“Vua phát minh”

Tính đến thời điểm hiện tại, TS Y-ô-si-rô Na-ka-Mát đã có bản quyền của hơn 3.500 sáng chế. Ông đã 32 lần đoạt giải thưởng lớn trong cuộc thi phát minh quốc tế và nhận các giải thưởng của nhiều viện hàn lâm. Hiệp hội Hàn lâm Khoa học Mỹ xếp ông vào danh sách 5 nhà phát minh vĩ đại nhất mọi thời đại.

TS Y-ô-si-rô Na-ka-Mát sinh năm 1928 tại Tô-ki-ô (Tokyo), Nhật Bản, trong một gia đình trung lưu, bố là nhân viên ngân hàng, mẹ là gia sư dạy Toán, Vật lý và Hóa học. Tuổi thơ của ông vào đúng thời kỳ Chiến tranh Thế giới lần thứ hai nên vô cùng khó khăn. Gia đình của ông khi đó thậm chí không có đủ tiền để mua nhiên liệu sưởi ấm cho căn nhà. Tuy nhiên, may mắn Y-ô-si-rô Na-ka-Mát nhận được sự cổ vũ, khuyến khích sáng chế từ người mẹ. Vì thế, khi mới 5 tuổi, Y-ô-si-rô đã có phát minh đầu tiên. Đó là hệ thống ổn định các mô hình máy bay trong không trung. Năm 14 tuổi, phát minh quan trọng đầu tiên của Y-ô-si-rô ra đời. Đó là chiếc bơm nhiên liệu sau này được sử dụng vô cùng phổ biến tại các trạm bơm xăng ở Nhật Bản và nhiều nước khác. Cảm hứng của phát minh này bắt nguồn khi ông nhìn thấy người mẹ của mình vất vả đổ sữa đậu nành từ bình 20 lít sang các can nhỏ hơn. Khi đó trời quá lạnh và tay người mẹ của Y-ô-si-rô hằn lên những vết thâm do phải làm việc nặng. Quá xúc động trước tình cảnh đó, ông đã nảy sinh ra ý tưởng làm chiếc bơm nhiên liệu để giúp người mẹ của mình có thể làm việc nhà dễ dàng hơn.

Đam mê với nghiệp phát minh, lớn lên, Y-ô-si-rô quyết định thi vào Đại học Hoàng gia Tô-ki-ô, chuyên ngành Cơ khí. Chính tại đây, ông đã thực hiện phát minh nổi tiếng nhất của mình. Đó là thiết bị ghi âm và phát âm thanh. Năm 1952 ông đăng ký bản quyền “thiết bị ghi và phát âm”. Kể từ đó, hàng loạt phát minh của Y-ô-si-rô ra đời như: Đồng hồ điện tử có thiết bị chiếu sáng, vé gắn băng điện tử, đồng hồ tính tiền xe taxi, thiết bị tổng hợp âm thanh, dụng cụ cơ bản của những người chơi âm nhạc chuyên nghiệp, ghế kích hoạt massage Cerebrex, thiết bị phân hủy nước thành oxy và hydro… Tổng cộng, đến hiện tại, Y-ô-si-rô có 16 phát minh được đánh giá là đặc biệt quan trọng, góp phần đáng kể làm thay đổi bộ mặt khoa học công nghệ thế giới.

Năm 2013, bị chẩn đoán ung thư, TS Y-ô-si-rô càng tập trung nhiều hơn vào những phát minh thực sự có ích cho loài người như việc tìm nguồn năng lượng thay thế cho điện hạt nhân, những phương tiện mới cho giao thông công cộng, phát triển công nghệ dữ liệu lớn hay giáo dục thanh-thiếu niên để trở thành một nhà phát minh… Trong đó, mối quan tâm hàng đầu của ông là tìm ra phương pháp chữa ung thư cho bản thân. Y-ô-si-rô đang phát triển hàng loạt những dự án như loại thực phẩm siêu năng chống ung thư, loại chè có khả năng tăng cường hệ miễn dịch cơ thể, phương pháp sử dụng âm thanh để kích thích khả năng miễn dịch thông qua não bộ hay những con rô-bốt nhỏ có thể tự động xử lý các tế bào ung thư trong cơ thể…

Đối với TS Y-ô-si-rô, phát minh không phải là một sự nghiệp để kiếm tiền hay danh vọng. Ông cho biết, động lực sáng tạo của ông là tình yêu. Và để có thể biến động lực ấy thành những phát minh hữu ích, cần phải có sự chuẩn bị hoàn hảo và lao động vất vả. Để có phát minh tầm cỡ, nhà khoa học phải ý thức được rằng, linh hồn mạnh mẽ là nền tảng để phần xác khỏe mạnh tồn tại.

TRẦN LONG (theo Science)