hậu duệ của chúng là những loài như động vật lưỡng cư, chim và động vật có vú.

Ventastega trông rất dữ tợn có thể bơi qua những vùng nước lợ, dài khoảng 3 đến 4 fit và ăn những loài cá khác. Theo các nhà khoa học thì nó có vô số những cái chi lởm chởm. “Nếu nhìn nó từ xa, nó chỉ như một con cá sấu nhỏ, nhìn gần hơn thì có thể thấy cả cái vây ở trên lưng”-theo lời của ông Pơ A-béc, giáo sư tại bộ môn nghiên cứu sinh vật tiến hóa trường đại học tổng hợp Ắp-sa-la, Thụy Điển-“Tôi thấy đây là loại động vật có thể tự di chuyển mạnh qua những bờ cát mà không gặp bất cứ khó khăn gì. Có thể nó chúi theo thủy triều và ăn những con cá bị mắc cạn”.

Tuy nhiên, các nhà khoa học không tin là loài động vật bốn chân được tiến hóa trực tiếp từ Ventastega. Mà dường như, trong sơ đồ gia hệ của loài động vật bốn chân thì Ventastega là một chi đã hoàn toàn bị tuyệt chủng. Theo ông A-béc: “Vào thời điểm đó, có rất nhiều loài động vật đang trong quá trình tiến hóa, và chúng dường như là có những đặc tính giống nhau nên việc tìm ra Ventastega là rất có hữu ích cho việc nghiên cứu về sự tiến hóa sinh vật”. A-béc không tìm ra những cái chân hay ngón chân của Ventastega nhưng có khả năng để suy luận rằng nó chính là loài động vật bốn chân bởi vì những bộ phận chủ chốt ở phần khung chậu và phần bả vai của chúng đã được tìm ra. Từ những hình thù của những cấu trúc này, các nhà khoa học có khả năng để kết luận rằng những cái chân chứ không phải những cái vây được tìm thấy trên cơ thể của Ventastega.

Một câu hỏi mà các nhà khoa học đang cố tìm cách giải đáp là tại sao loài cá bắt đầu phát triển, tiến hóa và cái gì đã biến hóa thành những cái chân. Ét-uốt Đét-xlơ, ủy viên ban quản trị khoa động vật học tại Học viện Khoa học Tự nhiên Phi-la-đen-phi-a, lập luận rằng nước đã quá nông cạn đến nỗi những loài động vật như Ventastega có sự tiến hóa thành đi bộ thay vì là bơi lặn.

KIM LIÊN (theo Time)