Tiếp nối ước mơ của cha

 Tối 15-10 (giờ địa phương), Hội đồng bầu cử quốc gia (CNE) của Ecuador xác nhận ứng cử viên Daniel Noboa đại diện cho liên minh Hành động Dân chủ quốc gia (ADN) đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống vòng hai tại Ecuador. Theo đó, ông Daniel đã giành được 52,3% số phiếu ủng hộ, trong khi đối thủ của ông là bà Luisa González thuộc Đảng Phong trào Cách mạng Công dân (RC) theo đường lối cánh tả nhận được 47,7%. Với chiến thắng này, ông Daniel trở thành tổng thống đắc cử trẻ nhất từ trước đến nay tại Ecuador khi mới ở tuổi 35.

Ông Daniel Noboa sinh ngày 30-11-1987. Cha ông, Alvaro Noboa, là người sáng lập kiêm chủ sở hữu của Noboa Corp.-tập đoàn xuất khẩu chuối có hơn 128 công ty con tại hàng chục quốc gia trên thế giới và được mệnh danh là tỷ phú giàu nhất Ecuador. Còn mẹ ông, bà Anabella Azin là một bác sĩ kiêm cựu nghị sĩ nổi tiếng trong khu vực.

leftcenterrightdel
 Tổng thống đắc cử Daniel Noboa cam kết mang lại hòa bình, ổn định và phát triển cho Ecuador. Ảnh: AFP

Vốn xuất thân từ tầng lớp thượng lưu, ngay từ khi còn nhỏ, gia đình đã đầu tư cho Daniel được tham gia giáo dục bài bản tại nhiều trường quốc tế. Theo đó, Daniel đã hoàn thành giáo dục trung học tại trường Humboldt (Đức) và sau đó tiếp tục đến New York (Mỹ) để học quản trị kinh doanh tại Trường Kinh doanh Stern. Daniel còn sở hữu 3 tấm bằng thạc sĩ của các trường đại học nổi tiếng ở Mỹ.

Lớn lên trong gia đình có truyền thống kinh doanh, năm 18 tuổi, Daniel đã bộc lộ khả năng làm chủ bằng việc thành lập một công ty tổ chức sự kiện của riêng mình mang tên DNA Entertainment Group. Sau đó, Daniel tạm dừng công việc kinh doanh cá nhân để đầu quân cho công ty gia đình Corporacion Noboa với chức vụ giám đốc thương mại, người giám sát trực tiếp chiến lược bán hàng toàn cầu cho các sản phẩm của công ty.

Ông Daniel mới bước vào chính trường Ecuador cách đây hai năm khi giành được một ghế trong Quốc hội và được giao phụ trách Ủy ban Phát triển kinh tế của Quốc hội. Năm 2023, ông ra tranh cử tổng thống với tư cách là ứng viên đại diện liên minh Hành động Dân chủ quốc gia, gồm các đảng trung dung và cánh hữu ở Ecuador. Ông tự nhận mình là người "trung tả" nhưng tiếp nhận lối suy nghĩ tân tự do về kinh tế. Với nước da rám nắng, dáng người thể thao, phong cách điềm tĩnh và ôn hòa, ông Daniel nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ, đặc biệt là từ những người trong độ tuổi 18-29 thuộc nhóm cử tri đông thứ ba.

Trở thành tổng thống trẻ nhất trong lịch sử Ecuador, ông Daniel đã tiếp nối ước mơ của cha mình. Trước đó, tỷ phú Alvaro Noboa từng tham gia tranh cử tổng thống 5 lần, nhưng chưa bao giờ đạt kết quả như mong muốn. Ngoài ra, ông Daniel còn gia nhập nhóm các chính trị gia thế giới từng đảm nhiệm những trọng trách cao nhất trước tuổi 40, như Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, hay bà Jacinda Ardern-người nhậm chức Thủ tướng New Zealand năm 2017 khi mới 37 tuổi. Bà Ardern đã từ chức hồi đầu năm 2023 vì không còn “đủ năng lượng” để tại vị.

Sau khi giành chiến thắng, ông Daniel cảm ơn người dân Ecuador đã tin tưởng vào “dự án chính trị mới, dự án chính trị trẻ” của mình. Nhấn mạnh mục tiêu hàng đầu là “mang lại hòa bình cho đất nước, cải thiện giáo dục cho thanh niên, cung cấp việc làm cho những người đang tìm kiếm tại Ecuador”, ông Daniel khẳng định sẽ bắt tay ngay lập tức vào công việc “xây dựng lại một đất nước đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi bạo lực, tham nhũng và hận thù”.

Đối mặt nhiều thách thức

Trong chiến dịch tranh cử, ông Daniel cam kết sẽ tập trung vào 4 vấn đề chính, gồm: Xã hội, kinh tế, thể chế và môi trường. Cụ thể, ông cam kết giảm nghèo và tăng việc làm cho người lao động thông qua đầu tư, thành lập các doanh nghiệp vừa và nhỏ, xóa bỏ nạn quan liêu, tạo điều kiện để người dân tiếp cận tín dụng, đồng thời sẽ tăng lương tối thiểu ở thời điểm thích hợp. Ông Daniel cũng cam kết sẽ mạnh tay chống lại các nhóm tội phạm. Để làm được điều này, ông đề xuất quân sự hóa các cảng và biên giới để bảo vệ các tuyến xuất khẩu và thương mại chiến lược, nâng cao tinh thần cảnh giác của người dân. Ngoài ra, ông cũng đề cập tới việc thành lập một cơ quan tình báo quốc gia giám sát tất cả cơ quan tình báo, bao gồm cả cơ quan quản lý nhà tù (SNAI).

Các nhà phân tích cho rằng, chiến thắng của ông Daniel ban đầu có thể được các nhà đầu tư coi là tích cực, nhưng triển vọng dài hạn sẽ phụ thuộc vào việc bổ nhiệm nội các của ông. Ông Daniel thành lập Đảng Hành động Dân chủ quốc gia trước cuộc bầu cử. Dù đã giành được số ghế cao thứ ba trong cuộc bầu cử lập pháp vào tháng 8, tuy nhiên, đảng này chưa đủ mạnh để tự thành lập chính phủ. Đây có thể coi là “cơn đau đầu” lớn nhất của ông Daniel, khi chỉ có 10% nhà lập pháp tại Quốc hội Ecuador ủng hộ đảng của ông. Việc thiếu liên minh lãnh đạo cũng từng gây nhiều khó khăn cho chính quyền hiện tại của Tổng thống Guillermo Lasso trong việc thông qua các chính sách.

Tuy nhiên, thách thức số một của vị tổng thống trẻ là an ninh. Đất nước 18 triệu dân của ông nằm giữa hai nước sản xuất cocaine lớn nhất thế giới là Colombia và Peru, đã trở thành căn cứ hậu cần cho tội phạm có tổ chức và buôn bán ma túy, kéo theo tình trạng bạo lực ở trong nước. Giết người, bắt cóc, cướp bóc và các hoạt động tội phạm khác đã trở thành một phần của cuộc sống hằng ngày ở Ecuador. Cuộc khủng hoảng an ninh tại quốc gia Nam Mỹ này diễn ra từ lâu và lên đến đỉnh điểm hồi tháng 8 với vụ ám sát ứng cử viên Tổng thống Fernando Villavicencio. Vụ giết người gióng hồi chuông báo động cho thấy tình hình an ninh ngày càng tồi tệ của đất nước, khi các tổ chức tội phạm có những hành vi bạo lực tàn bạo và công khai trên đường phố trước cuộc chiến truy quét các đường dây buôn bán ma túy.

Kể từ đó, không ít chính trị gia tại nước này đã bị giết hoặc bị bắt cóc, bom xe đã phát nổ ở nhiều nơi, bao gồm cả thủ đô Quito, trong khi các tù nhân đã náo loạn trong các nhà tù. Đầu tháng 10, ít nhất 7 người bị coi là nghi phạm trong vụ sát hại ông Villavicencio đã bị giết ngay trong trại giam. Dưới thời của chính quyền hiện tại, số ca thiệt mạng do bạo lực đã tăng vọt, lên tới 4.600 vào năm 2022-mức cao nhất trong lịch sử Ecuador. Theo thống kê của Cảnh sát quốc gia Ecuador, nước này ghi nhận 3.568 trường hợp tử vong do bạo lực trong nửa đầu năm 2023.

Nhiệm vụ càng khó khăn hơn với nhà lãnh đạo trẻ tuổi khi nhiệm kỳ của ông Daniel chỉ kéo dài một năm rưỡi. “Sẽ rất khó đối với ngay cả một vị tổng thống được chuẩn bị tốt nhất để có thể đảo ngược cuộc khủng hoảng an ninh ở Ecuador trong vòng 18 tháng”, Will Freeman, nhà nghiên cứu về Mỹ Latin tại Hội đồng Quan hệ đối ngoại, nhận định.

Dù đối mặt với nhiều khó khăn nhưng Tổng thống đắc cử Daniel Noboa vẫn tin tưởng đất nước sẽ thay đổi khi tất cả người dân đoàn kết lại. Dự kiến, ông Daniel sẽ tuyên thệ nhậm chức tổng thống vào ngày 25-11 tới. Dù chỉ lèo lái đất nước trong khoảng thời gian ngắn, Tổng thống đắc cử Daniel Noboa vẫn tin tưởng sẽ thổi luồng sinh khí mới và có thể xoay ngược tình thế trước khi một tổng thống mới được bầu ra theo lịch bầu cử thông thường vào năm 2025.

ĐAN HOÀNG