Vladivostok - thành phố đáng sống

Cửa sổ nhìn về phương Đông

Nằm cách thủ đô Moscow khoảng 6.500km, song Vladivostok chỉ cách biên giới Triều Tiên 200km, là trung tâm hành chính của vùng Primorsky thuộc Nga. Vladivostok có diện tích khoảng 600km2, được xem là cánh cửa sổ của nước Nga nhìn về châu Á và Thái Bình Dương.

Từ thời xa xưa, Vladivostok thuộc quốc gia Bokhai (năm 698-926). Đến thế kỷ thứ 10, vùng đất này thuộc bộ tộc Kidan (Mông Cổ), sau đó thuộc bộ tộc người Mãn Châu (Trung Quốc). Vào thế kỷ thứ 13, trên lãnh thổ của vùng Primorsky ngày nay xuất hiện một vài thành phố, nhưng đều bị phá hủy bởi quân Mông Cổ (năm 1233). Về sau, các cuộc giao tranh giữa người Mãn Châu và Mông Cổ kéo dài triền miên, vùng đất phía nam

Primorsky không còn được nhắc đến cho đến cuối thế kỷ thứ 19. Vùng đất này thuộc chủ quyền của nước Nga chỉ sau khi Moscow ký hiệp ước về Vùng lãnh thổ và thương mại với Bắc Kinh năm 1858.

Tượng Lênin được đặt ở phía ngoài ga Vladivostok

Năm 1859, Thống tướng vùng Nam Siberia Nicolai Nicolaev Muraviov Amursky khi đi ngang bờ vịnh Pie Đại đế đã có ấn tượng với vùng vịnh mở này và quyết định đặt tên là vịnh Sừng Vàng, ra lệnh xây căn cứ quân đội tại đây và đặt tên là Vladivostok, tên tiếng Nga có nghĩa là “Chủ nhân phương Đông”.

 Năm 1880, Vladivostok được công nhận là thành phố quân đội, là nơi Hạm đội Thái Bình Dương của Hải quân Nga đóng quân từ thập niên 1870. Năm 1888, Vladivostok trở thành thủ phủ của vùng Primorsky. Kể từ thập niên 1890, Vladivostok dần trở thành trung tâm văn hóa Nga của cả vùng Viễn Đông.

Sau khi Liên bang Xô viết nắm quyền từ năm 1917, chính quyền thành phố Vladivostok đã nhiều lần được thay đổi, qua nhiều lần cai trị của quân Nhật, Anh, Pháp và Mỹ. Từ cuối năm 1922, Vladivostok thuộc Liên Xô. Từ năm 1938, thành phố trở thành trung tâm của vùng Primorsky.

 Sau khi trở thành một thành phố-căn cứ quân sự của Liên Xô, Vladivostok đã đóng cửa không giao lưu với người nước ngoài trong vòng 30 năm. Năm 1959, sau chuyến công du đến Mỹ, lãnh đạo Nga Nikita Khrushov quyết tâm xây dựng thành phố này tốt hơn San Francisco. Ông ra lệnh xây dựng rất nhiều nhà ở, phát triển thành phố trong suốt thời kỳ này. Ngày 20-9-1991, Tổng thống Nga Boris Yeltsin ký sắc lệnh cho phép Vladivostok mở cửa, người nước ngoài có thể đến thành phố.

Với dân số 600.000 dân, Vladivostok là nơi tổ chức nhiều hội nghị thượng đỉnh quốc tế. Năm 2012, Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) đã diễn ra ở Vladivostok với sự tham dự của nhiều quốc gia trong đó có Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản,

Australia, Canada… Để tổ chức sự kiện này, chính quyền Vladivostok tiến hành chương trình cải tạo thành phố trị giá 20 tỷ USD. Chương trình này cho phép thành phố xây dựng một cây cầu dài gần 2km nối Vladivostok với đảo Russki, nơi mà trước đây người dân chỉ có thể qua lại bằng phà. Russki cũng là hòn đảo diễn ra cuộc gặp thượng đỉnh Nga-Triều giữa nhà lãnh đạo Kim Jong Un và Tổng thống V.Putin ngày 25-4 vừa qua. Chương trình cải tạo cũng cho phép xây dựng một sân bay mới và một cây cầu treo khổng lồ khác bắc qua vịnh Sừng Vàng.

Cây cầu bắc qua vịnh Sừng Vàng

Từ năm 2015, Nga tổ chức sự kiện thường niên Diễn đàn kinh tế phương Đông ở Vladivostok. Năm ngoái, diễn đàn này có sự tham dự của Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cùng đại diện của 60 nước. Với Hội nghị thượng đỉnh Nga-Triều ngày 25-4 vừa qua, Vladivostok đã gặt hái được thành công khi thu hút sự chú ý của truyền thông toàn thế giới.

Theo nhà nghiên cứu Arnaud Dubien, các hội nghị quốc tế ở Vladivostok đóng vai trò quan trọng đối với Nga. Tổng thống V.Putin nhiều lần khẳng định, một trong những ưu tiên của Nga là phát triển vùng Viễn Đông. Trong bối cảnh Nga đang chịu sức ép từ các lệnh trừng phạt quốc tế, Moscow đang nỗ lực “tìm lại vị trí trong khu vực rất năng động này”. Vì thế, ngày 13-12-2018, Tổng thống Nga V.Putin đã ký Sắc lệnh chuyển thủ phủ của Đại khu liên bang Viễn Đông từ thành phố Khabarovsk sang thành phố Vladivostok.

Thành phố đáng sống

Vladivostok là thành phố mới, trẻ trung năng động, nhưng vẫn giữ được những nét truyền thống của một thành phố Nga. Đặc trưng của Vladivostok là thành phố cảng sầm uất, kinh tế gắn liền với hoạt động cảng biển và công nghiệp.

Vladivostok mang trong mình vẻ đẹp tráng lệ với các hệ thống cầu nối liền các khu vực của thành phố. Một trong những điểm nhấn khi đến với Vladivostok là hệ thống đường sắt hiện đại. Vladivostok là điểm dừng cuối cùng trên tuyến đường sắt xuyên Siberia khổng lồ, chạy từ phía Tây sang Đông nước Nga, đi qua thủ đô Moscow. Nhà ga Vladivostok được xây dựng từ năm 1893, là nơi đoàn tàu bọc thép của Chủ tịch Kim Jong Un dừng chân ngày 24-4 vừa qua.

Bác Hồ đã từng đặt chân tới Vladivostok vào những năm 30 của thế kỷ trước. Vì thế, năm 2009, tòa nhà ga đường sắt đã dựng một tấm bia tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh nhân dịp kỷ niệm 119 năm ngày sinh của Người. Đầu năm 2019, Tổng lãnh sự quán Việt Nam và đại diện công chúng Việt Nam tại Vladivostok đã có thư đề nghị gửi tới chính quyền thành phố về việc phối hợp đặt tượng Bác Hồ ở đây. Tượng đài do nhà điêu khắc người Vladivostok, ông Piotr Chegodaev, đã thiết kế xong. Theo ý tưởng của nhà điêu khắc, Chủ tịch Hồ Chí Minh đứng trên bục giảng, hai tay của Người đặt trên cuốn sách. Trong thông báo của dịch vụ báo chí của chính quyền thành phố Vladivostok ngày 30-1-2019, tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh sẽ được đặt tại vườn hoa trên đường phố Borisenko trong năm nay để kỷ niệm “năm chéo” Việt-Nga, là sự kiện đã được Tổng thống V.Putin công bố hồi năm ngoái.

Ngọn hải đăng ở Vladivostok

Ngoài ra, Vladivostok có hệ thống giáo dục lớn mạnh với các trường đại học hàng đầu của Nga, như: Đại học Hàng hải quốc gia Liên bang Nga, Đại học Tổng hợp Liên bang Viễn Đông, Đại học Kinh tế và Dịch vụ quốc gia Vladivostok, Đại học Kỹ thuật thủy sản Viễn Đông...

Ngoài nét năng động, ngày càng hiện đại của thành phố, Vladivostok vẫn giữ được nét kiến trúc đặc trưng của một thành phố đậm chất Nga với các kiến trúc nhà thờ, công viên cây xanh, các tòa nhà cổ kính, nhà hát… Tại Vladivostok có nhiều danh lam thắng cảnh nổi tiếng như hồ Hanka, vịnh Sừng Vàng, Pháo đài Vladivostok là Di sản thế giới do UNESCO xếp hạng hay Đại bác vô danh, nơi trưng bày các đại bác cổ. Theo truyền thống lâu đời, hằng ngày vào 12 giờ từ đây sẽ vang lên loạt súng đại bác, báo hiệu pháo đài Vladivostok không hề ngủ yên.

Năm 2017, Tạp chí Phóng viên Nga đã thực hiện một khảo sát để tìm ra đâu là thành phố đáng sống ở Nga. Theo kết quả khảo sát trên, Vladivostok xếp ở vị trí thứ tư chỉ sau Tyumen xếp ở vị trí thứ nhất, Kazan ở vị trí thứ hai và Krasnodar xếp ở vị trí thứ ba. Ngoài ra, Tạp chí National Geographic từng bình chọn Vladivostok là một trong 10 thành phố hướng biển đẹp nhất thế giới.

Có thể nói, cùng với rất nhiều thành phố khác của Nga, Vladivostok đang khoác lên mình tấm áo mới, cho thấy tiềm năng phát triển mạnh mẽ trong tương lai.

MINH ANH